Wśród świątecznych wypieków goszczących na polskich stołach nie brakuje zarówno tych tradycyjnych, jak również ciast i deserów w wariantach nieco unowocześnionych. Chyba nikt z nas nie wyobraża sobie świąt bez słodkich przysmaków, takich jak kutia, desery z makiem – jak makowiec czy tort makowy, pyszny piernik z korzennymi przyprawami, pierniczki i inne świąteczne ciasteczka pieczone w fantazyjnych świątecznych formach z kolorową posypką czy lukrem, keks z bakaliami czy sernik z polewą.
Nie ma ciasta bez...?
Okres przedświąteczny to okazja do przyjrzenia się rynkowi ciast i dań świątecznych. Dagmara Bujak, Client Consultant, Nielsen*, podkreśla, że analizując dane o sprzedaży detalicznej przypraw, tłuszczy żółtych oraz dodatków możemy zobaczyć ile Polacy wydają na produkty wykorzystywane do świątecznych wypieków. Powyższe kategorie cechują się silną sezonowością. Wzrosty sprzedaży obserwujemy dwa razy do roku, w okresie Świąt Bożego Narodzenia i Wielkiej Nocy, ale to w grudniu jest on największy.
„Rynek przypraw w Polsce stale rośnie i wart jest już prawie 1,5 mld zł (włączając w to przyprawy jednorodne i uniwersalne, mieszanki, marynaty, czy panierki). Grudniowa sprzedaż tej kategorii odpowiada za ponad 1/10 sprzedaży całorocznej. Sezonowość możemy zaobserwować w segmencie przypraw jednorodnych, mieszanek i marynat. Właśnie w okresie bożonarodzeniowym następuje wzrost sprzedaży cynamonu, imbiru, kardamonu, czy anyżku gwiaździstego. Powyższe przyprawy tradycyjne wykorzystujemy w kuchni również w okresie wielkanocnym, dlatego warto zaznaczyć dynamiczny wzrost sprzedaży wolumenowej goździka (16,1% MAT AUG’18 vs MAT AUG’17), który notuje wyłącznie w tym miesiącu” – informuje Dagmara Bujak.
Na czym pieczemy?
Tłuszcze żółte są czwartą kategorią FMCG pod względem wartościowym w Polsce, której, wg danych Nielsena, sprzedaż wyniosła 4,3 mld zł w obecnym okresie rocznym zakończonym na sierpniu 2018 roku. Na masło wydajemy 2 razy więcej niż na margarynę. Wzrost sprzedaży wartościowej jest efektem wzrostu cen, zwłaszcza masła oraz niewielkiego segmentu tłuszczy do smażenia. Przekłada się to na wzrost sprzedaży wartościowej całej kategorii tłuszczów żółtych o ponad 10% w porównaniu do roku ubiegłego i prawie 17% do analogicznego okresu sprzed 2 lat. Wzrostowi wartości kategorii towarzyszy spadek wolumenu sprzedaży (-3,9% w porównaniu do roku ubiegłego). Choć masło najczęściej kupujemy w dyskontach, które odpowiadają za 43,1% wartości sprzedaży, w okresie świątecznym obserwujemy spadek znaczenia tego kanału oraz wzrosty znaczenia hipermarketów i supermarketów dla tej kategorii.
Co do ciasta?
Jak zauważa Dagmara Bujak z Nielsena, współczesne tempo życia i trend convenience mają wpływ na duże zainteresowanie gotowymi ciastami paczkowanymi i mieszankami do ich przygotowania. Obie kategorie notują wzrost sprzedaży już w listopadzie. W grudniu obserwujemy ponad 2,5 krotny wzrost sprzedaży w kategorii ciast w proszku. Kategoria gotowych ciast paczkowanych największe sprzedaże osiąga w ostatnich 3 miesiącach roku. Co więcej, w ciągu ostatniego roku wartość kategorii ciast gotowych przewyższyła kategorię dodatków do ciast, w której to znajdziemy m.in. proszki do pieczenia, sodę oczyszczoną, cukier waniliowy i inne cukry smakowe, ale również aromaty (najczęściej kupujemy waniliowy), masy makowe, polewy, czy dekoracje do ciast. Największym segmentem tej kategorii jest cukier waniliowy, natomiast najbardziej dynamicznie rośnie sprzedaż sody oczyszczonej, drożdży i miksów do ubijania śmietany. Co ciekawe, nadal wykorzystujemy w pierwszej kolejności proszek do pieczenia w kuchni, jednakże to soda oczyszczona notuje prawie 20% wzrost sprzedaży wartościowej porównując dwa poprzednie okresy roczne” – komentuje ekspert z Nielsena. Najbardziej popularnym smakiem gotowych polew jest czekolada (w różnych wariantach deserowej, mlecznej, gorzkiej). W okresach świątecznych bardzo chętnie sięgamy po pisaki cukrowe, których sprzedaż w tym okresie wzrasta kilkukrotnie. Nic tylko piec i przyozdabiać ciasta!
Samodzielnie i z małą pomocą
Część z nas samodzielnie przygotowuje świąteczne wypieki, a inni po prostu kupują ciasta w proszku. „Grudzień to miesiąc, w którym kategoria ciast w proszku odnotowuje najwyższe wzrosty sprzedaży. Wartość sprzedaży w grudniu 2017 stanowiła 16,5% sprzedaży zrealizowanej w ciągu całego roku. Ciasta w proszku możemy podzielić na wymagające oraz niewymagające pieczenia (serniki na zimno). Segment ciast wymagających pieczenia odpowiada za 81,9% wartości sprzedaży całej kategorii. Trzy czwarte tego typu produktów sprzedawanych jest w sklepach wielkoformatowych. Najczęściej kupowanym w okresie świątecznym ciastem z tego segmentu jest piernik, który w minionym roku charakteryzował się wzrostem sprzedaży wartościowej na poziomie 5,2%. Z okazji świąt Polacy chętnie sięgają też po muffiny oraz karpatkę. Serniki na zimno najwyższe sprzedaże odnotowują w okresie od maja do sierpnia oraz w okresach świątecznych. Najważniejszym kanałem ich dystrybucji są supermarkety, które reprezentują 31,1% ich wartości sprzedaży” – informuje Joanna Martynko, Client Specialist, Nielsen*.
Niektóre osoby preferują jednak pieczenie ciast w sposób tradycyjny, bez użycia gotowych mieszanek. Przyrządzając świąteczne wypieki wykorzystują nie tylko różnego rodzaju dodatki do ciast, ale również bakalie. Jak przyznaje Joanna Martynko – w minionym roku wartość sprzedaży rynku bakalii rozumianego jako suma owoców suszonych, owoców kandyzowanych, orzechów i ziaren (niesolonych oraz nieprażonych) wzrosła o 8,0%. Największy segment stanowią orzechy, które też cechują się najszybszym tempem wzrostu. 1 na 3 złotówki przeznaczone na zakup orzechów wydajemy na orzechy ziemne. W dalszej kolejności w okresie świątecznym najwięcej pieniędzy wydajemy na migdały oraz orzechy włoskie. Jak wynika z danych Nielsena – drugim pod względem wartości sprzedaży segmentem bakalii są suszone owoce. 46,6% ich wartości sprzedaży realizowanych jest przez produkty marek własnych. Spośród suszonych owoców konsumenci najchętniej wybierają suszone śliwki, rodzynki oraz żurawinę. Ze względu na typ opakowania oraz gramaturę, za największą wartość sprzedaży zarówno owoców suszonych, jak i orzechów w ostatnim roku odpowiadała torebka o gramaturze w przedziale 100-200 gram.
Migdały, śliwki, rodzynki… na paragonie
Bakalie – często traktowane jako zdrowa przekąska czy idealny dodatek do wypieków – dostępne są w większości sklepów spożywczych małoformatowych do 300 mkw. Jak wynika z danych CMR – średnio w sklepie małoformatowym konsument może wybierać spośród około 8 wariantów bakalii.
W 2017 roku najwyższe udziały wartościowe generowały podkategorie takie jak słonecznik, rodzynki i migdały. Natomiast sezonowo – w okresie Świąt Bożego Narodzenia – rośnie w sprzedaży rola migdałów, śliwek, rodzynek czy orzechów włoskich, a bardzo spada sprzedaż słonecznika.
„W ciągu całego roku na paragonach najczęściej znajdowały się opakowania 100 g (ok. 33% transakcji) i 150 g (ok. 23% transakcji). Natomiast w grudniu na paragonach częściej niż w pozostałych miesiącach pojawiają się większe gramatury takie jak 200 g, 250 g czy 300 g. W kategorii bakalii wciąż ważne są marki własne – które były obecne na ok. 15% paragonów w sklepach małoformatowych w 2017 roku, a w grudniu były nawet na co 5 paragonie z bakaliami. W sklepach małoformatowych do 300 mkw. – poza sezonem świątecznym wysokie udziały wartościowe osiągają gracze słonecznikowi – Sonpex oraz Mirasol. W grudniu rośnie znaczenie graczy takich, jak Bakalland, Helio, Vog, Stefik. Średnia wartość transakcji w ciągu roku wynosiła ponad 4 zł, natomiast w grudniu rośnie ona o ok. 20%” – informuje Daniel Antonik z CMR.
Polacy chętnie pieką ciasta
Okazuje się że Polacy po prostu lubią piec ciasta, i to nie tylko od święta – jak nakazuje tradycja. W 75% polskich gospodarstwach domowych piecze się ciasta co najmniej raz w miesiącu – wynika z badań przeprowadzonych na zlecenie marki Delecta***. 21% respondentów piecze ciasta raz w tygodniu lub częściej, 35% 2-3 razy w miesiącu, a 19% raz w miesiącu. 11% badanych piecze ciasta raz na trzy miesiące, 3% raz na sześć miesięcy, a 8% rzadziej niż raz na sześć miesięcy. Tylko 3 % badanych nigdy nie piecze ciast.
I co najważniejsze – jakie są powody pieczenia ciast w domu? Zdaniem zdecydowanej większości badanych (89 %) pieczenie wprowadza w domu rodzinną atmosferę, łączy pokolenia (dla 88 %), a według 86 % respondentów domowym ciastem można wyrażać uczucia.
Nic więc dodać, nic ująć – wyrażanie uczuć, rodzinna atmosfera i ten aromat świątecznego ciasta – to jedne z wielu powodów, dla których i w tym roku w wielu polskich domach odbywać się będzie wielkie świąteczne pieczenie! Dlatego też składniki do ciast – jajka, mleko, mąka, margaryna, masło, a także wszelkie ważne dodatki jak zapachy, przyprawy, masy makowe oraz bakalie – to jedne z ważniejszych kategorii w sklepach spożywczych w okresie przedświątecznym.
Poza kategoriami spożywczymi, w niejednym sklepie jest miejsce na akcesoria do pieczenia. Warto więc w takim wypadku zadbać o wszystkie te produkty, które pomagają zarówno przygotować wypieki, jak i je dekorować. Poza papierem czy formami do pieczenia producenci oferują szeroką gamę praktycznych przyborów, które znacząco usprawniają pracę przy ciastach i ciasteczkach. Przesiewacze do mąki i cukru pudru, miski do mieszania lub miksowania mas, miarki kuchenne, różnego typu łopatki, pędzle silikonowe, rękawy cukiernicze do zdobienia, dekoratory do tortów i wiele innych. Funkcjonalne przybory do pieczenia ciast nawet początkującym pozwolą wyczarować prawdziwe słodkie arcydzieła.
Monika Górka
Nie ma ciasta bez...?
Okres przedświąteczny to okazja do przyjrzenia się rynkowi ciast i dań świątecznych. Dagmara Bujak, Client Consultant, Nielsen*, podkreśla, że analizując dane o sprzedaży detalicznej przypraw, tłuszczy żółtych oraz dodatków możemy zobaczyć ile Polacy wydają na produkty wykorzystywane do świątecznych wypieków. Powyższe kategorie cechują się silną sezonowością. Wzrosty sprzedaży obserwujemy dwa razy do roku, w okresie Świąt Bożego Narodzenia i Wielkiej Nocy, ale to w grudniu jest on największy.
„Rynek przypraw w Polsce stale rośnie i wart jest już prawie 1,5 mld zł (włączając w to przyprawy jednorodne i uniwersalne, mieszanki, marynaty, czy panierki). Grudniowa sprzedaż tej kategorii odpowiada za ponad 1/10 sprzedaży całorocznej. Sezonowość możemy zaobserwować w segmencie przypraw jednorodnych, mieszanek i marynat. Właśnie w okresie bożonarodzeniowym następuje wzrost sprzedaży cynamonu, imbiru, kardamonu, czy anyżku gwiaździstego. Powyższe przyprawy tradycyjne wykorzystujemy w kuchni również w okresie wielkanocnym, dlatego warto zaznaczyć dynamiczny wzrost sprzedaży wolumenowej goździka (16,1% MAT AUG’18 vs MAT AUG’17), który notuje wyłącznie w tym miesiącu” – informuje Dagmara Bujak.
Na czym pieczemy?
Tłuszcze żółte są czwartą kategorią FMCG pod względem wartościowym w Polsce, której, wg danych Nielsena, sprzedaż wyniosła 4,3 mld zł w obecnym okresie rocznym zakończonym na sierpniu 2018 roku. Na masło wydajemy 2 razy więcej niż na margarynę. Wzrost sprzedaży wartościowej jest efektem wzrostu cen, zwłaszcza masła oraz niewielkiego segmentu tłuszczy do smażenia. Przekłada się to na wzrost sprzedaży wartościowej całej kategorii tłuszczów żółtych o ponad 10% w porównaniu do roku ubiegłego i prawie 17% do analogicznego okresu sprzed 2 lat. Wzrostowi wartości kategorii towarzyszy spadek wolumenu sprzedaży (-3,9% w porównaniu do roku ubiegłego). Choć masło najczęściej kupujemy w dyskontach, które odpowiadają za 43,1% wartości sprzedaży, w okresie świątecznym obserwujemy spadek znaczenia tego kanału oraz wzrosty znaczenia hipermarketów i supermarketów dla tej kategorii.
Co do ciasta?
Jak zauważa Dagmara Bujak z Nielsena, współczesne tempo życia i trend convenience mają wpływ na duże zainteresowanie gotowymi ciastami paczkowanymi i mieszankami do ich przygotowania. Obie kategorie notują wzrost sprzedaży już w listopadzie. W grudniu obserwujemy ponad 2,5 krotny wzrost sprzedaży w kategorii ciast w proszku. Kategoria gotowych ciast paczkowanych największe sprzedaże osiąga w ostatnich 3 miesiącach roku. Co więcej, w ciągu ostatniego roku wartość kategorii ciast gotowych przewyższyła kategorię dodatków do ciast, w której to znajdziemy m.in. proszki do pieczenia, sodę oczyszczoną, cukier waniliowy i inne cukry smakowe, ale również aromaty (najczęściej kupujemy waniliowy), masy makowe, polewy, czy dekoracje do ciast. Największym segmentem tej kategorii jest cukier waniliowy, natomiast najbardziej dynamicznie rośnie sprzedaż sody oczyszczonej, drożdży i miksów do ubijania śmietany. Co ciekawe, nadal wykorzystujemy w pierwszej kolejności proszek do pieczenia w kuchni, jednakże to soda oczyszczona notuje prawie 20% wzrost sprzedaży wartościowej porównując dwa poprzednie okresy roczne” – komentuje ekspert z Nielsena. Najbardziej popularnym smakiem gotowych polew jest czekolada (w różnych wariantach deserowej, mlecznej, gorzkiej). W okresach świątecznych bardzo chętnie sięgamy po pisaki cukrowe, których sprzedaż w tym okresie wzrasta kilkukrotnie. Nic tylko piec i przyozdabiać ciasta!
Samodzielnie i z małą pomocą
Część z nas samodzielnie przygotowuje świąteczne wypieki, a inni po prostu kupują ciasta w proszku. „Grudzień to miesiąc, w którym kategoria ciast w proszku odnotowuje najwyższe wzrosty sprzedaży. Wartość sprzedaży w grudniu 2017 stanowiła 16,5% sprzedaży zrealizowanej w ciągu całego roku. Ciasta w proszku możemy podzielić na wymagające oraz niewymagające pieczenia (serniki na zimno). Segment ciast wymagających pieczenia odpowiada za 81,9% wartości sprzedaży całej kategorii. Trzy czwarte tego typu produktów sprzedawanych jest w sklepach wielkoformatowych. Najczęściej kupowanym w okresie świątecznym ciastem z tego segmentu jest piernik, który w minionym roku charakteryzował się wzrostem sprzedaży wartościowej na poziomie 5,2%. Z okazji świąt Polacy chętnie sięgają też po muffiny oraz karpatkę. Serniki na zimno najwyższe sprzedaże odnotowują w okresie od maja do sierpnia oraz w okresach świątecznych. Najważniejszym kanałem ich dystrybucji są supermarkety, które reprezentują 31,1% ich wartości sprzedaży” – informuje Joanna Martynko, Client Specialist, Nielsen*.
Niektóre osoby preferują jednak pieczenie ciast w sposób tradycyjny, bez użycia gotowych mieszanek. Przyrządzając świąteczne wypieki wykorzystują nie tylko różnego rodzaju dodatki do ciast, ale również bakalie. Jak przyznaje Joanna Martynko – w minionym roku wartość sprzedaży rynku bakalii rozumianego jako suma owoców suszonych, owoców kandyzowanych, orzechów i ziaren (niesolonych oraz nieprażonych) wzrosła o 8,0%. Największy segment stanowią orzechy, które też cechują się najszybszym tempem wzrostu. 1 na 3 złotówki przeznaczone na zakup orzechów wydajemy na orzechy ziemne. W dalszej kolejności w okresie świątecznym najwięcej pieniędzy wydajemy na migdały oraz orzechy włoskie. Jak wynika z danych Nielsena – drugim pod względem wartości sprzedaży segmentem bakalii są suszone owoce. 46,6% ich wartości sprzedaży realizowanych jest przez produkty marek własnych. Spośród suszonych owoców konsumenci najchętniej wybierają suszone śliwki, rodzynki oraz żurawinę. Ze względu na typ opakowania oraz gramaturę, za największą wartość sprzedaży zarówno owoców suszonych, jak i orzechów w ostatnim roku odpowiadała torebka o gramaturze w przedziale 100-200 gram.
Migdały, śliwki, rodzynki… na paragonie
Bakalie – często traktowane jako zdrowa przekąska czy idealny dodatek do wypieków – dostępne są w większości sklepów spożywczych małoformatowych do 300 mkw. Jak wynika z danych CMR – średnio w sklepie małoformatowym konsument może wybierać spośród około 8 wariantów bakalii.
W 2017 roku najwyższe udziały wartościowe generowały podkategorie takie jak słonecznik, rodzynki i migdały. Natomiast sezonowo – w okresie Świąt Bożego Narodzenia – rośnie w sprzedaży rola migdałów, śliwek, rodzynek czy orzechów włoskich, a bardzo spada sprzedaż słonecznika.
„W ciągu całego roku na paragonach najczęściej znajdowały się opakowania 100 g (ok. 33% transakcji) i 150 g (ok. 23% transakcji). Natomiast w grudniu na paragonach częściej niż w pozostałych miesiącach pojawiają się większe gramatury takie jak 200 g, 250 g czy 300 g. W kategorii bakalii wciąż ważne są marki własne – które były obecne na ok. 15% paragonów w sklepach małoformatowych w 2017 roku, a w grudniu były nawet na co 5 paragonie z bakaliami. W sklepach małoformatowych do 300 mkw. – poza sezonem świątecznym wysokie udziały wartościowe osiągają gracze słonecznikowi – Sonpex oraz Mirasol. W grudniu rośnie znaczenie graczy takich, jak Bakalland, Helio, Vog, Stefik. Średnia wartość transakcji w ciągu roku wynosiła ponad 4 zł, natomiast w grudniu rośnie ona o ok. 20%” – informuje Daniel Antonik z CMR.
Polacy chętnie pieką ciasta
Okazuje się że Polacy po prostu lubią piec ciasta, i to nie tylko od święta – jak nakazuje tradycja. W 75% polskich gospodarstwach domowych piecze się ciasta co najmniej raz w miesiącu – wynika z badań przeprowadzonych na zlecenie marki Delecta***. 21% respondentów piecze ciasta raz w tygodniu lub częściej, 35% 2-3 razy w miesiącu, a 19% raz w miesiącu. 11% badanych piecze ciasta raz na trzy miesiące, 3% raz na sześć miesięcy, a 8% rzadziej niż raz na sześć miesięcy. Tylko 3 % badanych nigdy nie piecze ciast.
I co najważniejsze – jakie są powody pieczenia ciast w domu? Zdaniem zdecydowanej większości badanych (89 %) pieczenie wprowadza w domu rodzinną atmosferę, łączy pokolenia (dla 88 %), a według 86 % respondentów domowym ciastem można wyrażać uczucia.
Nic więc dodać, nic ująć – wyrażanie uczuć, rodzinna atmosfera i ten aromat świątecznego ciasta – to jedne z wielu powodów, dla których i w tym roku w wielu polskich domach odbywać się będzie wielkie świąteczne pieczenie! Dlatego też składniki do ciast – jajka, mleko, mąka, margaryna, masło, a także wszelkie ważne dodatki jak zapachy, przyprawy, masy makowe oraz bakalie – to jedne z ważniejszych kategorii w sklepach spożywczych w okresie przedświątecznym.
Poza kategoriami spożywczymi, w niejednym sklepie jest miejsce na akcesoria do pieczenia. Warto więc w takim wypadku zadbać o wszystkie te produkty, które pomagają zarówno przygotować wypieki, jak i je dekorować. Poza papierem czy formami do pieczenia producenci oferują szeroką gamę praktycznych przyborów, które znacząco usprawniają pracę przy ciastach i ciasteczkach. Przesiewacze do mąki i cukru pudru, miski do mieszania lub miksowania mas, miarki kuchenne, różnego typu łopatki, pędzle silikonowe, rękawy cukiernicze do zdobienia, dekoratory do tortów i wiele innych. Funkcjonalne przybory do pieczenia ciast nawet początkującym pozwolą wyczarować prawdziwe słodkie arcydzieła.
Monika Górka
