Patriotyzm konsumencki jest jednym z wiodących trendów na rynku żywności. Dzięki rozwijającej się świadomości konsumentów dotyczącej spożywanej żywności coraz częściej doceniane jest pochodzenie produktu oraz jego skład. Polacy poszukują produktów rodzimych firm, wytwarzanych z użyciem krajowych surowców, jak również wytwarzanych przez mniej znanych, lokalnych producentów produkujących na małą skalę. Taka produkcja kojarzona jest z tradycyjnymi recepturami, które zawdzięczają niezwykle wysoką jakość, unikatowość i zawartość wartościowych składników. Dla konsumentów oznacza to jeszcze większy prestiż produktów, za które są w stanie zapłacić więcej. Oprócz tego, na coraz większe zainteresowanie regionalnymi produktami wpływa świadomość konsumentów, że kupując polskie produkty wspieramy własną gospodarkę.
Bardziej świadomi
Konsumenci coraz częściej chcą wiedzieć więcej o samych produktach, czytają etykiety, sprawdzają składniki oraz miejsce produkcji. Jak wynika z danych Mintel Global New Products Database (GNPD) dziesięć lat temu zaledwie 17% spożywczych nowości produktowych obecnych na sklepowych półkach zawierało informacje na etykiecie o ekologicznym procesie produkcji, naturalnym pochodzeniu czy składzie pozbawionym GMO. W 2018 roku odsetek ten wyniósł 29%. Większy wzrost odnotowano w przypadku wyrobów powstałych w zgodzie z zasadami zrównoważonego rolnictwa czy sprawiedliwego handlu – z 1 do 22%. Jak przyznaje starszy analityk rynku żywności i napojów w firmie Mintel, Honorata Jarocka, konsumenci są coraz bardziej świadomi. „Według naszych badań konsumenckich sześciu na dziesięciu respondentów mówi o tym, że są w stanie zaufać bardziej danej marce spożywczej, jeżeli na opakowaniu znajdują się informacje o pochodzeniu składników. Jest to szczególnie istotne dla kategorii produktów nabiałowych czy mięsnych, gdzie pochodzenie ma bardzo duże znaczenie” – wyjaśnia Honorata Jarocka z firmy Mintel.
Znaczenie pochodzenia
Z raportu przygotowanego przez Open Research „Patriotyzm konsumencki Polaków 2017”* dowiadujemy się, że aż siedmiu na dziesięciu Polaków twierdzi, że polskość marki zachęca do jej zakupu. Dla co trzeciego badanego polska produkcja nie ma wpływu na decyzje o zakupie. Miejsce pochodzenia produktów spożywczych jest ważne dla 68% respondentów. Z kolei polskie pochodzenie artykułów spożywczych to zachęta do zakupu dla 60% badanych osób.
Agencja Badania Rynku i Opinii Open Research zapytała również respondentów z czym kojarzą się polskie artykuły spożywcze. Najwięcej z nich wskazało na odpowiedzi: dobra jakość (40%), zdrowa, ekologiczna żywność (26%), smak, smaczne (17%), produkty świeże – owoce, warzywa, pieczywo, wędliny (10%). Mniej odpowiedzi padło na: patriotyzm – wspieranie gospodarki, produkcja, zatrudnienie (7%), produkt lokalny, swojski, regionalny (6%), tradycja (5%) oraz odpowiednia, niska cena (3%).
Open Research sprawdził, które oznaczenie pochodzenia produktu z polski najbardziej wpływa na kupujących. Za najbardziej zachęcające oznaczenie uznane zostało: „Produkt polski” – 46% wskazań. Na kolejnych miejscach znalazło się „Polski Produkt Gwarancja Jakości” – 43%, „Teraz Polska” – 40%, „Jestem z Polski” – 38%, „Polski Producent” – 35%. Z raportu wynika również że hasła: „Produkt Polski”, „Polski Producent”, „Kapitał Polski” czy godło „Teraz Polska” są najbardziej przekonujące do zakupu dla osób powyżej 60 roku życia. Z kolei do młodych konsumentów bardziej przemawia hasło „Produkt Polski – kupując dajesz pracę”. Respondenci odpowiadali również na pytanie czy robiąc zakupy sprawdzają czy produkt został wyprodukowany w Polsce. Aż 66% z nich odpowiedziało pozytywnie, 32% przecząco.
Małe, mniejsze, a coraz ważniejsze
Polacy lubią czytać etykiety, nie tylko po to, by sprawdzić skład produktu, ale również dowiedzieć się, gdzie powstał. Jak przyznaje Małgorzata Głos, Clint Business Partner w Nielsenie, średnio co drugi konsument w Polsce twierdzi, że woli kupować produkty wytworzone przez lokalnych producentów niż przez międzynarodowe koncerny. Lokalność ma dla nas większe znaczenie niż dla przeciętnego Europejczyka, gdzie to przywiązanie deklaruje 44% konsumentów.
Decyzje zakupowe zyskują na znaczeniu kiedy konsument może wybrać produkty wytworzone przez lokalnych producentów. Dzięki temu może podkreślić, że jest z konkretnej społeczności, a to co się dzieje dookoła niego nie jest mu obce i on – wybierając lokalne produkty – ma na to wpływ.
„Analizując zakupy dla gospodarstwa domowego lokalność ma znaczenie zdecydowanie bardziej przy wyborze produktów spożywczych niż chemiczno-kosmetycznych. Produkty od małych lokalnych producentów cieszą się największym powodzeniem w przypadku kategorii nabiałowych (jogurty, sery, masło, mleko). Aż 66% konsumentów deklaruje, że kupując nabiał preferuje wybrać lokalną markę niż produkt międzynarodowego koncernu i dla tej grupy produktów wspieranie lokalności ma zdecydowanie największe znaczenie. Ale dla ponad 1/3 konsumentów ważne jest również kupowanie wody mineralnej, piwa, lodów oraz słodyczy produkowanych przez mniejsze rodzime firmy. Ten trend szczególnie silnie rozwinął się w ostatnich latach w przypadku kategorii piwa. Kiedy spojrzymy na całą tę kategorię, to sprzedaż rok do roku jest stabilna. Nie oznacza to jednak, że zamiłowanie Polaków do piwa jest takie samo. Otóż już od dłuższego czasu na znaczeniu zyskują marki regionalne (sprzedaż wartościowa tego segmentu piw wzrosła o 5,3% rok do roku), ale dopiero zainteresowanie piwami rzemieślniczymi odzwierciedla jak duże znaczenie ma dla polskiego konsumenta wspieranie małych producentów. Tylko w ciągu ostatnich 12 miesięcy sprzedaż piw rzemieślniczych zwiększyła się o 41%. I chociaż ten segment piw ma około półprocentowy udział w całkowitej sprzedaży wartościowej piwa w Polsce, to duże zainteresowanie ze strony konsumentów zachęca coraz to nowych producentów do wchodzenia na lokalny rynek” – informuje Małgorzata Głos z Nielsena.
Z badań Mintel wynika, że ponad połowa polskich konsumentów chętniej obdarza zaufaniem firmy, które wywarzają swoje produkty w Polsce. Większym zaufaniem konsumentów cieszą się również produkty, które posiadają szerszy zakres informacji o pochodzeniu składników na etykietach. Z badań dowiadujemy się również, że konsumenci chętniej ufają małym firmom niż dużym korporacjom. Oczekują rzetelnych i wyczerpujących informacji nie tylko o składnikach ale również o sposobie, miejscu oraz zasadach uprawy, hodowli, przetwarzania i pozyskiwania surowców. Upewnienie się co do bezpieczeństwa i wiarygodności przez konsumentów spowodowała, że produkty „naturalne”, „ekologiczne” i „zgodne z zasadami etyki” pojawiają się na rynku w coraz większych ilościach, a małe lokalne firmy są gwarancją pewności pozyskania takiej żywności.
Monika Kociubińska,
Redaktor
Bardziej świadomi
Konsumenci coraz częściej chcą wiedzieć więcej o samych produktach, czytają etykiety, sprawdzają składniki oraz miejsce produkcji. Jak wynika z danych Mintel Global New Products Database (GNPD) dziesięć lat temu zaledwie 17% spożywczych nowości produktowych obecnych na sklepowych półkach zawierało informacje na etykiecie o ekologicznym procesie produkcji, naturalnym pochodzeniu czy składzie pozbawionym GMO. W 2018 roku odsetek ten wyniósł 29%. Większy wzrost odnotowano w przypadku wyrobów powstałych w zgodzie z zasadami zrównoważonego rolnictwa czy sprawiedliwego handlu – z 1 do 22%. Jak przyznaje starszy analityk rynku żywności i napojów w firmie Mintel, Honorata Jarocka, konsumenci są coraz bardziej świadomi. „Według naszych badań konsumenckich sześciu na dziesięciu respondentów mówi o tym, że są w stanie zaufać bardziej danej marce spożywczej, jeżeli na opakowaniu znajdują się informacje o pochodzeniu składników. Jest to szczególnie istotne dla kategorii produktów nabiałowych czy mięsnych, gdzie pochodzenie ma bardzo duże znaczenie” – wyjaśnia Honorata Jarocka z firmy Mintel.
Znaczenie pochodzenia
Z raportu przygotowanego przez Open Research „Patriotyzm konsumencki Polaków 2017”* dowiadujemy się, że aż siedmiu na dziesięciu Polaków twierdzi, że polskość marki zachęca do jej zakupu. Dla co trzeciego badanego polska produkcja nie ma wpływu na decyzje o zakupie. Miejsce pochodzenia produktów spożywczych jest ważne dla 68% respondentów. Z kolei polskie pochodzenie artykułów spożywczych to zachęta do zakupu dla 60% badanych osób.
Agencja Badania Rynku i Opinii Open Research zapytała również respondentów z czym kojarzą się polskie artykuły spożywcze. Najwięcej z nich wskazało na odpowiedzi: dobra jakość (40%), zdrowa, ekologiczna żywność (26%), smak, smaczne (17%), produkty świeże – owoce, warzywa, pieczywo, wędliny (10%). Mniej odpowiedzi padło na: patriotyzm – wspieranie gospodarki, produkcja, zatrudnienie (7%), produkt lokalny, swojski, regionalny (6%), tradycja (5%) oraz odpowiednia, niska cena (3%).
Open Research sprawdził, które oznaczenie pochodzenia produktu z polski najbardziej wpływa na kupujących. Za najbardziej zachęcające oznaczenie uznane zostało: „Produkt polski” – 46% wskazań. Na kolejnych miejscach znalazło się „Polski Produkt Gwarancja Jakości” – 43%, „Teraz Polska” – 40%, „Jestem z Polski” – 38%, „Polski Producent” – 35%. Z raportu wynika również że hasła: „Produkt Polski”, „Polski Producent”, „Kapitał Polski” czy godło „Teraz Polska” są najbardziej przekonujące do zakupu dla osób powyżej 60 roku życia. Z kolei do młodych konsumentów bardziej przemawia hasło „Produkt Polski – kupując dajesz pracę”. Respondenci odpowiadali również na pytanie czy robiąc zakupy sprawdzają czy produkt został wyprodukowany w Polsce. Aż 66% z nich odpowiedziało pozytywnie, 32% przecząco.
Małe, mniejsze, a coraz ważniejsze
Polacy lubią czytać etykiety, nie tylko po to, by sprawdzić skład produktu, ale również dowiedzieć się, gdzie powstał. Jak przyznaje Małgorzata Głos, Clint Business Partner w Nielsenie, średnio co drugi konsument w Polsce twierdzi, że woli kupować produkty wytworzone przez lokalnych producentów niż przez międzynarodowe koncerny. Lokalność ma dla nas większe znaczenie niż dla przeciętnego Europejczyka, gdzie to przywiązanie deklaruje 44% konsumentów.
Decyzje zakupowe zyskują na znaczeniu kiedy konsument może wybrać produkty wytworzone przez lokalnych producentów. Dzięki temu może podkreślić, że jest z konkretnej społeczności, a to co się dzieje dookoła niego nie jest mu obce i on – wybierając lokalne produkty – ma na to wpływ.
„Analizując zakupy dla gospodarstwa domowego lokalność ma znaczenie zdecydowanie bardziej przy wyborze produktów spożywczych niż chemiczno-kosmetycznych. Produkty od małych lokalnych producentów cieszą się największym powodzeniem w przypadku kategorii nabiałowych (jogurty, sery, masło, mleko). Aż 66% konsumentów deklaruje, że kupując nabiał preferuje wybrać lokalną markę niż produkt międzynarodowego koncernu i dla tej grupy produktów wspieranie lokalności ma zdecydowanie największe znaczenie. Ale dla ponad 1/3 konsumentów ważne jest również kupowanie wody mineralnej, piwa, lodów oraz słodyczy produkowanych przez mniejsze rodzime firmy. Ten trend szczególnie silnie rozwinął się w ostatnich latach w przypadku kategorii piwa. Kiedy spojrzymy na całą tę kategorię, to sprzedaż rok do roku jest stabilna. Nie oznacza to jednak, że zamiłowanie Polaków do piwa jest takie samo. Otóż już od dłuższego czasu na znaczeniu zyskują marki regionalne (sprzedaż wartościowa tego segmentu piw wzrosła o 5,3% rok do roku), ale dopiero zainteresowanie piwami rzemieślniczymi odzwierciedla jak duże znaczenie ma dla polskiego konsumenta wspieranie małych producentów. Tylko w ciągu ostatnich 12 miesięcy sprzedaż piw rzemieślniczych zwiększyła się o 41%. I chociaż ten segment piw ma około półprocentowy udział w całkowitej sprzedaży wartościowej piwa w Polsce, to duże zainteresowanie ze strony konsumentów zachęca coraz to nowych producentów do wchodzenia na lokalny rynek” – informuje Małgorzata Głos z Nielsena.
Z badań Mintel wynika, że ponad połowa polskich konsumentów chętniej obdarza zaufaniem firmy, które wywarzają swoje produkty w Polsce. Większym zaufaniem konsumentów cieszą się również produkty, które posiadają szerszy zakres informacji o pochodzeniu składników na etykietach. Z badań dowiadujemy się również, że konsumenci chętniej ufają małym firmom niż dużym korporacjom. Oczekują rzetelnych i wyczerpujących informacji nie tylko o składnikach ale również o sposobie, miejscu oraz zasadach uprawy, hodowli, przetwarzania i pozyskiwania surowców. Upewnienie się co do bezpieczeństwa i wiarygodności przez konsumentów spowodowała, że produkty „naturalne”, „ekologiczne” i „zgodne z zasadami etyki” pojawiają się na rynku w coraz większych ilościach, a małe lokalne firmy są gwarancją pewności pozyskania takiej żywności.
Monika Kociubińska,
Redaktor
