Kobiety są odpowiedzialnymi klientkami, to one w znacznej mierze decydują o domowym budżecie. Zatem i one dokonują codziennych zakupów, podejmują decyzje samodzielnie, dopiero duże wydatki konsultują z partnerem. Unikają nieprzemyślanych zakupów, to na nich spoczywa obowiązek troszczenia się o dom i opieki nad dziećmi, dodatkowo pracują zawodowo, zatem w ich życiu nie ma miejsca na chaos. Znaczna część klientek poszukuje produktów dobrych, w atrakcyjnych cenach. Chętnie sięgają po artykuły objęte promocjami i przecenami. Nieznaczny odsetek pań patrzy jedynie na jakość, lub jedynie na cenę. Jak wynika z badania TNS OBOP dla Krajowego Rejestru Długów ponad połowa pełnoletnich kobiet w Polsce miesięcznie wydaje na swoje potrzeby nie więcej niż 100 złotych. Wyjątkiem jest grupa kobiet w wieku 25-50, które posiadają stałych partnerów i dzieci, do 100 złotych wydaje 48%, niecałe 40% maksymalnie 500 złotych miesięcznie. Z raportu KRD wynika, że kobiety starannie planują wydatki, często z ołówkiem w ręku, starają się rozsądnie wydawać pieniądze, co więcej – porównują ceny w różnych sklepach, sprawdzają ile kosztuje dany produkt w markecie, dyskoncie, sklepie osiedlowym. Z analizy Pentor wynika, że 55% respondentów uważa, że obowiązek robienia codziennych zakupów leży po stronie kobiet, 20% z nich jest zdania, że najlepiej sprawdza się model wspólnego kupowania. Jedynie co dziesiąty mężczyzna w Polsce samodzielnie robi codzienne zakupy. Im wyższe jest wykształcenie kobiet tym rzadziej jest ona całkowicie odpowiedzialna za zaopatrywanie gospodarstwa domowego. W podobny sposób zależność tę różnicuje wielkość miejsca zamieszkania. Im większe miasto tym rzadziej płeć piękna jest odpowiedzialna za sprawunki. W raporcie możemy wyczytać, że wraz ze wzrostem wykształcenia i klasy społecznej coraz bardziej powszechny jest model wspólnego robienia zakupów przez małżonków, partnerów. 28% małżonków pochodzących z rodzin o najwyższej klasie społecznej twierdzi, że razem robi zakupy, podczas gdy w najniższej klasie zachowanie takie występuje w 15% gospodarstw. Przeciętny Polak poświęca 3 godziny w tygodniu na zakupy, największa część tego czasu przypada na piątek i sobotę. 34% badanych deklaruje bowiem, iż właśnie w te dwa dni robi największe sprawunki. Tyle samo twierdzi, że nie planuje zakupów na konkretny dzień, ale robi je na bieżąco. Ponad połowa badanych nie ma sprecyzowanej pory dnia, którą przeznacza na wizyty w sklepach. Niemniej możemy zauważyć pewne prawidłowości. Osoby starsze z podstawowym wykształceniem, mieszkańcy wsi oraz osoby niepracujące (gospodynie domowe, emerytki) relatywnie częściej robią zakupy w godzinach przedpołudniowych. Z drugiej strony mieszkańcy największych miast, osoby czynne zawodowe, a także osoby młodsze częściej odwiedzają sklep po godzinie 16. 70% respondentów ma swój własny, ulubiony sklep w którym przeważnie robi zakupy, o wyborze decyduje: bliskość miejsca zamieszkania, jakość towarów, ceny, atrakcyjność oferowanych artykułów, wielkość sklepu i łatwość poruszania się, promocje. Z reguły respondenci (52%) mają ściśle wyznaczoną ilość pieniędzy jaką przeznaczają na sprawunki w ciągu miesiąca. Innego zdania są osoby z wyższym wykształceniem (51%), a także osoby z najwyższej klasy społecznej (57%). 58% Polaków zawsze dokładnie sprawdza datę ważności towarów, zwłaszcza jest to powszechne wśród gospodyń domowych (81%). Istotnym czynnikiem jest cena produktów, którą kontroluje 58%. Szczególnie dotyczy to kategorii artykułów higieny kobiecej. W sprzedaży podpasek, tamponów i wkładek higienicznych liczy się 3 producentów: Toruńskie Zakłady Materiałów Opatrunkowych (TZMO), Procter & Gamble oraz Johnson & Johnson. Z danych Centrum Monitorowania Rynku wynika, że ranking marek otwiera Bella (TZMO) realizując blisko połowę udziałów w sprzedaży całej kategorii, na kolejnych miejscach znajdują się: Naturella, Always oraz OB, do których należy praktycznie pozostała część rynku. W ofercie sklepów małoformatowych średnio dostępnych jest 7 różnych wariantów podpasek oraz jedynie po 2 warianty tamponów i wkładek higienicznych. Najlepiej rotują Bella Podpaski Normal 20 szt., tampony OB Normal 8 szt. (Johnson & Johnson) oraz podpaski Naturella Classic Normal 10 sztuk. Średnia wartość transakcji dla podpasek wynosi 4,40 zł, dla tamponów 7,10 zł, dla wkładek higienicznych 3,30 zł (lipiec 2014).
A jakimi klientkami są kobiety w ocenie detalistów? Po jakie artykuły sięgają najchętniej? „Przede wszystkim po te sprawdzone. Na drugim miejscu można wymienić te reklamowane. Stawiają na asortyment markowy, a także wyraźnie widać prozdrowotny trend życia” – zgodnie wymieniają Katarzyna Piersiak i Joanna Andrysiewicz, ekspedientki z Delikatesów Orzech w Sokołowie Małopolskim. W tygodniu kobiece zakupy są duże, ale równocześnie szybkie, zdecydowanie dla całej rodziny. W weekendy, kiedy panie dysponują większą ilością czasu, zdecydowanie się one wydłużają, jak zaznaczają ekspedientki, wówczas Polki przy półkach spędzają więcej czasu, zastanawiają się, porównują informacje zawarte na produktach, studiują etykiety i co istotne – zawsze sprawdzają terminy ważności. „70% klientów w naszym sklepie to kobiety. I to one głównie sięgają po pewne grupy asortymentowe. Jakie? Na przykład po zdrową żywność. Także po artykuły higieny kobiecej oraz kosmetyki, w tym farby do włosów, kremy, tampony, podpaski. W pobliżu regałów z tymi artykułami rzadko można spotkać mężczyzn” – dodaje pani Joanna.
W gdańskim Groszku zlokalizowanym przy ul. Waryńskiego kobiety stanowią aż 80% klientów. „To czy robią u nas duże zakupy zależy od pory dnia, czy nawet dnia tygodnia. Rano sięgają najczęściej po pieczywo, drożdżówki, po południu do koszyków trafiają produkty obiadowe, takie jak ziemniaki, makaron, mięso. Zauważam też, że kobiety zwykle planują większe zakupy dla całej rodziny na nadchodzący weekend, dlatego więcej klientek pojawia się w piątki” – mówi ekspedientka Katarzyna Zalewska. Czy kobieta w sklepie Groszek sięga po konkretny produkt, dokonuje szybkich zakupów, czy raczej zastanawia się, wybiera, przebiera? „Wszystko zależy od konkretnej klientki. Przykładowo kobiety w starszym wieku dłużej zastanawiają się nad wyborem produktu, tutaj prawdopodobnie największe znaczenie ma cena poszczególnych artykułów. Są też kobiety, które zanim dokonają wyboru dokładnie zapoznają się ze składem i tutaj już nie ma różnicy jeśli chodzi o wiek. Kupujemy coraz bardziej rozważnie i taką tendencję zauważam u coraz większej liczby naszych klientek” – dodaje pani Katarzyna i podkreśla, że wiele klientek zwraca się do obsługi sklepu z pytaniami dotyczącymi składu poszczególnych produktów, najczęściej dotyczy to mięsa i wędlin, ale nie tylko. Kolejnym przykładem mogą być sery – dziś klientki znają różnicę i wiedzą czym różnią się wyroby seropodobne od tych prawdziwych serów, zależy im na tym, by się zdrowo odżywiać, dlatego dokładnie przyglądają się produktom. Kolejny przykład to masło – klientki coraz rzadziej wybierają mixy, te z dodatkiem oleju, zależy im na produktach, w których znaleźć można jak największej zawartości masła i na tych, które są najbardziej naturalne. Skład produktów ma niezwykle istotne znaczenie przy wyborze asortymentu, równie ważne są promocje, kobiety częściej niż mężczyźni ich poszukują, robią zakupy dla całej rodziny. „W naszym sklepie klientki często kupują dla swoich pociech płatki Nestlé, ale te w większych opakowaniach. Z kolei jeśli chodzi o mleko to bardziej patrzą na cenę i dostępne promocje, w tym przypadku mniejsze znaczenie ma marka. Z produktów typowo kobiecych, tych z półki higieny – wybierają na przykład podpaski Bella, Naturella, Perfecta i w tym przypadku również chętniej sięgają po te większe opakowania. Z mydeł najczęściej wybierają marki takie jak: Arko, Bambino, Dove, Luksja – w kostkach” – wymienia ekspedientka.
Natalia Śliż, właścicielka sklepu Kaśka Market, podkreśla, że kobiety najczęściej sięgają po nabiał, czyli jogurty, mleko oraz to, co się z tymi produktami wiąże, czyli np. płatki śniadaniowe (Nestlé cieszą się sporą popularnością) i oczywiście pieczywo czy soki. „Nasi klienci są ograniczeni do asortymentu, który oferujemy, jednak najczęściej wybierają takie marki, jak Bakoma, Zott, Maćkowy, to te wiodą w naszym sklepie prym” – mówi właścicielka i dodaje, że kobiety lubią testować nowe rzeczy i coraz więcej z nich sięga po zdrową żywność i takie produkty jak na przykład: ser kozi czy mleko sojowe. Dbają także o swój koszyk zakupowy, pilnują aby był urozmaicony, obok wędliny czy sera nie brakuje warzyw i owoców. Zwracają uwagę na pieczywo, częściej sięgają po razowe, pełnoziarniste, chrupkie. „Kobiety zwracają uwagę na zdrowe odżywianie i takie wybierają produkty. Zauważam dużą rotację płatków owsianych w saszetkach na raz lub musli na raz, takie które są nisko tłuszczowe czy dodatkowo jogurty naturalne – one cieszą się dużą popularnością. Panie w ostatnich czasach rzeczywiście myślą o tym, co jedzą i jedzą niskotłuszczowo – dietetycznie” – mówi właścicielka i dodaje, że kupują także artykuły higieniczne, czyli podpaski (najczęściej Bella), tampony, watę. Dobrze sprzedaje się marka Arko, Palmolive oraz Nivea.
Maurycy Korepta, detalista z Krakowa, przyznaje że to głównie kobiety robią zakupy codzienne, jak i te na własne potrzeby i dla przyjemności. Dbają o zdrowie całej rodziny, są z roku na rok lepiej wyedukowane, ich wybory nie są przypadkowe. Jeśli pieczywo, to ciemne, jeśli wędlina, to chuda, ser musi być serem, a nie produktem seropodobnym. „Artykuły higieniczne, czy dla siebie, czy dla całej rodziny, również głównie kupują kobiety. Obecnie panie dużą uwagę przykładają do jakości asortymentu, cena nie jest kluczowym kryterium wyboru. Coraz więcej kobiet czyta etykiety, sprawdzają składniki. Kupują pieczywo ciemne, razowe, orkiszowe, żytnie, wędliny z wyższej półki cenowej, serki light, sałatki, pastelle, niezwykle popularne stały się soki warzywne” – opowiada detalista i podkreśla, że z asortymentu, który w zasadzie tylko kobiety kupują można wymienić płyny do prania i płukania, detergenty do mycia naczyń, a także artykuły higieniczne.
Marzena Kucharzyk, detalistka z Włocławka podkreśla, że kobiety często pytają o poradę, który artykuł jest lepszy, jakie nowości pojawiły się na rynku, jakie mają się pojawić, lubią promocje. Z alkoholi chętnie sięgają po te smakowe, lżejsze, preferują lekkie wina, cydry, radlery będące połączeniem jasnego piwa i przeważnie cytrusowej lemoniady lub innego napoju bezalkoholowego. „Radlery są absolutnym hitem sprzedażowym. Mężczyźni je również kupują, ale zdecydowanie jest to produkt kobiecy, lekki. Najczęściej proporcje wynoszą 60% jasnego piwa i 40% lemoniady, chociaż możliwe są dowolne inne warianty. Dobry obrót jest na winach, tu muszę przyznać, że duże znaczenie ma ładna i staranna ekspozycja, jest ona świetnym sprzedawcą. Warto zainwestować w porządny i estetyczny regał dedykowany alkoholom, należycie je wyeksponować kategoriami, producentami. Zwłaszcza kobiety są wrażliwe na estetykę, dlatego ekspozycja odgrywa kluczowe znaczenie” – podpowiada Dariusz Kucharzyk. W jego ocenie warto także podpowiadać jakie wino do jakiej potrawy smakuje najlepiej. „Klienci będą zadowoleni, ponieważ ułatwimy im zakupy i my będziemy mieli satysfakcję z rady i z zwiększonego obrotu. To działa w dwie strony. Dodatkowo będziemy ocenieni jako sprzedawcy wyedukowani i życzliwi klientom. A to zapewni nam ich powrót” – radzi detalista, a pani Marzena dodaje, że kobiety są wymagającymi klientkami, więc o nie trzeba zadbać szczególnie.
Kobiety są niezwykle zróżnicowane, podkreśla detalistka z Kutna, Iwona Milczarska. Część z nich jest zdecydowana, z góry wie po jaki przyszła produkt, a część wręcz przeciwnie – zadają szereg pytań, proszą o podpowiedź, zastanawiają się, zmieniają zdanie w trakcie zakupów. Ta grupa jest zdana na pomoc ekspedientek, dlatego ważne, aby personel był wyedukowany, potrafił podpowiedzieć, był komunikatywny. „Jest to niby oczywiste, jednak trudno jest o dobry i zgrany zespół. Aktywna ekspedientka potrafi przekonać klientkę do większych zakupów. Dla przykładu była ostatnio pani, która przyszła tylko po masło, a wyszła z dwoma dużymi torbami z zakupami. A co najczęściej kupują kobiety? W moim sklepie owoce i wina, zdecydowanie obie grupy produktowe są typowo kobiece. Mocniejsze alkohole, a do nich mięsne czy słone przekąski wybierają raczej mężczyzni, panie wolą alkohole lżejsze. Coraz więcej z nich preferuje zdrowe odżywianie, dlatego w ich menu jest dużo artykułów bogatych w witaminy” – mówi pani Iwona i dodaje, że produkty light także chętnie wybierane są przez kobiety, które sprawdzają liczbę kalorii na opakowaniach. Szukają produktów ekologicznych, z niską zawartością tłuszczu, analizują skład chemiczny, stawiają na naturalność. Warto w codziennym zatowarowywaniu placówek pamiętać o prozdrowotnym trendzie, o modzie na zdrowie, która od jakiegoś czasu jest coraz silniej promowana.
