Jak podaje Nielsen, napoje bezalkoholowe odpowiadają za 1/8 sprzedaży wartościowej kategorii spożywczych w Polsce i stanową 9% całego koszyka FMCG. Jak czytamy w opracowaniu „Rynek napojów bezalkoholowych w Polsce” przygotowanym przez instytut największą kategorią, zwłaszcza pod względem sprzedaży wolumenowej, jest woda butelkowana. Nieco niższą, ale zbliżoną wartość sprzedaży osiągają napoje gazowane oraz soki, nektary i napoje. Kategorie te są różnorodne, ich sprzedaż rośnie w nieco innych okresach, jednak łączy je ten sam konsument, którego zachowania i obawy przekładają się na obserwowane trendy. Równie ważną kategorią w koszyku FMCG są kawy i herbaty, które plasują się w pierwszej 10 największych segmentów rynku spożywczego.
Herbata i kawa
Herbata jest napojem gorącym kupowanym chętnie szczególnie w okresie od września do maja. Podczas sezonu letniego jej sprzedaż wartościowa oraz wolumenowa spada. „Jest to spowodowane wyższą temperaturą na zewnątrz i nieco mniejszym zainteresowaniem konsumentów napojami gorącymi” – podkreśla dr Magdalena Wilgatek, analityk CMR. Według instytutu najlepiej rotujące produkty w kategorii herbat w 2019 roku należą do marki Lipton (Unilever). Konsument może wybierać średnio spośród 9 różnych wariantów herbat w sklepie małoformatowym do 300 mkw.
Ponad połowa udziałów wartościowych w kategorii napojów gorących należy do kawy mielonej mimo, że trend sprzedaży tego napoju spada na rzecz kawy ziarnistej. „Najszerszą dystrybucję odnotowano dla kawy mielonej – znajduje się ona niemal w każdym sklepie małoformatowym. Z kolei kawa rozpuszczalna dostępna jest średnio w 8 sklepach na 10 tego formatu. Kawę cappuccino konsument znajdzie na półce średnio co drugiego sklepu małoformatowego. Kawę ziarnistą dostaniemy tylko w 20% sklepów” – wymienia ekspertka. Według instytutu, średnia liczba wariantów kawy mielonej w sklepie małoformatowym wynosi około 7, zaś kawy ziarnistej jedynie 2. Konsument w sklepie tego formatu może wybierać spośród 4 różnych wariantów kawy rozpuszczalnej i spośród 2 wariantów kawy cappuccino. „Najlepiej rotującą kawą w 2019 roku w sklepach do 300 mkw. była kawa mielona Prima Finezja (Jacobs Douwe Egberts). Analizując kawy rozpuszczalne pod tym samym kątem – na pierwszym miejscu znajduje się kawa rozpuszczalna Jacobs Cronat Gold (Jacobs Douwe Egberts)” – informuje dr Wilgatek.
Napoje i soki
Według danych CMR, największe udziały wartościowe w kategorii napojów niegazowanych mają napoje owocowe i warzywne. W roku 2019 ich udziały wartościowe i wolumenowe wzrosły o ponad 6%. Dr Magdalena Wilgatek dodaje, że konsumenci nieco rzadziej sięgają po nektary owocowe i warzywne, gdyż ich udziały wartościowe i wolumenowe spadły w ostatnim roku (2019 vs 2018). Sprzedaż wolumenowa soków świeżych i ekologicznych jest stabilna.
Według CMR w kategorii napojów niegazowanych niewątpliwym liderem pod względem udziałów wartościowych jest Maspex. „Skupia on 2/3 udziałów rynkowych. Liczy się również Hortex oraz produkty marki własnej” – wymienia ekspertka CMR. Blisko połowa transakcji, podczas których konsumenci sklepów małoformatowych kupują napoje niegazowane, obejmuje sprzedaż napojów w butelkach PET. Około 30% liczby transakcji w tej kategorii dotyczy napojów w opakowaniach kartonowych, a blisko ¼ w butelkach szklanych.
Z danych CMR wynika, że napoje, soki i nektary owocowo-warzywne dostępne są niemal w każdym sklepie małego formatu. „Rośnie natomiast dystrybucja soków świeżych i ekologicznych, aktualnie dostępne są one w średnio 4 sklepach na 10 tego formatu” – dodaje dr Wilgatek. W sklepie małoformatowym dostępnych jest średnio 80 różnych wariantów napojów niegazowanych.
Według Kantar Polska najczęściej konsumowane marki napojów gazowanych to: Hellena, Fanta, Tymbark, Zbyszko, Sprite oraz Mirinda.
Napoje gazowane to kategoria, która stale rozwija swoją liczbę wariantów. Średnio w sklepie małoformatowym do 300 mkw. konsument ma do wyboru około 45 różnych wariantów. „Głównym graczem na rynku napojów gazowanych jest Coca-Cola skupiająca ponad połowę udziałów wartościowych w tej kategorii. Poza tym producentem liczą się również Pepsi, Colian, Zbyszko i Hoop Polska. Najchętniej kupowaną marką poza Coca-Colą i Pepsi jest Hellena (Colian)” – dodaje dr Wilgatek.
Wody czyste i smakowe
Kategoria wody butelkowanej, w zestawieniu CMR, podzielona jest na wodę czystą oraz smakową. „Zarówno udziały wartościowe, jak i wolumenowe wariantu smakowego nieznacznie spadają na rzecz wody czystej. Woda jest niemal w całości sprzedawana w butelkach PET. Najczęściej wybierane są pojemności 1,5 litra. Do top 10 producentów tej kategorii pod względem udziałów wartościowych w małym formacie sklepów należą: Żywiec Zdrój, Cisowianka, Muszynianka, Kubuś Waterrr, Nałęczowianka, Kropla Beskidu, Primavera Jurajska i Piwniczanka” – wymienia dr Magdalena Wilgatek. Ponad połowa liczby transakcji w sklepach małoformatowych, na których występuje produkt z tego segmentu dotyczy wody czystej niegazowanej. Woda czysta gazowana, niegazowana oraz smakowa niegazowana dostępne są niemal w każdym sklepie małoformatowym, zaś woda czysta lekko gazowana występuje średnio w 9 na 10 sklepów tego formatu. „Najszerszy wybór wariantów zapewniają producenci wody czystej niegazowanej – około 14 wariantów na sklep. Poza tym woda smakowa niegazowana dostępna jest średnio w 13 pozycjach, natomiast woda czysta niegazowana – w 10. Najmniej możliwości konsumenci mają przy wyborze wody smakowej gazowanej – średnio tylko 3 propozycje na sklep” – dodaje ekspertka.
Syropy
Kategoria syropów jest mocno sezonowa. To właśnie w miesiącach letnich sprzedaż tej kategorii znacznie wzrasta. Magdalena Wilgatek z CMR informuje, że od czerwca do sierpnia/września jej sprzedaż wartościowa rośnie o około 30% w porównaniu do pozostałych miesięcy w roku. „Około połowa udziałów wartościowych w tej kategorii należy do Herbapolu Lublin. Poza tym liczący się gracze to Hoop Polska i Maspex” – dodaje. Szeroki asortyment syropów oferuje także marka Premium Rosa, której produkty wyróżniają się prostym składem i naturalnymi surowcami.
Według CMR syropy znajdziemy średnio w 9 na 10 sklepów małoformatowych. Średnia cena jaką konsument musi zapłacić za butelkę to niecałe 5 zł. Ekspertka instytutu dodaje, że klienci sklepów małoformatowych mają do wyboru średnio 5-6 wariantów tego produktu.
Napoje energetyzujące
Według CMR w 2019 roku w porównaniu do roku poprzedniego wartość sprzedaży napojów energetyzujących wzrosła o około 15%, raportując najwyższy poziom dynamik spośród wszystkich kategorii napojowych. Najpopularniejsze marki napojów energetyzujących, według danych CMR, to Black (Food Care), Red Bull, Tiger (Maspex) oraz Monster (Beverage). Średnio na półce sklepu małoformatowego do wyboru jest 12 różnych wariantów tego napoju. „Liczba dostępnych pozycji w sklepach małoformatowych w kategorii napojów energetyzujących stale się zwiększa” – dodaje ekspertka CMR. Średnia cena energetyków nieznacznie rośnie i aktualnie wynosi około 2,30 zł za 250 ml napoju. Napoje energetyzujące zwykle znajdziemy w każdym sklepie małego formatu.
Shot’y – obiecująca kategoria
Analiza nowości wprowadzonych globalnie w okresie od 2015 do 2019 roku w oparciu o Globalną Bazę Nowych Produktów firmy Mintel (Global New Products Database) wskazuje, że liczba produktów opisywanych jako shot’y (o mini pojemności) w całej kategorii soków/napojów owocowych rośnie. Europa generuje największy odsetek tego typu wdrożeń, przy czym Dania stoi na czele rankingu.
Honorata Jarocka, Senior Food and Drink Analyst z firmy Mintel, przyznaje że jest to obiecujący segment z uwagi na zmiany w stylu życia. Dlatego szczególną uwagę zwrócono na wygodę i możliwość konsumpcji w biegu oraz rosnące zainteresowanie benefitami prozdrowotnymi, w tym dodanymi funkcjonalnościami oraz zmniejszoną zawartością cukru (dodanego i naturalnie występującego). „Według danych konsumenckich Mintel, ponad połowa respondentów w Niemczech, Włoszech i Polsce deklaruje, że obawy wokół konsumpcji cukru skłoniły ich do zmniejszenia ilości wypijanych soków, napojów owocowych i koktajli. Ponadto, konsumenci uznają shot’y za szybki sposób na orzeźwienie i wzmocnienie/dodanie sobie energii – o czym wspomina połowa respondentów w Polsce oraz na rynku włoskim” – dopowiada ekspertka.
Nielsen przewiduje, że w najbliższym czasie sprzedaż takich kategorii jak: świeża żywność, produkty chłodnicze, dania gotowe, napoje może wzrosnąć ze względu na ich większą konsumpcję związaną z pobytem w domu. To dobra wiadomość dla branży i znak dla detalistów, by na okres letni przygotować szeroką i odpowiednio dobraną ofertę.
Monika Kociubińska
Redaktor
Herbata i kawa
Herbata jest napojem gorącym kupowanym chętnie szczególnie w okresie od września do maja. Podczas sezonu letniego jej sprzedaż wartościowa oraz wolumenowa spada. „Jest to spowodowane wyższą temperaturą na zewnątrz i nieco mniejszym zainteresowaniem konsumentów napojami gorącymi” – podkreśla dr Magdalena Wilgatek, analityk CMR. Według instytutu najlepiej rotujące produkty w kategorii herbat w 2019 roku należą do marki Lipton (Unilever). Konsument może wybierać średnio spośród 9 różnych wariantów herbat w sklepie małoformatowym do 300 mkw.
Ponad połowa udziałów wartościowych w kategorii napojów gorących należy do kawy mielonej mimo, że trend sprzedaży tego napoju spada na rzecz kawy ziarnistej. „Najszerszą dystrybucję odnotowano dla kawy mielonej – znajduje się ona niemal w każdym sklepie małoformatowym. Z kolei kawa rozpuszczalna dostępna jest średnio w 8 sklepach na 10 tego formatu. Kawę cappuccino konsument znajdzie na półce średnio co drugiego sklepu małoformatowego. Kawę ziarnistą dostaniemy tylko w 20% sklepów” – wymienia ekspertka. Według instytutu, średnia liczba wariantów kawy mielonej w sklepie małoformatowym wynosi około 7, zaś kawy ziarnistej jedynie 2. Konsument w sklepie tego formatu może wybierać spośród 4 różnych wariantów kawy rozpuszczalnej i spośród 2 wariantów kawy cappuccino. „Najlepiej rotującą kawą w 2019 roku w sklepach do 300 mkw. była kawa mielona Prima Finezja (Jacobs Douwe Egberts). Analizując kawy rozpuszczalne pod tym samym kątem – na pierwszym miejscu znajduje się kawa rozpuszczalna Jacobs Cronat Gold (Jacobs Douwe Egberts)” – informuje dr Wilgatek.
Napoje i soki
Według danych CMR, największe udziały wartościowe w kategorii napojów niegazowanych mają napoje owocowe i warzywne. W roku 2019 ich udziały wartościowe i wolumenowe wzrosły o ponad 6%. Dr Magdalena Wilgatek dodaje, że konsumenci nieco rzadziej sięgają po nektary owocowe i warzywne, gdyż ich udziały wartościowe i wolumenowe spadły w ostatnim roku (2019 vs 2018). Sprzedaż wolumenowa soków świeżych i ekologicznych jest stabilna.
Według CMR w kategorii napojów niegazowanych niewątpliwym liderem pod względem udziałów wartościowych jest Maspex. „Skupia on 2/3 udziałów rynkowych. Liczy się również Hortex oraz produkty marki własnej” – wymienia ekspertka CMR. Blisko połowa transakcji, podczas których konsumenci sklepów małoformatowych kupują napoje niegazowane, obejmuje sprzedaż napojów w butelkach PET. Około 30% liczby transakcji w tej kategorii dotyczy napojów w opakowaniach kartonowych, a blisko ¼ w butelkach szklanych.
Z danych CMR wynika, że napoje, soki i nektary owocowo-warzywne dostępne są niemal w każdym sklepie małego formatu. „Rośnie natomiast dystrybucja soków świeżych i ekologicznych, aktualnie dostępne są one w średnio 4 sklepach na 10 tego formatu” – dodaje dr Wilgatek. W sklepie małoformatowym dostępnych jest średnio 80 różnych wariantów napojów niegazowanych.
Według Kantar Polska najczęściej konsumowane marki napojów gazowanych to: Hellena, Fanta, Tymbark, Zbyszko, Sprite oraz Mirinda.
Napoje gazowane to kategoria, która stale rozwija swoją liczbę wariantów. Średnio w sklepie małoformatowym do 300 mkw. konsument ma do wyboru około 45 różnych wariantów. „Głównym graczem na rynku napojów gazowanych jest Coca-Cola skupiająca ponad połowę udziałów wartościowych w tej kategorii. Poza tym producentem liczą się również Pepsi, Colian, Zbyszko i Hoop Polska. Najchętniej kupowaną marką poza Coca-Colą i Pepsi jest Hellena (Colian)” – dodaje dr Wilgatek.
Wody czyste i smakowe
Kategoria wody butelkowanej, w zestawieniu CMR, podzielona jest na wodę czystą oraz smakową. „Zarówno udziały wartościowe, jak i wolumenowe wariantu smakowego nieznacznie spadają na rzecz wody czystej. Woda jest niemal w całości sprzedawana w butelkach PET. Najczęściej wybierane są pojemności 1,5 litra. Do top 10 producentów tej kategorii pod względem udziałów wartościowych w małym formacie sklepów należą: Żywiec Zdrój, Cisowianka, Muszynianka, Kubuś Waterrr, Nałęczowianka, Kropla Beskidu, Primavera Jurajska i Piwniczanka” – wymienia dr Magdalena Wilgatek. Ponad połowa liczby transakcji w sklepach małoformatowych, na których występuje produkt z tego segmentu dotyczy wody czystej niegazowanej. Woda czysta gazowana, niegazowana oraz smakowa niegazowana dostępne są niemal w każdym sklepie małoformatowym, zaś woda czysta lekko gazowana występuje średnio w 9 na 10 sklepów tego formatu. „Najszerszy wybór wariantów zapewniają producenci wody czystej niegazowanej – około 14 wariantów na sklep. Poza tym woda smakowa niegazowana dostępna jest średnio w 13 pozycjach, natomiast woda czysta niegazowana – w 10. Najmniej możliwości konsumenci mają przy wyborze wody smakowej gazowanej – średnio tylko 3 propozycje na sklep” – dodaje ekspertka.
Syropy
Kategoria syropów jest mocno sezonowa. To właśnie w miesiącach letnich sprzedaż tej kategorii znacznie wzrasta. Magdalena Wilgatek z CMR informuje, że od czerwca do sierpnia/września jej sprzedaż wartościowa rośnie o około 30% w porównaniu do pozostałych miesięcy w roku. „Około połowa udziałów wartościowych w tej kategorii należy do Herbapolu Lublin. Poza tym liczący się gracze to Hoop Polska i Maspex” – dodaje. Szeroki asortyment syropów oferuje także marka Premium Rosa, której produkty wyróżniają się prostym składem i naturalnymi surowcami.
Według CMR syropy znajdziemy średnio w 9 na 10 sklepów małoformatowych. Średnia cena jaką konsument musi zapłacić za butelkę to niecałe 5 zł. Ekspertka instytutu dodaje, że klienci sklepów małoformatowych mają do wyboru średnio 5-6 wariantów tego produktu.
Napoje energetyzujące
Według CMR w 2019 roku w porównaniu do roku poprzedniego wartość sprzedaży napojów energetyzujących wzrosła o około 15%, raportując najwyższy poziom dynamik spośród wszystkich kategorii napojowych. Najpopularniejsze marki napojów energetyzujących, według danych CMR, to Black (Food Care), Red Bull, Tiger (Maspex) oraz Monster (Beverage). Średnio na półce sklepu małoformatowego do wyboru jest 12 różnych wariantów tego napoju. „Liczba dostępnych pozycji w sklepach małoformatowych w kategorii napojów energetyzujących stale się zwiększa” – dodaje ekspertka CMR. Średnia cena energetyków nieznacznie rośnie i aktualnie wynosi około 2,30 zł za 250 ml napoju. Napoje energetyzujące zwykle znajdziemy w każdym sklepie małego formatu.
Shot’y – obiecująca kategoria
Analiza nowości wprowadzonych globalnie w okresie od 2015 do 2019 roku w oparciu o Globalną Bazę Nowych Produktów firmy Mintel (Global New Products Database) wskazuje, że liczba produktów opisywanych jako shot’y (o mini pojemności) w całej kategorii soków/napojów owocowych rośnie. Europa generuje największy odsetek tego typu wdrożeń, przy czym Dania stoi na czele rankingu.
Honorata Jarocka, Senior Food and Drink Analyst z firmy Mintel, przyznaje że jest to obiecujący segment z uwagi na zmiany w stylu życia. Dlatego szczególną uwagę zwrócono na wygodę i możliwość konsumpcji w biegu oraz rosnące zainteresowanie benefitami prozdrowotnymi, w tym dodanymi funkcjonalnościami oraz zmniejszoną zawartością cukru (dodanego i naturalnie występującego). „Według danych konsumenckich Mintel, ponad połowa respondentów w Niemczech, Włoszech i Polsce deklaruje, że obawy wokół konsumpcji cukru skłoniły ich do zmniejszenia ilości wypijanych soków, napojów owocowych i koktajli. Ponadto, konsumenci uznają shot’y za szybki sposób na orzeźwienie i wzmocnienie/dodanie sobie energii – o czym wspomina połowa respondentów w Polsce oraz na rynku włoskim” – dopowiada ekspertka.
Nielsen przewiduje, że w najbliższym czasie sprzedaż takich kategorii jak: świeża żywność, produkty chłodnicze, dania gotowe, napoje może wzrosnąć ze względu na ich większą konsumpcję związaną z pobytem w domu. To dobra wiadomość dla branży i znak dla detalistów, by na okres letni przygotować szeroką i odpowiednio dobraną ofertę.
Monika Kociubińska
Redaktor
