Czas na herbatę

Obecność herbaty w Polsce została poświadczona po raz pierwszy w drugiej połowie XVII wieku. O sposób jej parzenia i podawania król Jan Kazimierz zapytywał w liście swą francuską małżonkę, Marię Ludwikę. Słowo „herbata” powstało w wyniku połączenia członu thea, oznaczającego herbaciany krzew, oraz łacińskiego herba - czyli „zioło”. Już blisko roku 1700 opisywano właściwości pobudzające herbaty i jej dobroczynny wpływ na przewód pokarmowy. Początkowo też była ona traktowana raczej jako lekarstwo niż napój popijany dla przyjemności. Dopiero rosyjski zaborca udowodnił, że herbata da się lubić. Dostanie się większości terytorium Rzeczypospolitej pod panowanie Rosji sprawiło, iż także stamtąd zaczęły docierać na nasze ziemie wzorce kulinarne. Krzewili je urzędnicy, wojskowi i rodziny zaborców. Wtedy to na dworach i w pałacach na wystawnych przyjęciach zaczęły pojawiać się bufety z „herbatą i cukrami”.

Herbata spożywana jest obecnie przez blisko 90% społeczeństwa, a towarzyszy nam ona podczas posiłków, spotkań towarzyskich, pracy czy nauki. Każdy z nas ma różne upodobania co do smaku i sposobu przygotowania ulubionej esencji. Na rynku dostępny jest tak szeroki wachlarz herbat, że praktycznie każdy konsument jest w stanie wybrać coś dla siebie.
Choć najbardziej popularną wśród polskich konsumentów jest wciąż herbata czarna, to jednak odmiany ziołowe i zielone zyskują na znaczeniu. Również herbaty owocowe zajmują coraz to więcej miejsca na półce sklepowej i zdobywają nowych wielbicieli.
Herbata czarna ma jednak bardzo silną pozycję na rynku i nic nie wskazuje na to, aby sytuacja uległa w bliskiej przyszłości większej zmianie. Herbaty dostępne są w formie ekspresowej (saszetki, piramidki), granulowanej, sypanej oraz liściastej. Największym zainteresowaniem wśród konsumentów cieszy się wciąż najszybszy sposób przygotowania – saszetki.

Herbacianym liderem na polskim rynku jest firma Unilever z markami: Lipton i Saga. Bardzo ważnym producentem jest firma Mokate, która ma w swoim port folio herbacianym takie marki jak Minutka Loyd czy Babcia Jagoda. Kolejnym ważnym producentem jest również lubelski Herbapol z marką Big-Active oraz popularną linią „Herbaciany Ogród”, „Zielnik Polski” oraz „Zielona Herbata”. Dużą popularnością wśród konsumentów cieszą się również takie marki jak: Tetley, Dilmah, Posti, Irving, Teekanne, BiFix, Vitax. Jak pokazują prognozy firmy Euromonitor International – do końca 2015 roku rynek herbaty może osiągnąć wartość ponad 2 mld złotych, tym samym osiągając wzrost na poziomie 2.8%. Zatem segment ten ma w sobie duży potencjał.

Owocowe lato

„W moim sklepie herbaty odgrywają tak naprawdę zasadniczą rolę. Zaopatrujemy się w nie na bieżąco, a sprzedaż utrzymuje się na stałym, dobrym poziomie. Prawdę powiedziawszy nie odnotowuję żadnych spadków zainteresowania, zauważam natomiast pewną sezonowość” – przyznaje pani Beata, kierowniczka zmiany w sklepie „Top Market” w Rykach.
Jak co roku, w sezonie letnim w jej sklepie nastąpił wzrost sprzedaży herbat owocowych, szczególnie marki Saga i Dilmah. „W ciągu roku natomiast, największą popularnością cieszą się klasyczne, czarne herbaty, a wiodącymi markami są Saga, Lipton oraz Minutka” – dodaje pani Beata. Kierowniczka zauważyła, że w ostatnim czasie z większym powodzeniem sprzedają się herbaty ziołowe i zielone, a klienci zwracają większą uwagę na ich zdrowotne działanie. „Większość konsumentów stawia na szybkość przygotowania, dlatego najczęściej sięgają po herbaty w saszetkach, jednak jest również grupa klientów, która wybiera zarówno sypane, jak i granulowane”.
W stałej ofercie sklepu dostępne są herbaty: Minutka, Lipton, Saga, Dilmah, Vitax, Loyd, Big Active oraz owocowe Herbapol.

W Grójcu ważna cena i promocje

Pan Krzysztof Adamski, wieloletni właściciel sklepu abc w Grójcu przyznaje, że herbaty z półek schodzą bardzo szybko. „Sprzedaż wygląda naprawdę dobrze, zaopatrujemy się w wiele marek, mamy szeroki wybór i dzięki temu klient może wybrać swoją ulubioną herbatę” – stwierdza. „Wiodącymi markami w moim sklepie są: Minutka, Saga oraz Lipton, jednak z tego co zaobserwowałem, klienci coraz częściej sięgają również po herbaty owocowe i ziołowe”. Klienci pana Krzysztofa najczęściej wybierają herbaty sypane i ekspresowe (saszetki). „Według mnie, konsumenci podczas kupowania herbaty kierują się przede wszystkim własnymi upodobaniami i przyzwyczajeniem, ale też zwracają dużą uwagę na ceny i promocje oferowane przez producentów” – przyznaje pan Adamski. Detalista w branży spożywczej pracuje już ponad 20 lat i patrząc z perspektywy czasu uznaje segment herbat jako rozwijający się.

Przerwa na herbatę

W sklepie spożywczym „Delikatesy Centrum” w Łowiczu kierownikiem i zarazem właścicielem jest Dorota Markowska. „Zainteresowanie herbatą w moim sklepie jest zależne od sezonu” – dodaje detalistka. Na dzień dzisiejszy popyt na herbaty nieco zmalał, jednak w okresie jesienno-zimowym odnotowujemy wzrost zainteresowania wśród klientów”. Upalne dni nie są przychylne gorącym napojom. „W moim sklepie herbaty niestety nie są zbyt dobrze rotującą grupą produktów, natomiast nie mogę narzekać na brak zainteresowania” – dodaje pani Dorota. „Wiodącymi markami zdecydowanie są: Minutka, Saga, Lipton oraz marka własna Delikatesów Centrum, jaką jest London Tea oraz Magiczny Ogród. Ok. 60% moich klientów wybiera herbaty czarne, a pozostała ziołowe, zielone oraz owocowe” – przyznaje detalistka. Na zwiększone zainteresowanie klientów herbatami oraz wzrost sprzedaży duży wpływ mają organizowane przez producentów akcje promocyjne. Jest to bardzo pomocne.

Michał Pańczyk