Inflacja, której poziom odnotowuje kolejne rekordy, wpływa na wysokość cen wielu kategorii. Napoje bezalkoholowe to kategoria, w której mieliśmy do czynienia z dodatkowym czynnikiem wpływającym na zmiany w rotacji produktów. Zanim jeszcze odczuliśmy na półkach skutki inflacji, ceny napojów wzrosły po wprowadzeniu podatku cukrowego, który zaczął obowiązywać od stycznia 2021. Z kolei kategoria alkoholi musi w koszty swojej działalności wliczyć zwiększoną stawkę akcyzy. A ta cyklicznie będzie się zwiększała każdego roku.
O ile jednak wzrost cen wpłynął na spadek wolumenu sprzedaży, to jej wartość nie tyle utrzymała się na swoim poziomie, ale nawet go przekroczyła. Popularność kategorii zdaje się być stabilna w obliczu trendu premiumizacji czy choćby zwyczajów konsumenckich.
To właśnie produkty brandowe i premium są pożądane w okresie okołoświątecznym. Sprzyjać będą na pewno sezonowe zestawy, owijki nawiązujące do okazji czy specjalnie w tym celu zaprojektowane wystawki. Warto w tym miejscy szczególnie zadbać o widoczność asortymentu, a także odpowiednią ilość produktów nie tylko w magazynie, ale też na sali sprzedaży. Warto przygotować się na rotację droższych pozycji. I tu chodzi zarówno o napoje, które z reguły lądują na świątecznym stole dla bliskich i gości, a także trunki, które są wygodnym i eleganckim prezentem. Zestawy Bożonarodzeniowe często zawierają dodatki w postaci kieliszków czy szklanek bądź małych butelek z różnymi smakami czy wariantami alkoholu z tej samej linii.
Planują ekspozycję świąteczną warto trzymać się kilku uniwersalnych reguł: ustawiać produkty tematycznie – blokami pionowymi, a najdroższe pozycje ustawiać na najwyższych półkach. Dotyczy to wszystkich kategorii, jednak w przypadku prezentacji oferty alkoholi ma to szczególne znaczenie.
Świąteczne napoje
Jak podaje NielsenIQ – ostatni rok był dla rynku napojów bezalkoholowych bardziej udany niż poprzedni. Mimo że wolumen sprzedaży spadł o 4,7% w litrach i 1,6% w sztukach, to wartość była wyższa aż o 12% i osiągnęła poziom 18 mld zł.
„Najbardziej wartościową kategorią wśród napojów bezalkoholowych są napoje gazowane (5,4 mld zł) i ich wartość sprzedaży urosła bardziej niż pozostałe napoje, bo o 18,1%. Z drugiej strony, wielkość sprzedaży skurczyła się bardziej niż w innych kategoriach z tej grupy i był to też większy spadek niż rok temu (-15,8% w litrach i -8,3% w sztukach). Średnia cena za litr urosła aż o 40,3%, a za sztukę o 28,8%. Podobnie jak dla całego rynku napojów, największy wpływ na wzrost wartości sprzedaży miały dyskonty” – wskazuje Wojciech Rydzewski, Senior Client Consultant z NielsenIQ.
Podczas świątecznych spotkań niezwykle istotna jest też kategoria soków, nektarów i napojów niegazowanych. Co ciekawe, utrzymała ona taką samą sprzedaż w litrach (przy niewielkim spadku ilości opakowań o 1,5%). Wartość sprzedaży wzrosła o 3,7% (do 4,1 mld zł), co przełożyło się na wzrost średniej ceny za litr również o 3,7%, a za opakowanie o 5,3%. Jak wyjaśnia ekspert NielsenIQ, na sprzedaż w ostatnim roku miały wpływ głównie dyskonty – to one sterowały wzrostem wartości. Co ciekawe, wolumen sprzedaży w tym kanale również się zwiększył, ale w tym samym czasie inne lokalizacje zanotowały spadek.
Kolejną kategorią, która również zwiększyła wartość sprzedaży była woda mineralna (5,1 mld zł, wzrost o 4,6%). Ta kategoria zanotowała spadek wolumenu, ale był on mniejszy niż rok temu (-3,1% w litrach i -2,9% w sztukach). W porównaniu do napojów gazowanych zarówno wzrost wartości, jak i spadek wielkości sprzedaży były więc znacznie mniejsze, co przełożyło się też na mniej wyraźny wzrost średniej ceny (+7,9% za litr i +7,7% za opakowanie). Wzrost wartości kategorii pochodził głównie ze średnich sklepów spożywczych i dyskontów.
Wyjątkowa okazja
Święta Bożego Narodzenia w polskiej tradycji są szczególnym momentem roku. To czas spotkań z bliskimi i wspólnej celebracji tej wyjątkowej okazji. Dlatego też w tym okresie Polacy częściej sięgają po napoje wysokoprocentowe.
Według badań CMR w sklepach do 300 mkw. alkohole wysokoprocentowe w grudniu 2021 notowały sprzedaż o około 25% większą niż średnia dla pozostałych miesięcy roku. Największy wzrost sprzedaży odnotowano w tygodniu poprzedzającym święta Bożego Narodzenia. To wtedy konsumenci przede wszystkim wybierają alkohole podczas zakupów.
Mocny toast, czyli wódki, bourbony i whisky
Spośród alkoholi mocnych konsumenci najczęściej wybierają wódki – odpowiadały one za około 90% udziałów wolumenowych w sklepach małoformatowych do 300 mkw. w grudniu 2021. Polacy od lat najczęściej wybierają wódkę Żubrówkę Białą. Jak pokazują dane CMR ta marka posiada prawie 25% udziałów wolumenowych w małych sklepach.
„Innymi wódkami często pojawiającymi się w koszykach konsumentów w okresie świątecznym jest Żołądkowa Gorzka Czysta De Luxe oraz Żołądkowa Gorzka. Podczas świąt klienci częściej wybierają większe pojemności kupowanych wódek. Sklepy małoformatowe sprzedają ponad dwukrotnie więcej wódek niż supermarkety i dyskonty razem wzięte” – podkreśla Tomasz Wester, analityk z CMR.
Podczas świąt znacząco rośnie również sprzedaż whisky i bourbonów. Z danych CMR wynika, że w grudniu 2021 roku wolumen sprzedaży alkoholi z tej grupy był o 60% większy niż w pozostałych miesiącach ubiegłego roku. Według danych CMR w przeciętnym sklepie małoformatowym do 300 mkw. znajdziemy średnio ok. 10 wariantów – na podstawie poprzednich lat możemy się spodziewać, że w grudniu konsumenci będą mieli większy wybór. Najczęściej wybieranymi przez Polaków markami są: Ballantine's oraz Jack Daniel’s. W grudniu 2021 w kategorii whisky i bourbonów rosły udziały wartościowe marek Johnnie Walker i Jim Beam.
Spokojne czy z bąbelkami? Wino na świątecznym stole
Mówiąc o świątecznych alkoholach nie możemy zapomnieć również o winach. W okresie zimowym konsumenci częściej sięgają po grzańce – najpopularniejszymi markami w dyskontach są Zbójeckie Grzane oraz Grzaniec Galicyjski (producent JNT Group). W okresie świątecznym rośnie wolumen sprzedaży zarówno win stołowych, jak i deserowych. Zgodnie z badaniami CMR w przeciętnym sklepie małoformatowym w tym okresie konsument znajdzie średnio około 25 wariantów win stołowych i 6 wariantów win deserowych.
Przed Bożym Narodzeniem oraz oczywiście przed sylwestrem, konsumenci częściej niż zwykle sięgają po wina musujące i szampany. Winami, które bardzo mocno kojarzą się z zimową aurą, śniegiem oraz świętami z pewnością są grzańce – często doprawione korzennymi przyprawami, miodem, a nawet papryką chili – właśnie zimą, a szczególnie w okresie świąt, osiągają największą sprzedaż. W sklepach małoformatowych najpopularniejszą marką jest z pewnością Grzaniec Galicyjski (producent JNT Group) – sprzedaż tej marki w miesiącach zimowych jest kilkudziesięciokrotnie większa niż podczas lata. W grudniu grzańce możemy znaleźć w większości sklepów małoformatowych.
Jakie trunki notują wzrosty sprzedaży w okresie okołoświątecznym? „To główny sezon na sprzedaż win musujących i to nie tylko tych tańszych, ale również szampanów obu marek, które mamy w dystrybucji, czyli Champagne Devaux i Philliponnat. Drugi ważny segment to alkohole mocne. Np. od kilku lat wielkim powodzeniem cieszy się Whisky Dalmore, a najbardziej ta 12-letnia. Właśnie ze względu na to zainteresowanie, jesienią ogłosimy wprowadzenie na rynek własnej marki Whisky Dwór Sieraków. Do trzeciej grupy zaliczyłbym wina z segmentu superpremium, czyli te od kultowych producentów z Bordeaux, Burgundii, Toskanii, Piemontu, Douro, Rioji itp.” – wyjaśnia Paweł Gąsiorek, prezes Domu Wina.
Ekspert zaznacza, że ostatni kwartał roku to najlepszy sezon sprzedażowy. Notujemy wtedy wzrosty w każdym segmencie. To, co wyróżnia ten okres, to łatwość sprzedaży produktów droższych, lepszej jakości – w półce cenowej powyżej 200 zł za butelkę. W porównaniu do innych sezonów, jesienią, średnia wartość kupowanych produktów rośnie o 30-40%.
Na prezent i w zestawie
Opakowanie ma olbrzymie znaczenie, gdy kupujemy coś na prezent. A okres świąteczny jest pod tym kątem szczególny. Alkohol jest bardzo popularnym produktem prezentowym. Stąd też producenci dbają, by w grudniu dostępność napojów wysokoprocentowych w okazjonalnych opakowaniach czy w zestawach była jak największa.
„Dobry prezent powinien mieć w sobie jakiś ładunek emocji, budzić ciekawość, mieć historię. Takie jest wino z legendarnych winiarni. Przez 26 lat naszej działalności poznaliśmy setki miejsc i dzieje tysięcy winiarzy. Wielu poznałem osobiście, o innych usłyszałem we wspomnieniach. Opowiadając o winie zawsze mówimy o ludziach, geografii, historii. Czasem są to zabawne anegdoty, a czasem długie opowieści. Legenda ma swoją moc, również marketingową, dlatego każdą butelkę z naszej oferty sprzedajemy z jakąś historią” – wskazuje Paweł Gąsiorek.
Święta, święta i po świętach…
A zaraz po nich mamy karnawał. Najważniejszy w tym czasie jest oczywiście sylwester kończący rok. Dzień ten obfituje w imprezy okraszone alkoholem. A najbardziej kojarzącym się z tym wydarzeniem trunkiem jest wino musujące i szampan.
„Stało się już tradycją, że okres poprzedzający sylwester to czas wzmożonego zainteresowania winami musującymi. Coraz bardziej świadomy konsument jest w stanie dobrać taki rodzaj wina musującego, który najbardziej odpowiada jego oczekiwaniom. Widzimy to na przykładzie naszego lidera rynkowego w kategorii prosecco – marki Mionetto Prosecco. Konsumenci potrafią docenić wyjątkowo świeży bukiet, przyjemnie owocową nutę podkreśloną akcentami miodu i wyjątkową finezję perlenia. A wszystko to rodem z samego serca regionu prosecco – włoskiego Veneto. Z niezwykłą satysfakcją obserwujemy dynamicznie rosnącą liczbę konsumentów, którzy wybierają właśnie Mionetto Prosecco. Wina musujące to także pełna temperamentu hiszpańska cava – marka Freixenet odnosząc sukcesy na całym świecie, przekonuje także polskich konsumentów. Wszechstronność wersji – od półsłodkiej FX Carta Nevada, przez esencjonalną słodycz wersji FX Ice, aż po wyraziście wytrawną FX Cordon Negro – tworzy idealną ofertę w zależności od indywidualnych preferencji polskich konsumentów” – Tomasz Leszko, dyrektor ds. marketingu w firmie Henkell Freixenet Polska.
Niezależnie od cen jakie zastaniemy przed świętami 2022, napoje i alkohole są obowiązkowymi pozycjami w tym czasie. Ważne są nie tylko dostępność i szeroka oferta, ale również ekspozycja. Warto wyróżnić półkę z trunkami premium, zestawami prezentowymi czy nowościami. Klient z pewnością zwróci uwagę na sposób w jaki detalista będzie oferował swój asortyment.
Joanna Kowalska
Zastępca Redaktora Naczelnego ds. Mediów Cyfrowych
O ile jednak wzrost cen wpłynął na spadek wolumenu sprzedaży, to jej wartość nie tyle utrzymała się na swoim poziomie, ale nawet go przekroczyła. Popularność kategorii zdaje się być stabilna w obliczu trendu premiumizacji czy choćby zwyczajów konsumenckich.
To właśnie produkty brandowe i premium są pożądane w okresie okołoświątecznym. Sprzyjać będą na pewno sezonowe zestawy, owijki nawiązujące do okazji czy specjalnie w tym celu zaprojektowane wystawki. Warto w tym miejscy szczególnie zadbać o widoczność asortymentu, a także odpowiednią ilość produktów nie tylko w magazynie, ale też na sali sprzedaży. Warto przygotować się na rotację droższych pozycji. I tu chodzi zarówno o napoje, które z reguły lądują na świątecznym stole dla bliskich i gości, a także trunki, które są wygodnym i eleganckim prezentem. Zestawy Bożonarodzeniowe często zawierają dodatki w postaci kieliszków czy szklanek bądź małych butelek z różnymi smakami czy wariantami alkoholu z tej samej linii.
Planują ekspozycję świąteczną warto trzymać się kilku uniwersalnych reguł: ustawiać produkty tematycznie – blokami pionowymi, a najdroższe pozycje ustawiać na najwyższych półkach. Dotyczy to wszystkich kategorii, jednak w przypadku prezentacji oferty alkoholi ma to szczególne znaczenie.
Świąteczne napoje
Jak podaje NielsenIQ – ostatni rok był dla rynku napojów bezalkoholowych bardziej udany niż poprzedni. Mimo że wolumen sprzedaży spadł o 4,7% w litrach i 1,6% w sztukach, to wartość była wyższa aż o 12% i osiągnęła poziom 18 mld zł.
„Najbardziej wartościową kategorią wśród napojów bezalkoholowych są napoje gazowane (5,4 mld zł) i ich wartość sprzedaży urosła bardziej niż pozostałe napoje, bo o 18,1%. Z drugiej strony, wielkość sprzedaży skurczyła się bardziej niż w innych kategoriach z tej grupy i był to też większy spadek niż rok temu (-15,8% w litrach i -8,3% w sztukach). Średnia cena za litr urosła aż o 40,3%, a za sztukę o 28,8%. Podobnie jak dla całego rynku napojów, największy wpływ na wzrost wartości sprzedaży miały dyskonty” – wskazuje Wojciech Rydzewski, Senior Client Consultant z NielsenIQ.
Podczas świątecznych spotkań niezwykle istotna jest też kategoria soków, nektarów i napojów niegazowanych. Co ciekawe, utrzymała ona taką samą sprzedaż w litrach (przy niewielkim spadku ilości opakowań o 1,5%). Wartość sprzedaży wzrosła o 3,7% (do 4,1 mld zł), co przełożyło się na wzrost średniej ceny za litr również o 3,7%, a za opakowanie o 5,3%. Jak wyjaśnia ekspert NielsenIQ, na sprzedaż w ostatnim roku miały wpływ głównie dyskonty – to one sterowały wzrostem wartości. Co ciekawe, wolumen sprzedaży w tym kanale również się zwiększył, ale w tym samym czasie inne lokalizacje zanotowały spadek.
Kolejną kategorią, która również zwiększyła wartość sprzedaży była woda mineralna (5,1 mld zł, wzrost o 4,6%). Ta kategoria zanotowała spadek wolumenu, ale był on mniejszy niż rok temu (-3,1% w litrach i -2,9% w sztukach). W porównaniu do napojów gazowanych zarówno wzrost wartości, jak i spadek wielkości sprzedaży były więc znacznie mniejsze, co przełożyło się też na mniej wyraźny wzrost średniej ceny (+7,9% za litr i +7,7% za opakowanie). Wzrost wartości kategorii pochodził głównie ze średnich sklepów spożywczych i dyskontów.
Wyjątkowa okazja
Święta Bożego Narodzenia w polskiej tradycji są szczególnym momentem roku. To czas spotkań z bliskimi i wspólnej celebracji tej wyjątkowej okazji. Dlatego też w tym okresie Polacy częściej sięgają po napoje wysokoprocentowe.
Według badań CMR w sklepach do 300 mkw. alkohole wysokoprocentowe w grudniu 2021 notowały sprzedaż o około 25% większą niż średnia dla pozostałych miesięcy roku. Największy wzrost sprzedaży odnotowano w tygodniu poprzedzającym święta Bożego Narodzenia. To wtedy konsumenci przede wszystkim wybierają alkohole podczas zakupów.
Mocny toast, czyli wódki, bourbony i whisky
Spośród alkoholi mocnych konsumenci najczęściej wybierają wódki – odpowiadały one za około 90% udziałów wolumenowych w sklepach małoformatowych do 300 mkw. w grudniu 2021. Polacy od lat najczęściej wybierają wódkę Żubrówkę Białą. Jak pokazują dane CMR ta marka posiada prawie 25% udziałów wolumenowych w małych sklepach.
„Innymi wódkami często pojawiającymi się w koszykach konsumentów w okresie świątecznym jest Żołądkowa Gorzka Czysta De Luxe oraz Żołądkowa Gorzka. Podczas świąt klienci częściej wybierają większe pojemności kupowanych wódek. Sklepy małoformatowe sprzedają ponad dwukrotnie więcej wódek niż supermarkety i dyskonty razem wzięte” – podkreśla Tomasz Wester, analityk z CMR.
Podczas świąt znacząco rośnie również sprzedaż whisky i bourbonów. Z danych CMR wynika, że w grudniu 2021 roku wolumen sprzedaży alkoholi z tej grupy był o 60% większy niż w pozostałych miesiącach ubiegłego roku. Według danych CMR w przeciętnym sklepie małoformatowym do 300 mkw. znajdziemy średnio ok. 10 wariantów – na podstawie poprzednich lat możemy się spodziewać, że w grudniu konsumenci będą mieli większy wybór. Najczęściej wybieranymi przez Polaków markami są: Ballantine's oraz Jack Daniel’s. W grudniu 2021 w kategorii whisky i bourbonów rosły udziały wartościowe marek Johnnie Walker i Jim Beam.
Spokojne czy z bąbelkami? Wino na świątecznym stole
Mówiąc o świątecznych alkoholach nie możemy zapomnieć również o winach. W okresie zimowym konsumenci częściej sięgają po grzańce – najpopularniejszymi markami w dyskontach są Zbójeckie Grzane oraz Grzaniec Galicyjski (producent JNT Group). W okresie świątecznym rośnie wolumen sprzedaży zarówno win stołowych, jak i deserowych. Zgodnie z badaniami CMR w przeciętnym sklepie małoformatowym w tym okresie konsument znajdzie średnio około 25 wariantów win stołowych i 6 wariantów win deserowych.
Przed Bożym Narodzeniem oraz oczywiście przed sylwestrem, konsumenci częściej niż zwykle sięgają po wina musujące i szampany. Winami, które bardzo mocno kojarzą się z zimową aurą, śniegiem oraz świętami z pewnością są grzańce – często doprawione korzennymi przyprawami, miodem, a nawet papryką chili – właśnie zimą, a szczególnie w okresie świąt, osiągają największą sprzedaż. W sklepach małoformatowych najpopularniejszą marką jest z pewnością Grzaniec Galicyjski (producent JNT Group) – sprzedaż tej marki w miesiącach zimowych jest kilkudziesięciokrotnie większa niż podczas lata. W grudniu grzańce możemy znaleźć w większości sklepów małoformatowych.
Jakie trunki notują wzrosty sprzedaży w okresie okołoświątecznym? „To główny sezon na sprzedaż win musujących i to nie tylko tych tańszych, ale również szampanów obu marek, które mamy w dystrybucji, czyli Champagne Devaux i Philliponnat. Drugi ważny segment to alkohole mocne. Np. od kilku lat wielkim powodzeniem cieszy się Whisky Dalmore, a najbardziej ta 12-letnia. Właśnie ze względu na to zainteresowanie, jesienią ogłosimy wprowadzenie na rynek własnej marki Whisky Dwór Sieraków. Do trzeciej grupy zaliczyłbym wina z segmentu superpremium, czyli te od kultowych producentów z Bordeaux, Burgundii, Toskanii, Piemontu, Douro, Rioji itp.” – wyjaśnia Paweł Gąsiorek, prezes Domu Wina.
Ekspert zaznacza, że ostatni kwartał roku to najlepszy sezon sprzedażowy. Notujemy wtedy wzrosty w każdym segmencie. To, co wyróżnia ten okres, to łatwość sprzedaży produktów droższych, lepszej jakości – w półce cenowej powyżej 200 zł za butelkę. W porównaniu do innych sezonów, jesienią, średnia wartość kupowanych produktów rośnie o 30-40%.
Na prezent i w zestawie
Opakowanie ma olbrzymie znaczenie, gdy kupujemy coś na prezent. A okres świąteczny jest pod tym kątem szczególny. Alkohol jest bardzo popularnym produktem prezentowym. Stąd też producenci dbają, by w grudniu dostępność napojów wysokoprocentowych w okazjonalnych opakowaniach czy w zestawach była jak największa.
„Dobry prezent powinien mieć w sobie jakiś ładunek emocji, budzić ciekawość, mieć historię. Takie jest wino z legendarnych winiarni. Przez 26 lat naszej działalności poznaliśmy setki miejsc i dzieje tysięcy winiarzy. Wielu poznałem osobiście, o innych usłyszałem we wspomnieniach. Opowiadając o winie zawsze mówimy o ludziach, geografii, historii. Czasem są to zabawne anegdoty, a czasem długie opowieści. Legenda ma swoją moc, również marketingową, dlatego każdą butelkę z naszej oferty sprzedajemy z jakąś historią” – wskazuje Paweł Gąsiorek.
Święta, święta i po świętach…
A zaraz po nich mamy karnawał. Najważniejszy w tym czasie jest oczywiście sylwester kończący rok. Dzień ten obfituje w imprezy okraszone alkoholem. A najbardziej kojarzącym się z tym wydarzeniem trunkiem jest wino musujące i szampan.
„Stało się już tradycją, że okres poprzedzający sylwester to czas wzmożonego zainteresowania winami musującymi. Coraz bardziej świadomy konsument jest w stanie dobrać taki rodzaj wina musującego, który najbardziej odpowiada jego oczekiwaniom. Widzimy to na przykładzie naszego lidera rynkowego w kategorii prosecco – marki Mionetto Prosecco. Konsumenci potrafią docenić wyjątkowo świeży bukiet, przyjemnie owocową nutę podkreśloną akcentami miodu i wyjątkową finezję perlenia. A wszystko to rodem z samego serca regionu prosecco – włoskiego Veneto. Z niezwykłą satysfakcją obserwujemy dynamicznie rosnącą liczbę konsumentów, którzy wybierają właśnie Mionetto Prosecco. Wina musujące to także pełna temperamentu hiszpańska cava – marka Freixenet odnosząc sukcesy na całym świecie, przekonuje także polskich konsumentów. Wszechstronność wersji – od półsłodkiej FX Carta Nevada, przez esencjonalną słodycz wersji FX Ice, aż po wyraziście wytrawną FX Cordon Negro – tworzy idealną ofertę w zależności od indywidualnych preferencji polskich konsumentów” – Tomasz Leszko, dyrektor ds. marketingu w firmie Henkell Freixenet Polska.
Niezależnie od cen jakie zastaniemy przed świętami 2022, napoje i alkohole są obowiązkowymi pozycjami w tym czasie. Ważne są nie tylko dostępność i szeroka oferta, ale również ekspozycja. Warto wyróżnić półkę z trunkami premium, zestawami prezentowymi czy nowościami. Klient z pewnością zwróci uwagę na sposób w jaki detalista będzie oferował swój asortyment.
Joanna Kowalska
Zastępca Redaktora Naczelnego ds. Mediów Cyfrowych
