Zwrot towarów zakupionych w sklepach stacjonarnych
Jeżeli zakup został dokonany w sklepie stacjonarnym, polskie prawo nie nakłada na sprzedawcę obowiązku przyjęcia zwrotu bądź wymiany niewadliwego produktu. To klient ponosi ryzyko zakupu towaru, który okazał się nietrafionym prezentem.
Mając jednakże na uwadze ogromną konkurencję oraz potrzebę przekonania klienta, że zakup w naszym sklepie jest korzystniejszy niż w innych, coraz powszechniejszą praktyką jest dopuszczenie możliwości zwrotu (wymiany) niewadliwego oraz nienaruszonego towaru w określonym terminie, po okazaniu dowodu zakupu. Znaczący sprzedawcy prześcigają się w przedłużaniu terminu zwrotu towarów, a są i tacy, którzy nie wprowadzają w tym zakresie żadnych ograniczeń. Należy jednakże zaznaczyć, że możliwość zwrotu niewadliwego towaru przez klienta stanowi wyłącznie politykę danego sprzedawcy, a nie jego obowiązek wynikający z przepisów prawa.
Powyższe nie dotyczy sytuacji, gdy konsument zwraca towar w związku z jego wadliwością. Zgłaszając reklamację na podstawie rękojmi, konsument może zażądać od sprzedawcy wymiany towaru na nowy, obniżenia ceny, naprawy lub złożyć oświadczenie o odstąpieniu od umowy. Do obowiązków sprzedawcy należy w takim przypadku rozpatrzenie reklamacji. Może się przy tym zdarzyć, że zostanie ona odrzucona z uwagi na jej bezzasadność (np. gdy została zgłoszona w związku z wadą towaru, o której konsument został powiadomiony przed zakupem).
Zwrot towarów zakupionych przez Internet lub poza lokalem przedsiębiorstwa
Inaczej kwestia zwrotu towarów kształtuje się w przypadku zakupu dokonanego przez Internet lub poza lokalem przedsiębiorstwa.
Towar zakupiony przez Internet lub poza lokalem przedsiębiorstwa konsument może zwrócić pod warunkiem, że w terminie 14 dni złoży oświadczenie o odstąpieniu od umowy, a następnie odeśle go do sprzedawcy (obie czynności nie muszą zostać dokonane jednocześnie). Zwrot towaru nie musi zostać w żaden sposób uzasadniony, a ponadto nie może zostać uzależniony od tego, czy towar zakupiono w regularnej cenie, czy też był przeceniony. Nie można również zapominać, że konsument, który dokonał zakupu w sklepie internetowym, a następnie odebrał zakupiony towar osobiście, zachowuje prawo do odstąpienia od umowy, tj. nie może być w tym zakresie traktowany jak klient sklepu stacjonarnego. Klient, który natomiast zarezerwował produkt przez Internet, a następnie zakupił go w sklepie stacjonarnym (dopiero po jego obejrzeniu), nie jest traktowany jako osoba, która zakupiła towar na odległość.
Co w szczególności istotne, jeżeli sprzedawca nie poinformuje konsumenta o prawie do odstąpienia od zawartej umowy, termin na dokonanie takiej czynności wydłuża się o 12 miesięcy od dnia upływu terminu 14 dni. Jeżeli natomiast konsument został poinformowany przez przedsiębiorcę o prawie odstąpienia od umowy przed upływem ww. 12-miesięcznego okresu, termin do odstąpienia od umowy upływa po 14 dniach od udzielenia konsumentowi informacji o tym prawie.
Warto przy tym pamiętać, że nie każdy towar zakupiony na odległość (lub poza lokalem przedsiębiorstwa) może zostać zwrócony. Dla przykładu, prawo odstąpienia nie przysługuje konsumentowi w odniesieniu do umów, których przedmiotem świadczenia jest rzecz ulegająca szybkiemu zepsuciu lub mająca krótki termin przydatności do użycia, rzecz dostarczana w zapieczętowanym opakowaniu, która po jego otwarciu nie może zostać zwrócona ze względu na ochronę zdrowia lub ze względów higienicznych, czy też w przypadku, gdy przedmiotem umowy jest dostarczanie dzienników, periodyków lub czasopism, z wyjątkiem umowy o prenumeratę.
Odstąpienie od umowy zawartej na odległość lub poza lokalem przedsiębiorstwa
Odstąpienie unicestwia skutki prawne zawartej umowy i powoduje, że umowa jest traktowana za nigdy niezawartą. Skuteczne złożenie oświadczenia o odstąpieniu od umowy rodzi konieczność wzajemnego zwrotu świadczeń. Oznacza to, że konsument jako kupujący ma obowiązek zwrócić sprzedawcy nabyty towar, a sprzedawca zobowiązany jest do zwrotu otrzymanej ceny.
Ustawa z 30 maja 2014 r. o prawach konsumenta, która reguluje kwestie zawierania umów z konsumentami, wskazuje, że konsument ponosi tylko bezpośrednie koszty zwrotu rzeczy, chyba że przedsiębiorca zgodził się je ponieść lub nie poinformował konsumenta o konieczności ich poniesienia. Ustawodawca nie określił przy tym sposobu, w jaki konsument ma zwrócić nabytą rzecz. Sprzedawca nie powinien zatem oponować, gdy konsument chce zwrócić rzecz osobiście, przesłać ją pocztą lub za pośrednictwem kuriera. Może się również zdarzyć, że to sam sprzedawca (albo wskazana przez niego osoba trzecia, jak np. kurier) odbierze rzecz od konsumenta (taki sposób rozwiązania kwestii zwrotu nabytego towaru coraz częściej wybierają duże sklepy internetowe).
Jeżeli natomiast mowa o obowiązkach sprzedawcy w przypadku odstąpienia od umowy, to zgodnie z art. 32 ust. 1 powołanej ustawy, przedsiębiorca ma obowiązek niezwłocznie, nie później niż w terminie 14 dni od dnia otrzymania oświadczenia konsumenta o odstąpieniu od umowy, zwrócić konsumentowi wszystkie dokonane przez niego płatności, w tym koszty dostarczenia rzeczy (z wyłączeniem kosztów poniesionych przez konsumenta w związku ze skorzystaniem z najtańszej formy zwrotu towaru).
Jak wynika natomiast z ust. 2 cytowanego artykułu jeżeli przedsiębiorca nie zaproponował, że sam odbierze rzecz od konsumenta, może wstrzymać się ze zwrotem płatności otrzymanych od konsumenta do chwili otrzymania rzeczy z powrotem lub dostarczenia przez konsumenta dowodu jej odesłania, w zależności od tego, które zdarzenie nastąpi wcześniej. Przepis ten ma na celu zabezpieczenie interesów samego sprzedawcy, który zwracając cenę w wymaganym terminie, nie miałby gwarancji, że konsument odeśle mu nabytą rzecz.
Sprzedawca powinien dokonać zwrotu wszystkich dokonanych przez konsumenta płatności, przy użyciu takiego samego sposobu zapłaty, z jakiego skorzystał sam konsument. Odstąpienie od tej zasady jest dopuszczalne tylko w przypadku zgody konsumenta oraz wyboru takiej formy zwrotu, która nie wiązałaby się dla konsumenta z żadnymi dodatkowymi kosztami.
Z powyższego wynika, że dokonanie zwrotu nieudanego prezentu okazuje się „łatwiejsze” w przypadku jego zakupu przez Internet. Zwrot lub wymiana niewadliwego towaru zakupionego w sklepie stacjonarnym zależy bowiem wyłącznie od standardów przyjętych u konkretnego sprzedawcy.
Adwokat Paulina Rumińska, Góralski & Goss Legal
Jeżeli zakup został dokonany w sklepie stacjonarnym, polskie prawo nie nakłada na sprzedawcę obowiązku przyjęcia zwrotu bądź wymiany niewadliwego produktu. To klient ponosi ryzyko zakupu towaru, który okazał się nietrafionym prezentem.
Mając jednakże na uwadze ogromną konkurencję oraz potrzebę przekonania klienta, że zakup w naszym sklepie jest korzystniejszy niż w innych, coraz powszechniejszą praktyką jest dopuszczenie możliwości zwrotu (wymiany) niewadliwego oraz nienaruszonego towaru w określonym terminie, po okazaniu dowodu zakupu. Znaczący sprzedawcy prześcigają się w przedłużaniu terminu zwrotu towarów, a są i tacy, którzy nie wprowadzają w tym zakresie żadnych ograniczeń. Należy jednakże zaznaczyć, że możliwość zwrotu niewadliwego towaru przez klienta stanowi wyłącznie politykę danego sprzedawcy, a nie jego obowiązek wynikający z przepisów prawa.
Powyższe nie dotyczy sytuacji, gdy konsument zwraca towar w związku z jego wadliwością. Zgłaszając reklamację na podstawie rękojmi, konsument może zażądać od sprzedawcy wymiany towaru na nowy, obniżenia ceny, naprawy lub złożyć oświadczenie o odstąpieniu od umowy. Do obowiązków sprzedawcy należy w takim przypadku rozpatrzenie reklamacji. Może się przy tym zdarzyć, że zostanie ona odrzucona z uwagi na jej bezzasadność (np. gdy została zgłoszona w związku z wadą towaru, o której konsument został powiadomiony przed zakupem).
Zwrot towarów zakupionych przez Internet lub poza lokalem przedsiębiorstwa
Inaczej kwestia zwrotu towarów kształtuje się w przypadku zakupu dokonanego przez Internet lub poza lokalem przedsiębiorstwa.
Towar zakupiony przez Internet lub poza lokalem przedsiębiorstwa konsument może zwrócić pod warunkiem, że w terminie 14 dni złoży oświadczenie o odstąpieniu od umowy, a następnie odeśle go do sprzedawcy (obie czynności nie muszą zostać dokonane jednocześnie). Zwrot towaru nie musi zostać w żaden sposób uzasadniony, a ponadto nie może zostać uzależniony od tego, czy towar zakupiono w regularnej cenie, czy też był przeceniony. Nie można również zapominać, że konsument, który dokonał zakupu w sklepie internetowym, a następnie odebrał zakupiony towar osobiście, zachowuje prawo do odstąpienia od umowy, tj. nie może być w tym zakresie traktowany jak klient sklepu stacjonarnego. Klient, który natomiast zarezerwował produkt przez Internet, a następnie zakupił go w sklepie stacjonarnym (dopiero po jego obejrzeniu), nie jest traktowany jako osoba, która zakupiła towar na odległość.
Co w szczególności istotne, jeżeli sprzedawca nie poinformuje konsumenta o prawie do odstąpienia od zawartej umowy, termin na dokonanie takiej czynności wydłuża się o 12 miesięcy od dnia upływu terminu 14 dni. Jeżeli natomiast konsument został poinformowany przez przedsiębiorcę o prawie odstąpienia od umowy przed upływem ww. 12-miesięcznego okresu, termin do odstąpienia od umowy upływa po 14 dniach od udzielenia konsumentowi informacji o tym prawie.
Warto przy tym pamiętać, że nie każdy towar zakupiony na odległość (lub poza lokalem przedsiębiorstwa) może zostać zwrócony. Dla przykładu, prawo odstąpienia nie przysługuje konsumentowi w odniesieniu do umów, których przedmiotem świadczenia jest rzecz ulegająca szybkiemu zepsuciu lub mająca krótki termin przydatności do użycia, rzecz dostarczana w zapieczętowanym opakowaniu, która po jego otwarciu nie może zostać zwrócona ze względu na ochronę zdrowia lub ze względów higienicznych, czy też w przypadku, gdy przedmiotem umowy jest dostarczanie dzienników, periodyków lub czasopism, z wyjątkiem umowy o prenumeratę.
Odstąpienie od umowy zawartej na odległość lub poza lokalem przedsiębiorstwa
Odstąpienie unicestwia skutki prawne zawartej umowy i powoduje, że umowa jest traktowana za nigdy niezawartą. Skuteczne złożenie oświadczenia o odstąpieniu od umowy rodzi konieczność wzajemnego zwrotu świadczeń. Oznacza to, że konsument jako kupujący ma obowiązek zwrócić sprzedawcy nabyty towar, a sprzedawca zobowiązany jest do zwrotu otrzymanej ceny.
Ustawa z 30 maja 2014 r. o prawach konsumenta, która reguluje kwestie zawierania umów z konsumentami, wskazuje, że konsument ponosi tylko bezpośrednie koszty zwrotu rzeczy, chyba że przedsiębiorca zgodził się je ponieść lub nie poinformował konsumenta o konieczności ich poniesienia. Ustawodawca nie określił przy tym sposobu, w jaki konsument ma zwrócić nabytą rzecz. Sprzedawca nie powinien zatem oponować, gdy konsument chce zwrócić rzecz osobiście, przesłać ją pocztą lub za pośrednictwem kuriera. Może się również zdarzyć, że to sam sprzedawca (albo wskazana przez niego osoba trzecia, jak np. kurier) odbierze rzecz od konsumenta (taki sposób rozwiązania kwestii zwrotu nabytego towaru coraz częściej wybierają duże sklepy internetowe).
Jeżeli natomiast mowa o obowiązkach sprzedawcy w przypadku odstąpienia od umowy, to zgodnie z art. 32 ust. 1 powołanej ustawy, przedsiębiorca ma obowiązek niezwłocznie, nie później niż w terminie 14 dni od dnia otrzymania oświadczenia konsumenta o odstąpieniu od umowy, zwrócić konsumentowi wszystkie dokonane przez niego płatności, w tym koszty dostarczenia rzeczy (z wyłączeniem kosztów poniesionych przez konsumenta w związku ze skorzystaniem z najtańszej formy zwrotu towaru).
Jak wynika natomiast z ust. 2 cytowanego artykułu jeżeli przedsiębiorca nie zaproponował, że sam odbierze rzecz od konsumenta, może wstrzymać się ze zwrotem płatności otrzymanych od konsumenta do chwili otrzymania rzeczy z powrotem lub dostarczenia przez konsumenta dowodu jej odesłania, w zależności od tego, które zdarzenie nastąpi wcześniej. Przepis ten ma na celu zabezpieczenie interesów samego sprzedawcy, który zwracając cenę w wymaganym terminie, nie miałby gwarancji, że konsument odeśle mu nabytą rzecz.
Sprzedawca powinien dokonać zwrotu wszystkich dokonanych przez konsumenta płatności, przy użyciu takiego samego sposobu zapłaty, z jakiego skorzystał sam konsument. Odstąpienie od tej zasady jest dopuszczalne tylko w przypadku zgody konsumenta oraz wyboru takiej formy zwrotu, która nie wiązałaby się dla konsumenta z żadnymi dodatkowymi kosztami.
Z powyższego wynika, że dokonanie zwrotu nieudanego prezentu okazuje się „łatwiejsze” w przypadku jego zakupu przez Internet. Zwrot lub wymiana niewadliwego towaru zakupionego w sklepie stacjonarnym zależy bowiem wyłącznie od standardów przyjętych u konkretnego sprzedawcy.
Adwokat Paulina Rumińska, Góralski & Goss Legal
