Jeszcze choćby dekadę temu produkty z segmentu zdrowej żywności mieściły się na jednym regale, a czasem nawet na półce sklepowej. Dziś oferta jest rozbudowana, a asortyment jest tak szeroki, że jak grzyby po deszczu powstawały placówki wyłącznie z tego typu produktami. Pandemia wzmocniła trend i zdrowie stało się najwyższą wartością. Konsumenci docenili wartość prewencyjnego dbania o organizm już poprzez spożywanie wartościowej żywności. Na kanwie tego poglądu trend prozdrowotny urósł do niespotykanych wcześniej rozmiarów.
Na wzrost popularności kategorii zdrowej żywności wpłynęła też większa świadomość konsumentów co do składu i właściwości produktów spożywczych. Czytanie etykiet i wiedza na temat oznaczeń oraz symboli umieszczanych na opakowaniach wpłynęły na działania producentów. Wiele produktów powstało właśnie w nurcie czystej etykiety i prostego składu, a część zyskała nowe receptury zgodne z oczekiwaniami współczesnego klienta.
Prognozy 2023: ku zdrowiu!
Stopniowe ustępowanie pandemii i jej skutków nie przeszkodziło w rozwoju trendu prozdrowotnego. Kiedy już gospodarka wychodziła na prostą przyszedł światowy kryzys i zachwianie w strukturze geopolitycznej przez konflikt wojenny na wschodzie Europy. To wstrzymało dotychczasowy kierunek rozwoju rynku FMCG, a także innych gałęzi gospodarki.
Nowa rzeczywistość sprawiła, że modyfikacji uległy priorytety konsumenckie. Potwierdza to najnowszy raport Innova Market Insights1. Jak wskazują autorzy badania, najważniejszym z trendów w sektorze żywności i napojów tego roku będzie „redefinicja wartości”.
Co kryje się pod tym stwierdzeniem? Zrewidowanie dotychczasowych poglądów w wyniku rosnących kosztów życia. Ostatni rok mocno nadszarpnął portfele Polaków, a szalejąca inflacja nie daje perspektyw na stabilizację obecnej sytuacji. Dlatego też wydatki stały się bardzo wrażliwą częścią życia. Wielu konsumentów zwraca się w stronę samodzielnego przygotowywania posiłków i jednoczesnym wybieraniu tańszych produktów.
Feel-good foods, czyli jedzenie poprawiające samopoczucie
Jednak raport Innova Market Insights wskazuje, że są ścieżki, które producenci mogą obrać, by wpisać się w potrzeby konsumenta. Jednym z nurtów jest „feel-good foods”, czyli jedzenie poprawiające samopoczucie. Według ekspertów, niestabilność polityczna i gospodarcza zdają się nie zagłuszać kwestii związanych ze zdrowiem oraz środowiskiem. Nadal są one bardzo istotne. Co więcej, ta trudna sytuacja i presja cenowa sprzyjają wyborom w duchu „eko”. Raport wskazuje, że konsumenci masowo ograniczają zakupy mogące powodować marnotrawienie żywności, a także zwracają uwagę na działania producentów w tym zakresie.
W filozofię „Feel-good foods” wpisuje się trend nr 2 wskazywany przez Innova Market Insights – „Affordable Nutrition”. Konsumenci, mimo kryzysu, inwestują w dobre samopoczucie i utrzymanie zdrowej diety. Choć jednocześnie nie zamierzają wydawać na ten cel zbyt dużo i chcą aktywnie poszukiwać niedrogich sposobów na utrzymanie zdrowej diety. Aby sprostać wymaganiom żywieniowym, środowiskowym i ekonomicznym konsumentów, producenci muszą wprowadzać innowacje, aby wydobyć maksymalną wartość z surowców i procesu produkcyjnego.
Oprócz tego ważne jest – zgodnie z trendem numer 9 wskazywanym w raporcie – „Unpuzzle Health”. Wskazuje on na konieczność poparcia komunikacji marketingowej certyfikatami, które są przez konsumentów rozpoznawalne. Przede wszystkim tymi, które dotyczą zdrowia, czyli wskazują na prozdrowotne właściwości czy naturalną produkcję, bez szkodliwych dodatków. Tutaj kluczowe jest umieszczenie na opakowaniu informacji o wartościach zdrowotnych i odżywczych produktu. Jednak komunikat nie może być zawoalowany – rzeczowość i jasność to klucz do sukcesu.
Raport wskazuje na fakt, iż zdrowie jest holistyczne i by się nim cieszyć nie trzeba wysiłku. Nawet w trudnych ekonomicznie czasach ludzie chcą mieć dostęp do żywności, która zapewni im zdrowie. „Revenge Spending” to trend nr 8. Innova Market Insights wskazuje, że zgodnie z nim w 2023 konsumenci będą poszukiwać tego co jest jednocześnie przyjemne i niedrogie. Producenci stoją więc przed wyzwaniem, żeby właśnie takie produkty zapewnić swoim odbiorcom.
Dieta: zdrowie, restrykcje czy styl życia?
Kantar przeprowadził badanie mające na celu zbadać percepcję słowa „dieta”2. Wyniki pokazują, że jako sposób odżywiania postrzega je tylko 41% Polaków. Jak się okazuje, wiele osób kojarzy to pojęcie z restrykcjami. Na przykład 35% badanych wskazało na „małe porcje”, 31% - samodyscyplinę, 27% konieczność rezygnacji z niektórych produktów (kawa, słodycze, alkohol). 25% wskazań dotyczyło ścisłego przestrzegania narzuconych zasad. Zaledwie 5% odpowiedziało, że dieta to dobry humor i większa chęć do życia.
Zatem pozytywne skojarzenia i dieta – stoją niejako w opozycji. A eksperci podkreślają, że zmiany w tym zakresie są nie lada wyzwaniem. Postrzeganie jedzenia jakie wpajano nam w okresie dzieciństwa towarzyszy nam później w dorosłym życiu. Stąd też wszelkie próby kulturowego odwrócenia czy zmiany znaczenia są tak trudne.
„Zachęcam gorąco do tego, aby wziąć pod lupę termin dieta i pomyśleć jak na co dzień możemy ulepszyć jadłospis małymi krokami. W praktyce wszystko jest podyktowane redukcją masy ciała i popularyzowane przez kobiety na wybiegach. Dla talii, dla skóry albo dla supportu sportu. Przestrzegam przed tym. Patrząc na jakąś „dietę” warto czytać jej zalety i wady. Warto zastanowić się, co tak naprawdę chce się osiągnąć, czy tak szybko, czy może jednak wolniej ale skuteczniej? Brak refleksji i świadomej indywidualizacji często kończy się fiaskiem. Dotyczy to nie tylko odżywiania, w wielu dziedzinach nie robimy samoobserwacji, tylko podążamy za jakimś trendem” – wskazuje Milena Nosek, dietetyk kliniczny.
Czym skorupka za młodu nasiąknie…
…tym na starość… No właśnie. Pejoratywne skojarzenie wydźwięku pełnego powiedzenia jest związane z powtarzaną przez lata retoryką. Używanie tego przysłowia w pozytywnym znaczeniu zdecydowanie pozwoliłoby na dobre konotacje całości. Stąd też tak istotne jest kreowanie zdrowych nawyków wokół kultury jedzenia.
„Szybkie diety są efektywne na krótko. Niektórzy lubią krótkie dystanse, w konsekwencji cały czas szukają nowych rozwiązań. Najchętniej poznaliby wszystkie diety, które są na świecie. Niektórzy chcą po prostu zdrowo żyć. Jako dietetycy staramy się pokazywać, że tylko modelowanie nawyków prowadzi do zdrowia” – zachęca Milena Nosek, dietetyk kliniczny.
Z kolei dr n. med. Daniel Śliz, Prezes Polskiego Towarzystwa Medycyny Stylu Życia, zachęca do metody małych kroków jako najskuteczniejszego narzędzia do zmian. „Wszystkie diety popularnie określane jako restrykcyjne, eliminacyjne, mają na celu dramatyczne zmiany w metabolizmie celem osiągnięcia szybko, ale nie długotrwałego, efektu. Wszystko wraca z efektem jojo gdy tylko przestaniemy używać konkretnego modelu żywieniowego. W ten sposób nie tylko nie poprawiamy sobie metabolizmu, ale zmieniamy go w ten sposób, że jest on później coraz bardziej rozchwiany. Musimy mieć świadomość tego, żeby wszelkie zmiany robić łagodnie. Pomijając konkretne sytuacje kliniczne, w większości przypadków, ludzie powinni dokonywać jednej zmiany na jakiś czas. Wprowadzenie warzyw, niech to będzie ta jedyna zmiana. To zresztą najważniejsza modyfikacja w jedzeniu. Później możemy zmieniać kolejne, ograniczyć słodzone napoje, potem kończyć posiłek filiżanką owoców, potem zwiększyć ilości kasz. Wszystkie takie elementy muszą następować po kolei, a nie naraz” – przekonuje dr n. med. Daniel Śliz, Prezes Polskiego Towarzystwa Medycyny Stylu Życia.
Ekspert przekonuje, że drogą do sukcesu jest prewencja. „Są lekarze, którzy myślą nie tylko o medycynie reagującej w momencie, kiedy „samochód się rozbił i eksplodowała poduszka powietrzna”. Montujemy w tym samochodzie hamulce w postaci stylu życia, by on się nie rozbił. Bądźmy nowoczesnymi obywatelami, starajmy się myśleć, co możemy zrobić, żeby nie zachorować. Bądźmy nowoczesnymi lekarzami, myślmy żeby nasi pacjenci byli zdrowi. Bądźmy częścią takiego życia, jakie chcielibyśmy dla siebie” – zachęca dr Daniel Śliz.
Zdrowa żywność = zdrowe myśli
W ramach prognoz rynkowych firma Mintel opracowała osiem trendów, które będą kształtować globalny rynek żywności, napojów i gastronomii nie tylko w roku 2023, ale także w kolejnych latach. Dotykają one takich tematów jak wspieranie zdolności kognitywnych i pracy mózgu, zmęczenie nadmiarem informacji, zmiany klimatyczne oraz potencjał tkwiący w… kosmosie! Cechą, która łączy wszystkie są oczekiwania konsumentów co do wartości i formuł produktowych – w tym przede wszystkim niesłabnąca potrzeba związana z chwilą przyjemności i odstresowania.
„Mózg na Wysokich Obrotach” to nazwa jednego z trendów przewidywanych przez Mintela. „Umiejętność skupienia się i wysoka produktywność to wiodące aspekty mentalnego i emocjonalnego dobrostanu dzisiejszego konsumenta. Dane Mintel dla rynku polskiego wskazują, że 37% respondentów chciałoby, aby ich codzienna dieta wspierała funkcjonowanie mózgu. Przewiduje się, że coraz większa liczba osób będzie poszukiwać żywności i napojów, które wzmocnią zdolności poznawcze, pozwolą poradzić sobie ze stresem i zoptymalizują pracę mózgu. Przez najbliższe kilka lat możemy spodziewać się promowania zarówno dobrze znanych, jak i mniej znanych składników energetycznych takich jak kofeina, witaminy z grupy B czy nootropy. Konieczne jednak będzie popieranie haseł marketingowych danymi i badaniami, które dostarczą konsumentom silniejszych motywatorów do zakupu. Badania i patenty dotyczące osi mózgowo-jelitowej otwierają dalszą drogę dla podkreślania, w jaki sposób pro-, pre- i post-biotyki wpływające korzystnie na mikrobiom jelitowy mogą również pomóc zadbać o zdrowy mózg” – komentuje Honorata Jarocka, Senior Food and Drink Analyst, Mintel.
Eko i BIO – cechy, znaczenie i przyszłość
Jak przewiduje Innova Market Insights w jednym ze wspomnianych trendów, certyfikaty to jedna z rzeczy jakich będą poszukiwać konsumenci podczas zakupów spożywczych. Produkty określane jako ekologiczne czy BIO w pełni zasługują na miano zdrowej żywności. Pod tymi hasłami kryją się artykuły spożywcze produkowane metodą rolnictwa ekologicznego z dbałością o środowisko naturalne, dobrostan zwierząt i ograniczające negatywny wpływ na planetę.
Rynek żywności ekologicznej w ostatnich latach jest „modną” kategorią. Oczywiście, podobnie jak inne segmenty, nie oparł się negatywnemu wpływowi skutków pandemii, wojny w Europie i globalnemu kryzysowi gospodarczemu. Jak wygląda sprzedaż produktów z certyfikatem BIO w sklepach małoformatowych do 300 mkw.? Jak wynika z danych CMR, w czwartym kwartale 2022 roku kategoria takiej żywności zanotowała spadek wartości sprzedaży w placówkach o powierzchni nie przekraczającej 300 mkw. względem analogicznego okresu rok wcześniej.
„Udział produktów ekologicznych w całkowitej sprzedaży sklepów tego formatu nie przekraczał nawet 0,5%. W czwartym kwartale 2022 roku klienci mieli do wyboru średnio 5 produktów z certyfikatem i mogli kupić je w 4 na 10 sklepów małego formatu. Najczęściej na półce można było znaleźć ekologiczne jajka, roślinne zamienniki nabiału, soki i napoje niegazowane oraz napoje gazowane. Do najważniejszych producentów należą Cruz Group, Bakoma czy PolBioEco” – wskazuje Joanna Gackowska-Paszkiewicz, analityk danych sprzedażowych, CMR.
Jak zaznacza ekspertka, produkty z certyfikatem BIO kupowane były zazwyczaj podczas większych zakupów. Natomiast średnia wartość paragonu, na którym się pojawiały, była dwukrotnie wyższa, niż średnia wartość wszystkich paragonów w sklepach małoformatowych. A dane te dotyczą czwartego kwartału 2022 roku.
„W koszykach, do których trafiały produkty ekologiczne, najczęściej pojawiała się również woda czysta, mleko, soki, nektary i napoje niegazowane. Dużo częściej niż we wszystkich koszykach, pojawiały się tam kategorie kojarzone ze zdrowym odżywianiem, m.in. roślinne zamienniki nabiału, płatki zbożowe, musy owocowe czy alternatywne substancje słodzące (takie jak ksylitol, syrop klonowy, stewia itd.). Z kolei rzadziej niż zwykle, na paragonie z produktami ekologicznymi mogliśmy znaleźć alkohole (wódki czyste i smakowe, piwo) czy papierosy” – wylicza Joanna Gackowska-Paszkiewicz z CMR.
Z gruntu zdrowy…
…czyli powrót do natury i diety opartej na roślinach. Trend na żywność wege ciągle się rozwija. Wraz z rosnącymi potrzebami konsumentów. Jak wynika z raportu PMR opracowanego dla Grupy Eurocash, roślinne zamienniki mięsa i ryb są jedną z najbardziej dynamicznie rozwijających się kategorii.
Sektor plant-based, czyli żywności roślinnej nowej generacji na bazie roślin, rozwija się bardzo szybko. Nie tylko w Polsce, ale na całym świecie. Jak wynika z raportu „Rynek roślinnych zamienników mięsa” z grudnia 2022 roku, na które powołuje się firma OneDayMore, większość Polaków zetknęła się z takimi produktami w sklepach. Z kolei aż 46% konsumentów miało okazję ich spróbować.
To nie jedyne dane, które rynkowi produktów roślinnych przewidują świetlaną przyszłość. Z prognoz Euromonitor wynika, że sprzedaż roślinnych alternatyw osiągnie w 2023 roku 108 mln zł. Taki wynik świadczyłby o niebywałej dynamice tego segmentu. Bowiem kwota ta dałaby wzrost o 57% w porównaniu do ubiegłego roku.
Szansę rozwoju dzięki tym prognozom dostrzegają producenci, oferując zamienniki żywności nie dla wegetarian i wegan, ale też coraz liczniejszej rzeszy fleksitarian.
„W ostatnim czasie dieta roślinna i produkty z nią związane zyskały w Polsce dużą popularność. Obecnie konsumenci z łatwością mogą zakupić nie tylko podstawowe produkty, jak burgery czy kiełbaski, ale konkretne rodzaje mięsa czy potraw mięsnych, jak np. kofty, kaszanki oraz roślinną szarpaną wieprzowinę. Po produkty roślinne coraz częściej sięgają osoby, które chcą ograniczyć ilość spożywanego mięsa, zarówno ze względów ekologicznych, jak i po to, by urozmaicić swoje codzienne menu” – komentuje Dariusz Haraj, prezes OneDayMore.
Trendy, którymi kierują się konsumenci, to sygnał dla producentów, że produkty roślinne coraz chętniej będą wybierane nawet przez osoby, które nie wykluczają mięsa z diety. A to za sprawą inflacji. Wzrost cen mięsa w 2022 roku w porównaniu do roślinnych zamienników jest znaczny. Odpowiednio jest to 20% vs 6%.
Czego najczęściej życzymy sobie podczas świąt, urodzin czy imienin? Zdrowie jest w czołówce. A zadbać możemy o nie sami inwestując w dietę, która nam pomoże je wspierać. Czysta etykieta, prosty skład, eko i BIO czy cała gama produktów roślinnych to prosty przepis na wzmocnienie organizmu i zwiększenie sił witalnych.
Joanna Kowalska
Zastępca Redaktora Naczelnego ds. Mediów Cyfrowych
1 źródło: https://www.innovamarketinsights.com/trends/top-ten-trends-for-2023-redefining-value-in-a-volatile-world/
2 źródło: Kantar Public, 2/2023, w ramach projektu „CORE TEAM - promocja konsumpcji owoców i warzyw i forum współpracy sektora, II etap”, realizowanego dla KZGPOiW.
Fot: AdobeStock
Na wzrost popularności kategorii zdrowej żywności wpłynęła też większa świadomość konsumentów co do składu i właściwości produktów spożywczych. Czytanie etykiet i wiedza na temat oznaczeń oraz symboli umieszczanych na opakowaniach wpłynęły na działania producentów. Wiele produktów powstało właśnie w nurcie czystej etykiety i prostego składu, a część zyskała nowe receptury zgodne z oczekiwaniami współczesnego klienta.
Prognozy 2023: ku zdrowiu!
Stopniowe ustępowanie pandemii i jej skutków nie przeszkodziło w rozwoju trendu prozdrowotnego. Kiedy już gospodarka wychodziła na prostą przyszedł światowy kryzys i zachwianie w strukturze geopolitycznej przez konflikt wojenny na wschodzie Europy. To wstrzymało dotychczasowy kierunek rozwoju rynku FMCG, a także innych gałęzi gospodarki.
Nowa rzeczywistość sprawiła, że modyfikacji uległy priorytety konsumenckie. Potwierdza to najnowszy raport Innova Market Insights1. Jak wskazują autorzy badania, najważniejszym z trendów w sektorze żywności i napojów tego roku będzie „redefinicja wartości”.
Co kryje się pod tym stwierdzeniem? Zrewidowanie dotychczasowych poglądów w wyniku rosnących kosztów życia. Ostatni rok mocno nadszarpnął portfele Polaków, a szalejąca inflacja nie daje perspektyw na stabilizację obecnej sytuacji. Dlatego też wydatki stały się bardzo wrażliwą częścią życia. Wielu konsumentów zwraca się w stronę samodzielnego przygotowywania posiłków i jednoczesnym wybieraniu tańszych produktów.
Feel-good foods, czyli jedzenie poprawiające samopoczucie
Jednak raport Innova Market Insights wskazuje, że są ścieżki, które producenci mogą obrać, by wpisać się w potrzeby konsumenta. Jednym z nurtów jest „feel-good foods”, czyli jedzenie poprawiające samopoczucie. Według ekspertów, niestabilność polityczna i gospodarcza zdają się nie zagłuszać kwestii związanych ze zdrowiem oraz środowiskiem. Nadal są one bardzo istotne. Co więcej, ta trudna sytuacja i presja cenowa sprzyjają wyborom w duchu „eko”. Raport wskazuje, że konsumenci masowo ograniczają zakupy mogące powodować marnotrawienie żywności, a także zwracają uwagę na działania producentów w tym zakresie.
W filozofię „Feel-good foods” wpisuje się trend nr 2 wskazywany przez Innova Market Insights – „Affordable Nutrition”. Konsumenci, mimo kryzysu, inwestują w dobre samopoczucie i utrzymanie zdrowej diety. Choć jednocześnie nie zamierzają wydawać na ten cel zbyt dużo i chcą aktywnie poszukiwać niedrogich sposobów na utrzymanie zdrowej diety. Aby sprostać wymaganiom żywieniowym, środowiskowym i ekonomicznym konsumentów, producenci muszą wprowadzać innowacje, aby wydobyć maksymalną wartość z surowców i procesu produkcyjnego.
Oprócz tego ważne jest – zgodnie z trendem numer 9 wskazywanym w raporcie – „Unpuzzle Health”. Wskazuje on na konieczność poparcia komunikacji marketingowej certyfikatami, które są przez konsumentów rozpoznawalne. Przede wszystkim tymi, które dotyczą zdrowia, czyli wskazują na prozdrowotne właściwości czy naturalną produkcję, bez szkodliwych dodatków. Tutaj kluczowe jest umieszczenie na opakowaniu informacji o wartościach zdrowotnych i odżywczych produktu. Jednak komunikat nie może być zawoalowany – rzeczowość i jasność to klucz do sukcesu.
Raport wskazuje na fakt, iż zdrowie jest holistyczne i by się nim cieszyć nie trzeba wysiłku. Nawet w trudnych ekonomicznie czasach ludzie chcą mieć dostęp do żywności, która zapewni im zdrowie. „Revenge Spending” to trend nr 8. Innova Market Insights wskazuje, że zgodnie z nim w 2023 konsumenci będą poszukiwać tego co jest jednocześnie przyjemne i niedrogie. Producenci stoją więc przed wyzwaniem, żeby właśnie takie produkty zapewnić swoim odbiorcom.
Dieta: zdrowie, restrykcje czy styl życia?
Kantar przeprowadził badanie mające na celu zbadać percepcję słowa „dieta”2. Wyniki pokazują, że jako sposób odżywiania postrzega je tylko 41% Polaków. Jak się okazuje, wiele osób kojarzy to pojęcie z restrykcjami. Na przykład 35% badanych wskazało na „małe porcje”, 31% - samodyscyplinę, 27% konieczność rezygnacji z niektórych produktów (kawa, słodycze, alkohol). 25% wskazań dotyczyło ścisłego przestrzegania narzuconych zasad. Zaledwie 5% odpowiedziało, że dieta to dobry humor i większa chęć do życia.
Zatem pozytywne skojarzenia i dieta – stoją niejako w opozycji. A eksperci podkreślają, że zmiany w tym zakresie są nie lada wyzwaniem. Postrzeganie jedzenia jakie wpajano nam w okresie dzieciństwa towarzyszy nam później w dorosłym życiu. Stąd też wszelkie próby kulturowego odwrócenia czy zmiany znaczenia są tak trudne.
„Zachęcam gorąco do tego, aby wziąć pod lupę termin dieta i pomyśleć jak na co dzień możemy ulepszyć jadłospis małymi krokami. W praktyce wszystko jest podyktowane redukcją masy ciała i popularyzowane przez kobiety na wybiegach. Dla talii, dla skóry albo dla supportu sportu. Przestrzegam przed tym. Patrząc na jakąś „dietę” warto czytać jej zalety i wady. Warto zastanowić się, co tak naprawdę chce się osiągnąć, czy tak szybko, czy może jednak wolniej ale skuteczniej? Brak refleksji i świadomej indywidualizacji często kończy się fiaskiem. Dotyczy to nie tylko odżywiania, w wielu dziedzinach nie robimy samoobserwacji, tylko podążamy za jakimś trendem” – wskazuje Milena Nosek, dietetyk kliniczny.
Czym skorupka za młodu nasiąknie…
…tym na starość… No właśnie. Pejoratywne skojarzenie wydźwięku pełnego powiedzenia jest związane z powtarzaną przez lata retoryką. Używanie tego przysłowia w pozytywnym znaczeniu zdecydowanie pozwoliłoby na dobre konotacje całości. Stąd też tak istotne jest kreowanie zdrowych nawyków wokół kultury jedzenia.
„Szybkie diety są efektywne na krótko. Niektórzy lubią krótkie dystanse, w konsekwencji cały czas szukają nowych rozwiązań. Najchętniej poznaliby wszystkie diety, które są na świecie. Niektórzy chcą po prostu zdrowo żyć. Jako dietetycy staramy się pokazywać, że tylko modelowanie nawyków prowadzi do zdrowia” – zachęca Milena Nosek, dietetyk kliniczny.
Z kolei dr n. med. Daniel Śliz, Prezes Polskiego Towarzystwa Medycyny Stylu Życia, zachęca do metody małych kroków jako najskuteczniejszego narzędzia do zmian. „Wszystkie diety popularnie określane jako restrykcyjne, eliminacyjne, mają na celu dramatyczne zmiany w metabolizmie celem osiągnięcia szybko, ale nie długotrwałego, efektu. Wszystko wraca z efektem jojo gdy tylko przestaniemy używać konkretnego modelu żywieniowego. W ten sposób nie tylko nie poprawiamy sobie metabolizmu, ale zmieniamy go w ten sposób, że jest on później coraz bardziej rozchwiany. Musimy mieć świadomość tego, żeby wszelkie zmiany robić łagodnie. Pomijając konkretne sytuacje kliniczne, w większości przypadków, ludzie powinni dokonywać jednej zmiany na jakiś czas. Wprowadzenie warzyw, niech to będzie ta jedyna zmiana. To zresztą najważniejsza modyfikacja w jedzeniu. Później możemy zmieniać kolejne, ograniczyć słodzone napoje, potem kończyć posiłek filiżanką owoców, potem zwiększyć ilości kasz. Wszystkie takie elementy muszą następować po kolei, a nie naraz” – przekonuje dr n. med. Daniel Śliz, Prezes Polskiego Towarzystwa Medycyny Stylu Życia.
Ekspert przekonuje, że drogą do sukcesu jest prewencja. „Są lekarze, którzy myślą nie tylko o medycynie reagującej w momencie, kiedy „samochód się rozbił i eksplodowała poduszka powietrzna”. Montujemy w tym samochodzie hamulce w postaci stylu życia, by on się nie rozbił. Bądźmy nowoczesnymi obywatelami, starajmy się myśleć, co możemy zrobić, żeby nie zachorować. Bądźmy nowoczesnymi lekarzami, myślmy żeby nasi pacjenci byli zdrowi. Bądźmy częścią takiego życia, jakie chcielibyśmy dla siebie” – zachęca dr Daniel Śliz.
Zdrowa żywność = zdrowe myśli
W ramach prognoz rynkowych firma Mintel opracowała osiem trendów, które będą kształtować globalny rynek żywności, napojów i gastronomii nie tylko w roku 2023, ale także w kolejnych latach. Dotykają one takich tematów jak wspieranie zdolności kognitywnych i pracy mózgu, zmęczenie nadmiarem informacji, zmiany klimatyczne oraz potencjał tkwiący w… kosmosie! Cechą, która łączy wszystkie są oczekiwania konsumentów co do wartości i formuł produktowych – w tym przede wszystkim niesłabnąca potrzeba związana z chwilą przyjemności i odstresowania.
„Mózg na Wysokich Obrotach” to nazwa jednego z trendów przewidywanych przez Mintela. „Umiejętność skupienia się i wysoka produktywność to wiodące aspekty mentalnego i emocjonalnego dobrostanu dzisiejszego konsumenta. Dane Mintel dla rynku polskiego wskazują, że 37% respondentów chciałoby, aby ich codzienna dieta wspierała funkcjonowanie mózgu. Przewiduje się, że coraz większa liczba osób będzie poszukiwać żywności i napojów, które wzmocnią zdolności poznawcze, pozwolą poradzić sobie ze stresem i zoptymalizują pracę mózgu. Przez najbliższe kilka lat możemy spodziewać się promowania zarówno dobrze znanych, jak i mniej znanych składników energetycznych takich jak kofeina, witaminy z grupy B czy nootropy. Konieczne jednak będzie popieranie haseł marketingowych danymi i badaniami, które dostarczą konsumentom silniejszych motywatorów do zakupu. Badania i patenty dotyczące osi mózgowo-jelitowej otwierają dalszą drogę dla podkreślania, w jaki sposób pro-, pre- i post-biotyki wpływające korzystnie na mikrobiom jelitowy mogą również pomóc zadbać o zdrowy mózg” – komentuje Honorata Jarocka, Senior Food and Drink Analyst, Mintel.
Eko i BIO – cechy, znaczenie i przyszłość
Jak przewiduje Innova Market Insights w jednym ze wspomnianych trendów, certyfikaty to jedna z rzeczy jakich będą poszukiwać konsumenci podczas zakupów spożywczych. Produkty określane jako ekologiczne czy BIO w pełni zasługują na miano zdrowej żywności. Pod tymi hasłami kryją się artykuły spożywcze produkowane metodą rolnictwa ekologicznego z dbałością o środowisko naturalne, dobrostan zwierząt i ograniczające negatywny wpływ na planetę.
Rynek żywności ekologicznej w ostatnich latach jest „modną” kategorią. Oczywiście, podobnie jak inne segmenty, nie oparł się negatywnemu wpływowi skutków pandemii, wojny w Europie i globalnemu kryzysowi gospodarczemu. Jak wygląda sprzedaż produktów z certyfikatem BIO w sklepach małoformatowych do 300 mkw.? Jak wynika z danych CMR, w czwartym kwartale 2022 roku kategoria takiej żywności zanotowała spadek wartości sprzedaży w placówkach o powierzchni nie przekraczającej 300 mkw. względem analogicznego okresu rok wcześniej.
„Udział produktów ekologicznych w całkowitej sprzedaży sklepów tego formatu nie przekraczał nawet 0,5%. W czwartym kwartale 2022 roku klienci mieli do wyboru średnio 5 produktów z certyfikatem i mogli kupić je w 4 na 10 sklepów małego formatu. Najczęściej na półce można było znaleźć ekologiczne jajka, roślinne zamienniki nabiału, soki i napoje niegazowane oraz napoje gazowane. Do najważniejszych producentów należą Cruz Group, Bakoma czy PolBioEco” – wskazuje Joanna Gackowska-Paszkiewicz, analityk danych sprzedażowych, CMR.
Jak zaznacza ekspertka, produkty z certyfikatem BIO kupowane były zazwyczaj podczas większych zakupów. Natomiast średnia wartość paragonu, na którym się pojawiały, była dwukrotnie wyższa, niż średnia wartość wszystkich paragonów w sklepach małoformatowych. A dane te dotyczą czwartego kwartału 2022 roku.
„W koszykach, do których trafiały produkty ekologiczne, najczęściej pojawiała się również woda czysta, mleko, soki, nektary i napoje niegazowane. Dużo częściej niż we wszystkich koszykach, pojawiały się tam kategorie kojarzone ze zdrowym odżywianiem, m.in. roślinne zamienniki nabiału, płatki zbożowe, musy owocowe czy alternatywne substancje słodzące (takie jak ksylitol, syrop klonowy, stewia itd.). Z kolei rzadziej niż zwykle, na paragonie z produktami ekologicznymi mogliśmy znaleźć alkohole (wódki czyste i smakowe, piwo) czy papierosy” – wylicza Joanna Gackowska-Paszkiewicz z CMR.
Z gruntu zdrowy…
…czyli powrót do natury i diety opartej na roślinach. Trend na żywność wege ciągle się rozwija. Wraz z rosnącymi potrzebami konsumentów. Jak wynika z raportu PMR opracowanego dla Grupy Eurocash, roślinne zamienniki mięsa i ryb są jedną z najbardziej dynamicznie rozwijających się kategorii.
Sektor plant-based, czyli żywności roślinnej nowej generacji na bazie roślin, rozwija się bardzo szybko. Nie tylko w Polsce, ale na całym świecie. Jak wynika z raportu „Rynek roślinnych zamienników mięsa” z grudnia 2022 roku, na które powołuje się firma OneDayMore, większość Polaków zetknęła się z takimi produktami w sklepach. Z kolei aż 46% konsumentów miało okazję ich spróbować.
To nie jedyne dane, które rynkowi produktów roślinnych przewidują świetlaną przyszłość. Z prognoz Euromonitor wynika, że sprzedaż roślinnych alternatyw osiągnie w 2023 roku 108 mln zł. Taki wynik świadczyłby o niebywałej dynamice tego segmentu. Bowiem kwota ta dałaby wzrost o 57% w porównaniu do ubiegłego roku.
Szansę rozwoju dzięki tym prognozom dostrzegają producenci, oferując zamienniki żywności nie dla wegetarian i wegan, ale też coraz liczniejszej rzeszy fleksitarian.
„W ostatnim czasie dieta roślinna i produkty z nią związane zyskały w Polsce dużą popularność. Obecnie konsumenci z łatwością mogą zakupić nie tylko podstawowe produkty, jak burgery czy kiełbaski, ale konkretne rodzaje mięsa czy potraw mięsnych, jak np. kofty, kaszanki oraz roślinną szarpaną wieprzowinę. Po produkty roślinne coraz częściej sięgają osoby, które chcą ograniczyć ilość spożywanego mięsa, zarówno ze względów ekologicznych, jak i po to, by urozmaicić swoje codzienne menu” – komentuje Dariusz Haraj, prezes OneDayMore.
Trendy, którymi kierują się konsumenci, to sygnał dla producentów, że produkty roślinne coraz chętniej będą wybierane nawet przez osoby, które nie wykluczają mięsa z diety. A to za sprawą inflacji. Wzrost cen mięsa w 2022 roku w porównaniu do roślinnych zamienników jest znaczny. Odpowiednio jest to 20% vs 6%.
Czego najczęściej życzymy sobie podczas świąt, urodzin czy imienin? Zdrowie jest w czołówce. A zadbać możemy o nie sami inwestując w dietę, która nam pomoże je wspierać. Czysta etykieta, prosty skład, eko i BIO czy cała gama produktów roślinnych to prosty przepis na wzmocnienie organizmu i zwiększenie sił witalnych.
Joanna Kowalska
Zastępca Redaktora Naczelnego ds. Mediów Cyfrowych
1 źródło: https://www.innovamarketinsights.com/trends/top-ten-trends-for-2023-redefining-value-in-a-volatile-world/
2 źródło: Kantar Public, 2/2023, w ramach projektu „CORE TEAM - promocja konsumpcji owoców i warzyw i forum współpracy sektora, II etap”, realizowanego dla KZGPOiW.
Fot: AdobeStock
