Pod pojęciem „słodycze” kryje się wiele produktów – chrupiące ciastka, orzeźwiające gumy do żucia, aromatyczne czekolady, cukierki, drażetki, żelki… Przekąski pomiędzy posiłkami (zarówno te słodkie, jak i słone) towarzyszą nam każdego dnia. Jednocześnie ludzie coraz częściej zwracają uwagę na sprawy zdrowotne – interesuje ich dzienne spożycie cukru, soli oraz niezdrowych tłuszczów.
Na co warto zwrócić szczególną uwagę w roku 2020?
Dla każdego coś dobrego
Producenci muszą dostosowywać się do zmieniających się preferencji zakupowych klienta. Aby to zrobić należy przewidzieć wszystkie czynniki, które skłaniają go do podjęcia decyzji zakupowej. Warto zaznaczyć, że motywacje kupujących z różnych grup wiekowych będą się znacznie różnić.
Im bardziej świadomy konsument, tym większą uwagę będzie zwracać na ilość cukru zawartego w słodyczach, obecność oleju palmowego w składzie produktu, a także to, czy dana firma prowadzi politykę zrównoważonego rozwoju. Ludzie będą unikać nie tylko produktów zawierających szkodliwe substancje dla organizmu, ale i wspierania producentów zanieczyszczających środowisko naturalne kosztem osiągnięcia większych zysków. Coraz częściej taka tendencja dotyczy młodszych konsumentów.*
Czym przy wyborze słodyczy kierują się z kolei starsi konsumenci? O to zapytaliśmy tych, którzy o handlu wiedzą najwięcej – polskich detalistów. Swoimi spostrzeżeniami podzieliła się między innymi Klaudia Limanowska ze sklepu w Żorach: „Wydaje mi się, że wiek ma wpływ na to, po jakie słodycze sięgnie klient. Starsze osoby wybierają produkty dłużej dostępne na rynku, te najlepiej znane marki takie jak Pryncypałki czy Wedel. Młodzi konsumenci zwracają uwagę na to, co nowe i inne”. Podobnymi wnioskami dzieli się Marta Pyśk, kierowniczka sklepu w Żabiej Woli: „Osoby starsze wybierają sprawdzone, znane już marki takie jak Raffaello czy Merci. Z kolei młodzież bardziej skłania się ku nowościom”.
Nowe smaki i małe pojemności
Producenci powinni zwracać szczególną uwagę na ogólnoświatowe trendy i innowacyjne rozwiązania. Z raportu FONA International** poświęconemu smakowym trendom przewidywanym na rok 2020 wynika, że ludzie coraz częściej poszukują w słodyczach nuty egzotyki. Kolejną tendencją jest chęć odkrywania smaków kwiatowych i ziołowych – przewiduje się zwiększone zainteresowanie aromatami takimi jak: róża, fiołek, lawenda, hibiskus, kwiat bzu czy jaśminu. Oczywiście oprócz tego można się spodziewać, że klasyczne (tj. karmel, czekolada, masło orzechowe) i owocowe smaki będą cieszyć się niesłabnącą popularnością.
W ostatnim czasie obserwuje się coraz większy rozwój produktów w wersji mini. Wiąże się to z trendem prozdrowotnym – ludzie nie chcą rezygnować ze słodyczy, a nieduża gramatura niektórych produktów pozwala na większą kontrolę nad ilością spożywanych kalorii. O to, jak trend miniaturyzacji przyjmuje się na rynku polskim zapytaliśmy Ewelinę Traczyk, detalistkę z Białobrzegów: „Z tego, co słyszę od klientów warianty minisłodyczy cieszą się powodzeniem. Bardzo dobrze przyjęły się np. Grześki Mini i Mini Ptasie Mleczko. Zwłaszcza klienci, którzy mają dzieci decydują się na te produkty – nie chcą odmawiać pociechom słodyczy, a jednocześnie widać chęć kontroli ilości spożywanego cukru”.
Złota strefa
Strefa przykasowa, nazywana również „złotą strefą”, to najważniejsze miejsce w całym sklepie. Wiele decyzji zakupowych, nieraz pod wpływem impulsu, klienci podejmują właśnie tam. Zasada ta dotyczy przede wszystkim kategorii słodyczy. Czy dbanie o strefę przykasową może zwiększyć obroty sklepu? Jak ją wykorzystać by przyciągnąć uwagę klientów?
Swoim doświadczeniem podzieliła się Monika Pyśk, kierowniczka sklepu w Żabiej Woli: „Odkąd mamy w naszym sklepie nową ekspozycję cukierków (koncept „Wolność Wyboru” marki Wawel, przyp. red.) zwiększyła się ich sprzedaż, bo są o wiele lepiej widoczne. To pierwsza rzecz, którą widzą klienci wchodzcy do sklepu, ekspozycja przykuwa również uwagę tych, którzy stoją w kolejce do kasy. Nawet mimowolne, rzucone od niechcenia spojrzenie może być punktem wyjścia do podjęcia decyzji zakupowej”.
Właśnie dlatego należy dbać o odpowiednią ekspozycję produktów, które z jakiegoś powodu nie rotują najlepiej. Często nie chodzi o jakość czy cenę, a o rozpoznawalność marki. W takim przypadku inicjatywa powinna wyjść od pracownika sklepu. Zwrócenie uwagi na nowość produktową, markę wchodzącą na polski rynek, a nawet produkty sezonowe (np. polecenie zakupu pralin w Walentynki) to duża podpowiedź dla klienta, który nie wie co wybrać. W „złotej strefie” na pewno nie powinno zabraknąć miejsca dla słodkich przekąsek.
Analiza rynku
Zmieniająca się rzeczywistość wpływa na nawyki żywieniowe konsumentów. Ludzie częściej sięgają po przekąski, zarówno słone jak i słodkie, a jednocześnie widać mocną tendencję do poszukiwania produktów zdrowych, o mniejszej zawartości cukru. O to, jak wygląda rynek słodyczy i w którym kierunku powinien się rozwijać opowiada Marek Przeździak, Prezes Zarządu Polbisco (Stowarzyszenia Polskich Producentów Wyrobów Czekoladowych i Cukierniczych): „Mieszkaniec Polski wydaje na słodycze średnio 41,5 EUR na rok. Polska jest 8. największym eksporterem słodyczy na świecie, z udziałem na poziomie 5,1%. Rynek słodyczy w Polsce wygenerował przychody w wysokości ok. 17 mld złotych, z kolei rynek przekąsek (batony muesli, bite size, wafle) jest obecnie warty około 4 mld zł i cały czas wykazuje tendencję wzrostową. Ponad połowa Polaków konsumuje przekąski przynajmniej raz dziennie. Kategorie zarówno batonów, jak i wafli cieszą się wzrostami – w ciągu dwunastu miesięcy (od lipca 2018 r. do czerwca 2019 r.) odnotowano o 7,8% wyższą wartość sprzedaży batonów niż w tym samym okresie rok wcześniej oraz 7,1% wzrostu w kategorii wafli. Rynek słodyczy pozostaje pod silnym wpływem trendu prozdrowotnego, zgodnie z którym konsumenci skłaniają się ku zdrowszym wyborom żywieniowym. Poszukują propozycji korzystnych dla organizmu, również w przypadku słodyczy. To właśnie w tym trendzie producenci upatrują przyczyny wzrostu popularności czekolady gorzkiej. On the go, czyli dostępność produktów łatwych i wygodnych w konsumpcji niezależnie od miejsca i czasu”.
Ikoniczna scena z Forresta Gumpa podpowiada nam, że życie to sztuka wyboru. Rynek słodyczy cechuje się różnorodnością, producentów jest naprawdę wielu, a oferta, którą komunikują – niezwykle bogata. Jak wybrać te produkty, które rotują najlepiej? Kto jest liderem w swojej kategorii? O komentarz poprosiliśmy ekspertkę CMR, dr Magdalenę Wilgatek: „Producentem skupiającym najwięcej udziałów na całym rynku słodyczy w sklepach małoformatowych jest Mondelez. Poza tym liczy się również Ferrero, Wedel, Storck, Colian. Najważniejsze marki w tej kategorii to Milka, Wedel, Orbit, 7Days i Ptasie Mleczko”.
Słodkie, małe pokusy
Batony, cukierki i draże – które powinny znaleźć się w strefie przykasowej – to niezwykle istotne produkty w kategorii słodyczy. Bardzo często zdarza się, że ich zakup jest nieplanowany, a klienci podejmują decyzję pod wpływem impulsu. To, co dobrze rotuje powinno być w zasięgu ręki i w polu widzenia klienta.
Ekspertka CMR, dr Wilgatek opowiada o najchętniej wybieranych markach i najpopularniejszych producentach: „W segmencie batonów wiodącymi producentami pod względem udziałów wartościowych są Mars, Mondelez, Ferrero i Nestlé. Do produktów z największymi udziałami wartościowymi zaliczamy Kinder Bueno (Ferrero), Prince Polo Classic XXL (Mondelez). Największe udziały wartościowe w kategorii batonów ma Kinder Bueno. Spośród batonów proteinowych najlepiej rotującym w 2019 roku był Sante Go ON ! Waniliowy z inuliną. Zaś w rankingu batonów zbożowych na pierwszym miejscu pod tym względem uplasował się Nestlé Nesquik Calcium. W rankingu batonów owocowych pierwsze miejsce pod względem udziałów wartościowych zajął baton Dobra Kaloria chrupiący Orzech bez cukru Kubara.Kategoria draży i bakalii w polewie jest dość sezonowa. Aż 3/4 udziałów wartościowych z tego segmentu skupia trzech głównych producentów – Skawa, Mars i Colian. Istotna pod względem udziałów wartościowych w sprzedaży jest również marka własna, do której należy około 10% udziałów”.
Coś do chrupania, nie tylko na słodko
Nie ma chyba wątpliwości co do tego, jak ważne w kontekście słodyczy są ciastka. „W tej kategorii największe udziały wartościowe zajmują wafle, pierniki, delicje i ciastka z nadzieniem. Głównymi producentami są Mondelez, Bahlsen i Colian. Produktem który rotował najlepiej w 2019 roku w sklepach małoformatowych do 300 mkw. w kategorii ciastek były Delicje Szampańskie (Mondelez) oraz Krakuski (Bahlsen). Liczą się również produkty Coliana: Jeżyki i Wafle Familijne”.
Jak teoria wygląda w praktyce? Ewelina Traczyk, współwłaścicielka sklepu w Białobrzegach, podzieliła się swoim doświadczeniem: „Bardzo dobrze rotują Delicje, ciastka marki Wacuś również cieszą się powodzeniem. Warto podkreślić, że na naszych półkach (ze względu na ograniczoną ilość miejsca) mamy wyłącznie dobrze rotujące marki, pośród których mogę wyróżnić Hity, Jeżyki, Pieguski i Oreo”.
Warto jednak podkreślić, że niektórzy poszukując czegoś do chrupania liczą na obecność słonych odpowiedników ciastek. Mowa oczywiście o słonych przekąskach, pośród których „największe udziały wartościowe odnotowują chipsy, stanowiące ok. 45% udziałów wśród całej kategorii. Średnio na sklep małoformatowy do 300 mkw. przypada 25 wariantów chipsów, 15 wariantów chrupek i 9 wariantów orzeszków. Największe udziały wartościowe w kategorii przekąsek ma Frito Lay i Lorenz – łącznie blisko 2/3 rynku” – dodaje dr Wilgatek.
Kategoria słodyczy jest niezwykle różnorodna i wydaje się, że w najbliższym czasie wciąż będzie ulegać dynamicznym zmianom. Trendy, które należałoby wyróżnić to: chęć do poszukiwania zdrowych, naturalnych produktów, dążność do wybierania mniejszych pojemności i wspieranie producentów rozwijających się w sposób zrównoważony. Czysta etykieta i różnorodność smaków również będzie miała niebagatelny wpływ na decyzje konsumentów. Trudno przewidzieć dalszy kierunek rozwoju, dlatego tak istotna jest uważna obserwacja reakcji naszych klientów na zmiany na rynku słodyczy.
Małgorzata Duży
Redaktor
*źródło: Rynek słodyczy a trendy konsumenckie, Joanna Szwacka-Mokrzycka, SGGW w Warszawie, Agroindustry 02/2019
** źródło: 2020 Flavor watch list, FONA International, styczeń 2020, www.fona.com/2020-flavor-radar-watch-list/
Na co warto zwrócić szczególną uwagę w roku 2020?
Dla każdego coś dobrego
Producenci muszą dostosowywać się do zmieniających się preferencji zakupowych klienta. Aby to zrobić należy przewidzieć wszystkie czynniki, które skłaniają go do podjęcia decyzji zakupowej. Warto zaznaczyć, że motywacje kupujących z różnych grup wiekowych będą się znacznie różnić.
Im bardziej świadomy konsument, tym większą uwagę będzie zwracać na ilość cukru zawartego w słodyczach, obecność oleju palmowego w składzie produktu, a także to, czy dana firma prowadzi politykę zrównoważonego rozwoju. Ludzie będą unikać nie tylko produktów zawierających szkodliwe substancje dla organizmu, ale i wspierania producentów zanieczyszczających środowisko naturalne kosztem osiągnięcia większych zysków. Coraz częściej taka tendencja dotyczy młodszych konsumentów.*
Czym przy wyborze słodyczy kierują się z kolei starsi konsumenci? O to zapytaliśmy tych, którzy o handlu wiedzą najwięcej – polskich detalistów. Swoimi spostrzeżeniami podzieliła się między innymi Klaudia Limanowska ze sklepu w Żorach: „Wydaje mi się, że wiek ma wpływ na to, po jakie słodycze sięgnie klient. Starsze osoby wybierają produkty dłużej dostępne na rynku, te najlepiej znane marki takie jak Pryncypałki czy Wedel. Młodzi konsumenci zwracają uwagę na to, co nowe i inne”. Podobnymi wnioskami dzieli się Marta Pyśk, kierowniczka sklepu w Żabiej Woli: „Osoby starsze wybierają sprawdzone, znane już marki takie jak Raffaello czy Merci. Z kolei młodzież bardziej skłania się ku nowościom”.
Nowe smaki i małe pojemności
Producenci powinni zwracać szczególną uwagę na ogólnoświatowe trendy i innowacyjne rozwiązania. Z raportu FONA International** poświęconemu smakowym trendom przewidywanym na rok 2020 wynika, że ludzie coraz częściej poszukują w słodyczach nuty egzotyki. Kolejną tendencją jest chęć odkrywania smaków kwiatowych i ziołowych – przewiduje się zwiększone zainteresowanie aromatami takimi jak: róża, fiołek, lawenda, hibiskus, kwiat bzu czy jaśminu. Oczywiście oprócz tego można się spodziewać, że klasyczne (tj. karmel, czekolada, masło orzechowe) i owocowe smaki będą cieszyć się niesłabnącą popularnością.
W ostatnim czasie obserwuje się coraz większy rozwój produktów w wersji mini. Wiąże się to z trendem prozdrowotnym – ludzie nie chcą rezygnować ze słodyczy, a nieduża gramatura niektórych produktów pozwala na większą kontrolę nad ilością spożywanych kalorii. O to, jak trend miniaturyzacji przyjmuje się na rynku polskim zapytaliśmy Ewelinę Traczyk, detalistkę z Białobrzegów: „Z tego, co słyszę od klientów warianty minisłodyczy cieszą się powodzeniem. Bardzo dobrze przyjęły się np. Grześki Mini i Mini Ptasie Mleczko. Zwłaszcza klienci, którzy mają dzieci decydują się na te produkty – nie chcą odmawiać pociechom słodyczy, a jednocześnie widać chęć kontroli ilości spożywanego cukru”.
Złota strefa
Strefa przykasowa, nazywana również „złotą strefą”, to najważniejsze miejsce w całym sklepie. Wiele decyzji zakupowych, nieraz pod wpływem impulsu, klienci podejmują właśnie tam. Zasada ta dotyczy przede wszystkim kategorii słodyczy. Czy dbanie o strefę przykasową może zwiększyć obroty sklepu? Jak ją wykorzystać by przyciągnąć uwagę klientów?
Swoim doświadczeniem podzieliła się Monika Pyśk, kierowniczka sklepu w Żabiej Woli: „Odkąd mamy w naszym sklepie nową ekspozycję cukierków (koncept „Wolność Wyboru” marki Wawel, przyp. red.) zwiększyła się ich sprzedaż, bo są o wiele lepiej widoczne. To pierwsza rzecz, którą widzą klienci wchodzcy do sklepu, ekspozycja przykuwa również uwagę tych, którzy stoją w kolejce do kasy. Nawet mimowolne, rzucone od niechcenia spojrzenie może być punktem wyjścia do podjęcia decyzji zakupowej”.
Właśnie dlatego należy dbać o odpowiednią ekspozycję produktów, które z jakiegoś powodu nie rotują najlepiej. Często nie chodzi o jakość czy cenę, a o rozpoznawalność marki. W takim przypadku inicjatywa powinna wyjść od pracownika sklepu. Zwrócenie uwagi na nowość produktową, markę wchodzącą na polski rynek, a nawet produkty sezonowe (np. polecenie zakupu pralin w Walentynki) to duża podpowiedź dla klienta, który nie wie co wybrać. W „złotej strefie” na pewno nie powinno zabraknąć miejsca dla słodkich przekąsek.
Analiza rynku
Zmieniająca się rzeczywistość wpływa na nawyki żywieniowe konsumentów. Ludzie częściej sięgają po przekąski, zarówno słone jak i słodkie, a jednocześnie widać mocną tendencję do poszukiwania produktów zdrowych, o mniejszej zawartości cukru. O to, jak wygląda rynek słodyczy i w którym kierunku powinien się rozwijać opowiada Marek Przeździak, Prezes Zarządu Polbisco (Stowarzyszenia Polskich Producentów Wyrobów Czekoladowych i Cukierniczych): „Mieszkaniec Polski wydaje na słodycze średnio 41,5 EUR na rok. Polska jest 8. największym eksporterem słodyczy na świecie, z udziałem na poziomie 5,1%. Rynek słodyczy w Polsce wygenerował przychody w wysokości ok. 17 mld złotych, z kolei rynek przekąsek (batony muesli, bite size, wafle) jest obecnie warty około 4 mld zł i cały czas wykazuje tendencję wzrostową. Ponad połowa Polaków konsumuje przekąski przynajmniej raz dziennie. Kategorie zarówno batonów, jak i wafli cieszą się wzrostami – w ciągu dwunastu miesięcy (od lipca 2018 r. do czerwca 2019 r.) odnotowano o 7,8% wyższą wartość sprzedaży batonów niż w tym samym okresie rok wcześniej oraz 7,1% wzrostu w kategorii wafli. Rynek słodyczy pozostaje pod silnym wpływem trendu prozdrowotnego, zgodnie z którym konsumenci skłaniają się ku zdrowszym wyborom żywieniowym. Poszukują propozycji korzystnych dla organizmu, również w przypadku słodyczy. To właśnie w tym trendzie producenci upatrują przyczyny wzrostu popularności czekolady gorzkiej. On the go, czyli dostępność produktów łatwych i wygodnych w konsumpcji niezależnie od miejsca i czasu”.
Ikoniczna scena z Forresta Gumpa podpowiada nam, że życie to sztuka wyboru. Rynek słodyczy cechuje się różnorodnością, producentów jest naprawdę wielu, a oferta, którą komunikują – niezwykle bogata. Jak wybrać te produkty, które rotują najlepiej? Kto jest liderem w swojej kategorii? O komentarz poprosiliśmy ekspertkę CMR, dr Magdalenę Wilgatek: „Producentem skupiającym najwięcej udziałów na całym rynku słodyczy w sklepach małoformatowych jest Mondelez. Poza tym liczy się również Ferrero, Wedel, Storck, Colian. Najważniejsze marki w tej kategorii to Milka, Wedel, Orbit, 7Days i Ptasie Mleczko”.
Słodkie, małe pokusy
Batony, cukierki i draże – które powinny znaleźć się w strefie przykasowej – to niezwykle istotne produkty w kategorii słodyczy. Bardzo często zdarza się, że ich zakup jest nieplanowany, a klienci podejmują decyzję pod wpływem impulsu. To, co dobrze rotuje powinno być w zasięgu ręki i w polu widzenia klienta.
Ekspertka CMR, dr Wilgatek opowiada o najchętniej wybieranych markach i najpopularniejszych producentach: „W segmencie batonów wiodącymi producentami pod względem udziałów wartościowych są Mars, Mondelez, Ferrero i Nestlé. Do produktów z największymi udziałami wartościowymi zaliczamy Kinder Bueno (Ferrero), Prince Polo Classic XXL (Mondelez). Największe udziały wartościowe w kategorii batonów ma Kinder Bueno. Spośród batonów proteinowych najlepiej rotującym w 2019 roku był Sante Go ON ! Waniliowy z inuliną. Zaś w rankingu batonów zbożowych na pierwszym miejscu pod tym względem uplasował się Nestlé Nesquik Calcium. W rankingu batonów owocowych pierwsze miejsce pod względem udziałów wartościowych zajął baton Dobra Kaloria chrupiący Orzech bez cukru Kubara.Kategoria draży i bakalii w polewie jest dość sezonowa. Aż 3/4 udziałów wartościowych z tego segmentu skupia trzech głównych producentów – Skawa, Mars i Colian. Istotna pod względem udziałów wartościowych w sprzedaży jest również marka własna, do której należy około 10% udziałów”.
Coś do chrupania, nie tylko na słodko
Nie ma chyba wątpliwości co do tego, jak ważne w kontekście słodyczy są ciastka. „W tej kategorii największe udziały wartościowe zajmują wafle, pierniki, delicje i ciastka z nadzieniem. Głównymi producentami są Mondelez, Bahlsen i Colian. Produktem który rotował najlepiej w 2019 roku w sklepach małoformatowych do 300 mkw. w kategorii ciastek były Delicje Szampańskie (Mondelez) oraz Krakuski (Bahlsen). Liczą się również produkty Coliana: Jeżyki i Wafle Familijne”.
Jak teoria wygląda w praktyce? Ewelina Traczyk, współwłaścicielka sklepu w Białobrzegach, podzieliła się swoim doświadczeniem: „Bardzo dobrze rotują Delicje, ciastka marki Wacuś również cieszą się powodzeniem. Warto podkreślić, że na naszych półkach (ze względu na ograniczoną ilość miejsca) mamy wyłącznie dobrze rotujące marki, pośród których mogę wyróżnić Hity, Jeżyki, Pieguski i Oreo”.
Warto jednak podkreślić, że niektórzy poszukując czegoś do chrupania liczą na obecność słonych odpowiedników ciastek. Mowa oczywiście o słonych przekąskach, pośród których „największe udziały wartościowe odnotowują chipsy, stanowiące ok. 45% udziałów wśród całej kategorii. Średnio na sklep małoformatowy do 300 mkw. przypada 25 wariantów chipsów, 15 wariantów chrupek i 9 wariantów orzeszków. Największe udziały wartościowe w kategorii przekąsek ma Frito Lay i Lorenz – łącznie blisko 2/3 rynku” – dodaje dr Wilgatek.
Kategoria słodyczy jest niezwykle różnorodna i wydaje się, że w najbliższym czasie wciąż będzie ulegać dynamicznym zmianom. Trendy, które należałoby wyróżnić to: chęć do poszukiwania zdrowych, naturalnych produktów, dążność do wybierania mniejszych pojemności i wspieranie producentów rozwijających się w sposób zrównoważony. Czysta etykieta i różnorodność smaków również będzie miała niebagatelny wpływ na decyzje konsumentów. Trudno przewidzieć dalszy kierunek rozwoju, dlatego tak istotna jest uważna obserwacja reakcji naszych klientów na zmiany na rynku słodyczy.
Małgorzata Duży
Redaktor
*źródło: Rynek słodyczy a trendy konsumenckie, Joanna Szwacka-Mokrzycka, SGGW w Warszawie, Agroindustry 02/2019
** źródło: 2020 Flavor watch list, FONA International, styczeń 2020, www.fona.com/2020-flavor-radar-watch-list/
