Lokalne piekarnie, masarnie, przetwórnie czy mleczarnie to miejsca, na które klienci zwracają baczną uwagę. Wsparcie sąsiedzkich wytwórni i rolników, dbanie o ekologię, a tym samym poszukiwanie produktów najwyższej jakości to dziś jedne z ważniejszych czynników determinujących wybory produktów spożywczych.
Świadomość
Konsumenci są coraz bardziej świadomi korzyści wynikających z wybierania produktów krajowych czy nawet regionalnych. Według badania zrealizowanego w ramach kampanii „Wybieram Lokalne” zainicjowanej przez PSH Lewiatan, blisko trzech na czterech Polaków twierdzi, że robi świadomie zakupy. Wśród osób w wieku do 24 lat taką postawę deklaruje 68%, a wśród osób powyżej 50. roku życia 78,1%. Czym są świadome zakupy? Biorąc pod uwagę styl robienia zakupów, dla 42,5% respondentów oznaczają one kupowanie jedynie niezbędnych produktów, 34,5% utożsamia je z nabywaniem jedynie produktów z listy zakupowej, a 33,3% wskazuje na nieuleganie impulsom zakupowym. Oprócz tego 44,5% Polaków uważa, że świadome zakupy to czytanie etykiet, 30,1% zwracanie uwagi na kraj pochodzenia produktu, 26,4% wybieranie mniejszych lub lokalnych producentów. Przy czym przekonanie wśród Polaków, że świadome zakupy to kupowanie po jak najniższej cenie jest mniej popularne, na ten aspekt wskazało jedynie 18,8%.
Polacy coraz częściej oczekują produktów najwyższej jakości i świeżości, a takie walory zapewniają wyroby, które są produkowane najbliżej. Z badania wynika, że świeżość jest kluczowym czynnikiem wyboru dla 64,1% respondentów. Długi termin ważności to kolejne kryterium – tę odpowiedź wskazało 33,5% osób. Jeśli chodzi o pochodzenie produktów, 32% Polaków zwraca uwagę by produkt, który kupuje pochodził z Polski, a 25,7% wybiera od lokalnego lub regionalnego dostawcy. Te czynniki są dla Polaków zdecydowanie wyżej cenione niż znana marka produktu (17,6%).
Lokalne wybory a pandemia
Nie bez znaczenia dla decyzji zakupowych jest okres pandemii koronawirusa. Zmianom tym przyjrzał się instytut ARC Rynek i Opinia w badaniu zrealizowanym w październiku 2020 roku dla Szkoły Głównej Handlowej, Katedry Badań Zachowań Konsumentów. 59% badanych chętniej wybiera produkty krajowe niż z importu. Co ciekawe, w porównaniu z trzema europejskimi krajami – nasze postawy są bardziej świadome niż postawy Czechów, z kolei mniej świadome niż Włochów i Niemców.
W czasie pandemii Polacy zaczęli wybierać lokalnie, doceniając zalety produktów od producentów, którzy są najbliżej. Z raportu „Nowa rzeczywistość: konsument w dobie COVID-19” przygotowanym przez KPMG we wrześniu ubiegłego roku wynika, że 25% Polaków w efekcie pandemii miało zacząć częściej kupować produkty lokalne oraz krajowe. Jednocześnie zdecydowana większość badanych przyznała, że jest skłonna zapłacić za takie produkty maksymalnie 10% więcej niż za podobny produkt wyprodukowany za granicą.
Konsumenci są świadomi wielu korzyści płynących z zakupu produktów lokalnych. W badaniu zrealizowanym w ramach kampanii „Wybieram lokalnie” 57,1% respondentów wskazuje, że produkty lokalne są świeższe, a 41,8% uważa, że są smaczniejsze. Oprócz tego Polacy doceniają fakt, że zawierają mniej środków konserwujących dzięki krótszej drodze transportu (30,8% wskazań) oraz mają korzystną cenę (30,6%).
Wpływ na gospodarkę
Jednak to nie jedyne powody, dla których lokalne produkty zyskują na znaczeniu. Polacy są świadomi także wpływu na rodzimą gospodarkę. Według badania zrealizowanego w ramach kampanii zainicjowanej przez PSH Lewiatan już 47,5% badanych chce przyczynić się do rozwoju lokalnej gospodarki. Często konsumenci chcą, by ich pieniądze zostały w kraju również dlatego, że mają większe zaufanie do lokalnych dostawców. Dla 25,6% Polaków wybór lokalnych produktów jest formą patriotyzmu konsumenckiego. Dodatkowo konsumenci w takich wyborach upatrują wpływu na ochronę środowiska ze względu na krótszą drogę transportu od dostawcy do sklepu (28,3%). 26,8% badanych uważa także, że produkty od lokalnych dostawców częściej pochodzą z upraw ekologicznych.
Wsparcie dla Polskich produktów jest zauważalne z każdej strony na rynku. To przede wszystkim akcje ogólnokrajowe #KupujŚwiadomie #ProduktPolski prowadzone przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi wspólnie z krajowym Ośrodkiem Wsparcia Rolnictwa. Kampania informacyjna ma na celu zwiększenie wiedzy Polaków nt. znaczenia świadomych decyzji zakupowych, szczególnie w tak trudnym czasie jak pandemia. Do popularyzacji patriotyzmu konsumenckiego przyczyniają się również sieci handlowe, które podkreślają korzyści z zakupu lokalnych produktów i chętnie je promują. Biedronka na paragonach wyróżnia kwotę wydaną na krajowe produkty. Kaufland wspiera Polskich dostawców w akcji Regionalny Kaufland zachęcając do współpracy regionalnych rolników i wytwórców. Lidl okazuje wsparcie m.in. poprzez takie działania jak wykup buraków od rolnika, który nie mógł ich sprzedać ze względu na niewymiarowe kształty. Sieć pod hasłem „Wygląda inaczej, smakuje tak samo – nie marnuj żywności i wspieraj polskich rolników!” z dumą przyczyniła się do wsparcia sprzedaży polskich produktów od rolników. Żabka z kolei wspiera lokalne piekarnie. Lewiatan prowadzi, wspomnianą już wcześniej, akcję „Wybieram Lokalnie” podkreślając istotę pochodzenia produktów i wsparcia lokalnych przedsiębiorców. A to tylko niektóre przykłady wspierania sprzedaży lokalnych wyrobów.
Istotny kraj pochodzenia
UCE Research przeprowadził badanie dla Grupy BLIX1, w którym przeglądał się temu czy Polacy sprawdzają pochodzenie kupowanych produktów. Podczas codziennych zakupów spożywczo-przemysłowych aż 62,9% ankietowanych sprawdza, czy kupowane artykuły pochodzą od polskich producentów. 31,8% badanych, czyli o niemal połowę mniej, nie praktykuje tego. Tylko 5,2% Polaków nie pamięta czy zwraca uwagę na powyższą kwestię. Jak przyznają autorzy badania, można spodziewać się stopniowego wzrostu odsetka osób zwracających uwagę na rodzime pochodzenie kupowanych produktów. Pandemia ujawniła, jak ważne dla bezpieczeństwa zachowania harmonijnych dostaw towarów na rynek jest ich wytwarzanie w Polsce. Produkcja krajowa tworzy też miejsca pracy, tym samym pozytywnie wpływając na bezpieczeństwo ekonomiczne. Dodatkowo odsetek konsumentów zainteresowanych polskimi towarami będzie rósł, ponieważ mamy coraz bardziej dojrzałe społeczeństwo.
Z badania wynika również, że to osoby starsze, po 60. roku życia, częściej sprawdzają kraj pochodzenia produktu. Na kolejnym miejscu pod tym względem znalazła się grupa wiekowa 30-39 lat. Autorzy badania podkreślają, że w głównej mierze spowodowane jest to dużą ilością wolnego czasu jaką dysponują właśnie seniorzy. Mają oni większe zaufanie do polskich produktów, podejmują świadome decyzje i czytają etykiety. W grupie 30-39 lat za patriotyzmem najbardziej przemawia to, że są najbardziej wyedukowani na rynku. Z kolei osoby poniżej 30. roku życia zostały wychowane w czasach, gdy zagraniczne produkty były na równi dostępne z polskimi w związku z czym nie widzą pomiędzy nimi istotnej różnicy.
Co ciekawe pochodzenie produktów najczęściej interesuje mieszkańców województwa podkarpackiego, podlaskiego i kujawsko-pomorskiego. Są to głównie osoby zamieszkujące wsie i miejscowości liczące do 5 tys. ludności oraz miasta mające od 50 do 99 tys. mieszkańców. Jak komentują autorzy badania to właśnie mieszkańcy wsi i małych miast wykazują największe przywiązania do łatwo dostępnych produktów z lokalnego rynku. Dodatkowo moda na nie sprawia, że są coraz aktywniej promowane.
Oznaczenia na produktach
„Produkt polski” to najbardziej popularne oznaczenie uregulowane ustawą określającą jednolite kryteria dotyczące dobrowolnego umieszczania oznaczenia. Jednym z najważniejszych wymogów jest wytworzenie produktów z surowców wytworzonych na terenie Polski. Dotyczy to wyrobów nieprzetworzonych. Z kolei w przypadku żywności przetworzonej dopuszcza się użycie importowanych składników (np. przypraw, bakalii) w ilości do 25% masy tych produktów, pod warunkiem, że składniki takie nie są wytwarzane w kraju.
W przypadku produktów nieprzetworzonych ich produkcja, uprawa lub hodowla, w tym zbiory, dojenie w przypadku krów, owiec i kóz, odbywać się musi na terytorium naszego kraju. Jeśli chodzi o mięso, wymaga się, aby zostało pozyskane ze zwierząt urodzonych, chowanych i ubitych na terytorium Polski. W przypadku innych niż mięso produktów pochodzenia zwierzęcego powinny one zostać pozyskane od zwierząt, których chów odbywa się w kraju.
Produkty spełniające wymagania są oznaczone biało-czerwonym prostokątem z napisem „Produkt polski”. Logo to zastąpiło siedem wcześniej używanych oznaczeń między innymi takich jak: „Jestem z Polski”, „Made in Poland” czy „Wyprodukowano w Polsce”.
„Jakość Tradycja” to krajowy system wyróżniający produkty wysokiej jakości z uwzględnieniem produktów tradycyjnych. Kupując produkty z takim oznaczeniem konsument ma pewność co do wysokiej jakości produktu wynikającej z ich tradycyjnego charakteru, posiadającego szczególną reputację lub inne cechy odróżniające od innych produktów w tej kategorii.
To także ekologia
Trend ekologii obecny jest na rynku już od pewnego czasu i nic nie wskazuje na to, by miało się to zmienić w najbliższym czasie. Tym bardziej, że wręcz przybiera on na sile. Przyjęcie postawy ekologicznej przez konsumentów widoczne jest w całym procesie zakupowym. Producenci prowadzą działania pożądane przez konsumentów mające pozytywny wpływ na klimat, środowisko, czystość wody i powietrza, edukację, zdrowie i jakość życia. Firmy zaangażowane społecznie są przede wszystkim lepiej postrzegane. Z badania przeprowadzonego przez ARC Rynek i Opinia wynika, że 59% konsumentów znacznie lepiej ocenia firmy, które angażują się w ekologię i ochronę środowiska. 57% respondentów docenia firmy, które zaangażowane są w wydarzenia społeczne. 54% osób korzystniej ocenia firmy zaangażowane w tematy zdrowia i jego ochrony, a 50% – firmy zaangażowane w edukację.
Wybór lokalnych produktów to także ukłon w stronę ekologii. Żywność poza jej naturalnym środowiskiem lub tradycyjnym sezonem uprawy doprowadza do zużycia ogromnych ilości wody, energii, a także innych zasobów. Przewożenie samolotem produktów z różnych części świata generuje 1 700 razy więcej emisji CO2 niż transport ciężarówką na odległość 50 km. Transport nie pozostaje bez wpływu na jakość oferowanych produktów. Wiąże się to przede wszystkim z utratą świeżości. Wzmożony transport to także większe zanieczyszczenie środowiska i hałas. Food miles (czyli droga przebyta przez produkt od pola do stołu) to aspekt, na który konsumenci nieraz zwracają uwagę podczas zakupów. Zaopatrując się u lokalnych rolników czy wytwórców otrzymujemy gwarancję świeżości produktu. Ekologia, a tym samym jakość produktu to aspekty niezwykle cenione przez klientów w placówkach handlowych. Warto także wprowadzić ekologiczne rozwiązania związane z obsługą klientów. Konsument dbający, kupujący produkty ekologiczne chętniej skorzysta z torby papierowej. Wędlina z regionalnej masarni zapakowana w papier będzie gwarancją świeżości i bezpieczeństwa dla wymagającego klienta.
Gwarancja polskości
Znana od pokoleń, wykorzystująca polskie surowce, związana z tradycjami swojego regionu, takie wartości charakteryzują jedną z czołowych polskich mleczarni – Okręgową Spółdzielnię Mleczarską w Łowiczu. Spółdzielnia stale współpracuje z 3 400 rodzinnymi gospodarstwami rolnymi skupując od nich mleko. Przywiązanie spółdzielni do regionu podkreśla Łowiczanka w logotypie marki. Wysoką jakość produktów potwierdzają oznaczenia „Jakość Tradycja”, które posiada coraz więcej produktów z portfolio. Oprócz tego producent w swoich działaniach stale dba o ekologię zarówno podczas produkcji oraz transportu, jak i poprzez ekologiczne opakowania produktów.
Spółdzielnia Mleczarska Mlekpol oferuje w swoich produktach najwyższą jakość i naturalny smak, a wszystko dzięki najwyższej jakości mleka pochodzącego z gospodarstw z terenu Podlasia oraz Warmii i Mazur – najczystszych, nieskażonych przemysłem rejonów Polski. Mlekpol prowadzi intensywne działania proekologiczne związane m.in. z zachowaniem bioróżnorodności, co prowadzi do utrzymania naturalnego ekosystemu.
Makarony Polskie to kolejny przykład firmy polskiej odwołującej się do najlepszych tradycji krajowej kuchni. Od początku istnienia Spółka konsekwentnie stara się minimalizować negatywny wpływ na środowisko naturalne w każdym obszarze swojej działalności poszukując najbardziej przyjaznych środowisku rozwiązań. Firma wspiera lokalnych rolników, jak i społeczności biorąc udział w akcjach i inicjatywach z zakresu działalności charytatywnej.
Polska i rodzinna firma w branży przetwórstwa mięsnego to m.in. JBB, która istnieje na rynku prawie 30 lat. JBB Bałdyga należy do programu „Firma Rodzinna” co oznacza, że znajduje się wśród wielopokoleniowych polskich firm, które hołdują takim wartościom jak zaufanie, tradycja, bezpieczeństwo oraz przyczyniają się do rozwoju rodzimej gospodarki. Na równi z usprawnianiem procesów produkcyjnych jest zrównoważony rozwój i troska o środowisko naturalne. Zakłady JBB Bałdyga położone są na terenie Zielonych Płuc Polski, co zobowiązuje do odpowiedzialności za otaczającą przyrodę i minimalizację negatywnego wpływu na nią.
Drosed łącząc polską tradycję z nowoczesnymi metodami produkcji oferuje najwyższej jakości produkty dzięki czemu zyskał pozycję jednej z głównych firm na rynku produktów drobiowych w Polsce. Zatrudnia 3 000 pracowników.
Wśród producentów słodyczy, kulinariów i napojów na uwagę zasługuje Colian. Firma, aby sprostać wysokim wymaganiom konsumentów oraz zagwarantować bezpieczeństwo zdrowotne produktów, wdrożyła system jakości oparty na międzynarodowych standardach. Kieruje się zasadami zrównoważonego rozwoju spełniając wszystkie uregulowania prawne dotyczące ochrony środowiska.
To tylko niektóre z firm posiadających w pełni polski kapitał. Wszystkie polskie firmy oprócz wspomnianych działań łączy zatrudnienie wielu Polaków i ciągłe tworzenie nowych miejsc pracy.
25 sierpnia obchodzony jest Dzień Polskiej Żywności. Data nie jest przypadkowa, ponieważ to właśnie w sierpniu sklepowe półki są pełne krajowych świeżych warzyw i owoców, a rolnicy świętują dożynki i cieszą się zbiorami. Celem tego dnia jest przypomnienie jak bogata jest oferta rodzimych producentów żywności. Jednak powinniśmy o tym pamiętać przez cały rok zwłaszcza przy zatowarowaniu sklepowych półek.
Monika Kociubińska
Redaktor
1 Dane pochodzą z badania zrealizowanego metodą CAWI (wywiad internetowy) przez UCE RESEARCH dla Grupy BLIX. W dniach 18-20 czerwca br. wzięło w nim udział 1145 dorosłych Polaków. Próba była reprezentatywna pod względem płci, wieku, wielkości miejscowości, wykształcenia oraz regionu.
Świadomość
Konsumenci są coraz bardziej świadomi korzyści wynikających z wybierania produktów krajowych czy nawet regionalnych. Według badania zrealizowanego w ramach kampanii „Wybieram Lokalne” zainicjowanej przez PSH Lewiatan, blisko trzech na czterech Polaków twierdzi, że robi świadomie zakupy. Wśród osób w wieku do 24 lat taką postawę deklaruje 68%, a wśród osób powyżej 50. roku życia 78,1%. Czym są świadome zakupy? Biorąc pod uwagę styl robienia zakupów, dla 42,5% respondentów oznaczają one kupowanie jedynie niezbędnych produktów, 34,5% utożsamia je z nabywaniem jedynie produktów z listy zakupowej, a 33,3% wskazuje na nieuleganie impulsom zakupowym. Oprócz tego 44,5% Polaków uważa, że świadome zakupy to czytanie etykiet, 30,1% zwracanie uwagi na kraj pochodzenia produktu, 26,4% wybieranie mniejszych lub lokalnych producentów. Przy czym przekonanie wśród Polaków, że świadome zakupy to kupowanie po jak najniższej cenie jest mniej popularne, na ten aspekt wskazało jedynie 18,8%.
Polacy coraz częściej oczekują produktów najwyższej jakości i świeżości, a takie walory zapewniają wyroby, które są produkowane najbliżej. Z badania wynika, że świeżość jest kluczowym czynnikiem wyboru dla 64,1% respondentów. Długi termin ważności to kolejne kryterium – tę odpowiedź wskazało 33,5% osób. Jeśli chodzi o pochodzenie produktów, 32% Polaków zwraca uwagę by produkt, który kupuje pochodził z Polski, a 25,7% wybiera od lokalnego lub regionalnego dostawcy. Te czynniki są dla Polaków zdecydowanie wyżej cenione niż znana marka produktu (17,6%).
Lokalne wybory a pandemia
Nie bez znaczenia dla decyzji zakupowych jest okres pandemii koronawirusa. Zmianom tym przyjrzał się instytut ARC Rynek i Opinia w badaniu zrealizowanym w październiku 2020 roku dla Szkoły Głównej Handlowej, Katedry Badań Zachowań Konsumentów. 59% badanych chętniej wybiera produkty krajowe niż z importu. Co ciekawe, w porównaniu z trzema europejskimi krajami – nasze postawy są bardziej świadome niż postawy Czechów, z kolei mniej świadome niż Włochów i Niemców.
W czasie pandemii Polacy zaczęli wybierać lokalnie, doceniając zalety produktów od producentów, którzy są najbliżej. Z raportu „Nowa rzeczywistość: konsument w dobie COVID-19” przygotowanym przez KPMG we wrześniu ubiegłego roku wynika, że 25% Polaków w efekcie pandemii miało zacząć częściej kupować produkty lokalne oraz krajowe. Jednocześnie zdecydowana większość badanych przyznała, że jest skłonna zapłacić za takie produkty maksymalnie 10% więcej niż za podobny produkt wyprodukowany za granicą.
Konsumenci są świadomi wielu korzyści płynących z zakupu produktów lokalnych. W badaniu zrealizowanym w ramach kampanii „Wybieram lokalnie” 57,1% respondentów wskazuje, że produkty lokalne są świeższe, a 41,8% uważa, że są smaczniejsze. Oprócz tego Polacy doceniają fakt, że zawierają mniej środków konserwujących dzięki krótszej drodze transportu (30,8% wskazań) oraz mają korzystną cenę (30,6%).
Wpływ na gospodarkę
Jednak to nie jedyne powody, dla których lokalne produkty zyskują na znaczeniu. Polacy są świadomi także wpływu na rodzimą gospodarkę. Według badania zrealizowanego w ramach kampanii zainicjowanej przez PSH Lewiatan już 47,5% badanych chce przyczynić się do rozwoju lokalnej gospodarki. Często konsumenci chcą, by ich pieniądze zostały w kraju również dlatego, że mają większe zaufanie do lokalnych dostawców. Dla 25,6% Polaków wybór lokalnych produktów jest formą patriotyzmu konsumenckiego. Dodatkowo konsumenci w takich wyborach upatrują wpływu na ochronę środowiska ze względu na krótszą drogę transportu od dostawcy do sklepu (28,3%). 26,8% badanych uważa także, że produkty od lokalnych dostawców częściej pochodzą z upraw ekologicznych.
Wsparcie dla Polskich produktów jest zauważalne z każdej strony na rynku. To przede wszystkim akcje ogólnokrajowe #KupujŚwiadomie #ProduktPolski prowadzone przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi wspólnie z krajowym Ośrodkiem Wsparcia Rolnictwa. Kampania informacyjna ma na celu zwiększenie wiedzy Polaków nt. znaczenia świadomych decyzji zakupowych, szczególnie w tak trudnym czasie jak pandemia. Do popularyzacji patriotyzmu konsumenckiego przyczyniają się również sieci handlowe, które podkreślają korzyści z zakupu lokalnych produktów i chętnie je promują. Biedronka na paragonach wyróżnia kwotę wydaną na krajowe produkty. Kaufland wspiera Polskich dostawców w akcji Regionalny Kaufland zachęcając do współpracy regionalnych rolników i wytwórców. Lidl okazuje wsparcie m.in. poprzez takie działania jak wykup buraków od rolnika, który nie mógł ich sprzedać ze względu na niewymiarowe kształty. Sieć pod hasłem „Wygląda inaczej, smakuje tak samo – nie marnuj żywności i wspieraj polskich rolników!” z dumą przyczyniła się do wsparcia sprzedaży polskich produktów od rolników. Żabka z kolei wspiera lokalne piekarnie. Lewiatan prowadzi, wspomnianą już wcześniej, akcję „Wybieram Lokalnie” podkreślając istotę pochodzenia produktów i wsparcia lokalnych przedsiębiorców. A to tylko niektóre przykłady wspierania sprzedaży lokalnych wyrobów.
Istotny kraj pochodzenia
UCE Research przeprowadził badanie dla Grupy BLIX1, w którym przeglądał się temu czy Polacy sprawdzają pochodzenie kupowanych produktów. Podczas codziennych zakupów spożywczo-przemysłowych aż 62,9% ankietowanych sprawdza, czy kupowane artykuły pochodzą od polskich producentów. 31,8% badanych, czyli o niemal połowę mniej, nie praktykuje tego. Tylko 5,2% Polaków nie pamięta czy zwraca uwagę na powyższą kwestię. Jak przyznają autorzy badania, można spodziewać się stopniowego wzrostu odsetka osób zwracających uwagę na rodzime pochodzenie kupowanych produktów. Pandemia ujawniła, jak ważne dla bezpieczeństwa zachowania harmonijnych dostaw towarów na rynek jest ich wytwarzanie w Polsce. Produkcja krajowa tworzy też miejsca pracy, tym samym pozytywnie wpływając na bezpieczeństwo ekonomiczne. Dodatkowo odsetek konsumentów zainteresowanych polskimi towarami będzie rósł, ponieważ mamy coraz bardziej dojrzałe społeczeństwo.
Z badania wynika również, że to osoby starsze, po 60. roku życia, częściej sprawdzają kraj pochodzenia produktu. Na kolejnym miejscu pod tym względem znalazła się grupa wiekowa 30-39 lat. Autorzy badania podkreślają, że w głównej mierze spowodowane jest to dużą ilością wolnego czasu jaką dysponują właśnie seniorzy. Mają oni większe zaufanie do polskich produktów, podejmują świadome decyzje i czytają etykiety. W grupie 30-39 lat za patriotyzmem najbardziej przemawia to, że są najbardziej wyedukowani na rynku. Z kolei osoby poniżej 30. roku życia zostały wychowane w czasach, gdy zagraniczne produkty były na równi dostępne z polskimi w związku z czym nie widzą pomiędzy nimi istotnej różnicy.
Co ciekawe pochodzenie produktów najczęściej interesuje mieszkańców województwa podkarpackiego, podlaskiego i kujawsko-pomorskiego. Są to głównie osoby zamieszkujące wsie i miejscowości liczące do 5 tys. ludności oraz miasta mające od 50 do 99 tys. mieszkańców. Jak komentują autorzy badania to właśnie mieszkańcy wsi i małych miast wykazują największe przywiązania do łatwo dostępnych produktów z lokalnego rynku. Dodatkowo moda na nie sprawia, że są coraz aktywniej promowane.
Oznaczenia na produktach
„Produkt polski” to najbardziej popularne oznaczenie uregulowane ustawą określającą jednolite kryteria dotyczące dobrowolnego umieszczania oznaczenia. Jednym z najważniejszych wymogów jest wytworzenie produktów z surowców wytworzonych na terenie Polski. Dotyczy to wyrobów nieprzetworzonych. Z kolei w przypadku żywności przetworzonej dopuszcza się użycie importowanych składników (np. przypraw, bakalii) w ilości do 25% masy tych produktów, pod warunkiem, że składniki takie nie są wytwarzane w kraju.
W przypadku produktów nieprzetworzonych ich produkcja, uprawa lub hodowla, w tym zbiory, dojenie w przypadku krów, owiec i kóz, odbywać się musi na terytorium naszego kraju. Jeśli chodzi o mięso, wymaga się, aby zostało pozyskane ze zwierząt urodzonych, chowanych i ubitych na terytorium Polski. W przypadku innych niż mięso produktów pochodzenia zwierzęcego powinny one zostać pozyskane od zwierząt, których chów odbywa się w kraju.
Produkty spełniające wymagania są oznaczone biało-czerwonym prostokątem z napisem „Produkt polski”. Logo to zastąpiło siedem wcześniej używanych oznaczeń między innymi takich jak: „Jestem z Polski”, „Made in Poland” czy „Wyprodukowano w Polsce”.
„Jakość Tradycja” to krajowy system wyróżniający produkty wysokiej jakości z uwzględnieniem produktów tradycyjnych. Kupując produkty z takim oznaczeniem konsument ma pewność co do wysokiej jakości produktu wynikającej z ich tradycyjnego charakteru, posiadającego szczególną reputację lub inne cechy odróżniające od innych produktów w tej kategorii.
To także ekologia
Trend ekologii obecny jest na rynku już od pewnego czasu i nic nie wskazuje na to, by miało się to zmienić w najbliższym czasie. Tym bardziej, że wręcz przybiera on na sile. Przyjęcie postawy ekologicznej przez konsumentów widoczne jest w całym procesie zakupowym. Producenci prowadzą działania pożądane przez konsumentów mające pozytywny wpływ na klimat, środowisko, czystość wody i powietrza, edukację, zdrowie i jakość życia. Firmy zaangażowane społecznie są przede wszystkim lepiej postrzegane. Z badania przeprowadzonego przez ARC Rynek i Opinia wynika, że 59% konsumentów znacznie lepiej ocenia firmy, które angażują się w ekologię i ochronę środowiska. 57% respondentów docenia firmy, które zaangażowane są w wydarzenia społeczne. 54% osób korzystniej ocenia firmy zaangażowane w tematy zdrowia i jego ochrony, a 50% – firmy zaangażowane w edukację.
Wybór lokalnych produktów to także ukłon w stronę ekologii. Żywność poza jej naturalnym środowiskiem lub tradycyjnym sezonem uprawy doprowadza do zużycia ogromnych ilości wody, energii, a także innych zasobów. Przewożenie samolotem produktów z różnych części świata generuje 1 700 razy więcej emisji CO2 niż transport ciężarówką na odległość 50 km. Transport nie pozostaje bez wpływu na jakość oferowanych produktów. Wiąże się to przede wszystkim z utratą świeżości. Wzmożony transport to także większe zanieczyszczenie środowiska i hałas. Food miles (czyli droga przebyta przez produkt od pola do stołu) to aspekt, na który konsumenci nieraz zwracają uwagę podczas zakupów. Zaopatrując się u lokalnych rolników czy wytwórców otrzymujemy gwarancję świeżości produktu. Ekologia, a tym samym jakość produktu to aspekty niezwykle cenione przez klientów w placówkach handlowych. Warto także wprowadzić ekologiczne rozwiązania związane z obsługą klientów. Konsument dbający, kupujący produkty ekologiczne chętniej skorzysta z torby papierowej. Wędlina z regionalnej masarni zapakowana w papier będzie gwarancją świeżości i bezpieczeństwa dla wymagającego klienta.
Gwarancja polskości
Znana od pokoleń, wykorzystująca polskie surowce, związana z tradycjami swojego regionu, takie wartości charakteryzują jedną z czołowych polskich mleczarni – Okręgową Spółdzielnię Mleczarską w Łowiczu. Spółdzielnia stale współpracuje z 3 400 rodzinnymi gospodarstwami rolnymi skupując od nich mleko. Przywiązanie spółdzielni do regionu podkreśla Łowiczanka w logotypie marki. Wysoką jakość produktów potwierdzają oznaczenia „Jakość Tradycja”, które posiada coraz więcej produktów z portfolio. Oprócz tego producent w swoich działaniach stale dba o ekologię zarówno podczas produkcji oraz transportu, jak i poprzez ekologiczne opakowania produktów.
Spółdzielnia Mleczarska Mlekpol oferuje w swoich produktach najwyższą jakość i naturalny smak, a wszystko dzięki najwyższej jakości mleka pochodzącego z gospodarstw z terenu Podlasia oraz Warmii i Mazur – najczystszych, nieskażonych przemysłem rejonów Polski. Mlekpol prowadzi intensywne działania proekologiczne związane m.in. z zachowaniem bioróżnorodności, co prowadzi do utrzymania naturalnego ekosystemu.
Makarony Polskie to kolejny przykład firmy polskiej odwołującej się do najlepszych tradycji krajowej kuchni. Od początku istnienia Spółka konsekwentnie stara się minimalizować negatywny wpływ na środowisko naturalne w każdym obszarze swojej działalności poszukując najbardziej przyjaznych środowisku rozwiązań. Firma wspiera lokalnych rolników, jak i społeczności biorąc udział w akcjach i inicjatywach z zakresu działalności charytatywnej.
Polska i rodzinna firma w branży przetwórstwa mięsnego to m.in. JBB, która istnieje na rynku prawie 30 lat. JBB Bałdyga należy do programu „Firma Rodzinna” co oznacza, że znajduje się wśród wielopokoleniowych polskich firm, które hołdują takim wartościom jak zaufanie, tradycja, bezpieczeństwo oraz przyczyniają się do rozwoju rodzimej gospodarki. Na równi z usprawnianiem procesów produkcyjnych jest zrównoważony rozwój i troska o środowisko naturalne. Zakłady JBB Bałdyga położone są na terenie Zielonych Płuc Polski, co zobowiązuje do odpowiedzialności za otaczającą przyrodę i minimalizację negatywnego wpływu na nią.
Drosed łącząc polską tradycję z nowoczesnymi metodami produkcji oferuje najwyższej jakości produkty dzięki czemu zyskał pozycję jednej z głównych firm na rynku produktów drobiowych w Polsce. Zatrudnia 3 000 pracowników.
Wśród producentów słodyczy, kulinariów i napojów na uwagę zasługuje Colian. Firma, aby sprostać wysokim wymaganiom konsumentów oraz zagwarantować bezpieczeństwo zdrowotne produktów, wdrożyła system jakości oparty na międzynarodowych standardach. Kieruje się zasadami zrównoważonego rozwoju spełniając wszystkie uregulowania prawne dotyczące ochrony środowiska.
To tylko niektóre z firm posiadających w pełni polski kapitał. Wszystkie polskie firmy oprócz wspomnianych działań łączy zatrudnienie wielu Polaków i ciągłe tworzenie nowych miejsc pracy.
25 sierpnia obchodzony jest Dzień Polskiej Żywności. Data nie jest przypadkowa, ponieważ to właśnie w sierpniu sklepowe półki są pełne krajowych świeżych warzyw i owoców, a rolnicy świętują dożynki i cieszą się zbiorami. Celem tego dnia jest przypomnienie jak bogata jest oferta rodzimych producentów żywności. Jednak powinniśmy o tym pamiętać przez cały rok zwłaszcza przy zatowarowaniu sklepowych półek.
Monika Kociubińska
Redaktor
1 Dane pochodzą z badania zrealizowanego metodą CAWI (wywiad internetowy) przez UCE RESEARCH dla Grupy BLIX. W dniach 18-20 czerwca br. wzięło w nim udział 1145 dorosłych Polaków. Próba była reprezentatywna pod względem płci, wieku, wielkości miejscowości, wykształcenia oraz regionu.
