Ostatnie cztery lata były jednymi z trudniejszych dla producentów napojowych, sklepów prowadzących ich sprzedaż, jak również klientów. Pandemia koronawirusa, wprowadzenie opłaty cukrowej, galopująca inflacja, wzrost kosztów produkcji w ostatnich dwóch latach, a tym samym słabnąca konsumpcja wpłynęły negatywnie na trendy sprzedaży napojów. Przed nami nowy sezon napojowy, jaki będzie?
Rynek sklepów małych (do 300 mkw.) jest niezmiennie kluczowym kanałem dla sprzedaży napojów bezalkoholowych, odpowiada za 47% obrotów detalicznych tej makrokategorii, drugą siłą są dyskonty z 35% udziałem. To znaczenie sklepów małoformatowych jest zróżnicowane dla poszczególnych kategorii napojowych – zauważa Tomasz Rydzewski z CMR. Z jednej strony mamy energetyki, produkt wysoce impulsowy, sprzedażowo zmonopolizowany przez sklepy mniejsze (udział 69% w sprzedaży wszystkich sklepów detalicznych), a z drugiej syropy, których głównym kanałem dystrybucji są jednak dyskonty, a przez mały format przepływa jedynie ok. 29% sprzedaży rynkowej.
„Na przestrzeni lat (porównanie 2023 rok vs. 2020) obserwujemy spadek sprzedaży wolumenowej w małym formacie o 10% (sam rok 2023 r. vs. 2022 to spadek 5,3%), przy drastycznie rosnących cenach średnio aż o 53% (z poziomu 3,01 zł do 4,59 zł za litr, w samym 2023 r. vs. 2022 wzrost wyniósł 13,9%). Najmocniej przy wspomnianych zmianach ucierpiały wody smakowe oraz napoje gazowane (czyli kategorie objęte opłatą cukrową), których spadki wolumenowe w 2023 r. vs. 2022 osiągnęły odpowiednio 30% i 21% (przy najwyższych wzrostach cen za litr, odpowiednio 79% i 61%). Najlepiej sprzedażowo poradziła sobie kategoria wyłączona z opłaty cukrowej – napoje izotoniczne – z rosnącym wolumenem w 2023 r. vs. 2022 o 68% przy relatywnie niskim 26% wzroście cen” – komentuje Tomasz Rydzewski.
Napoje gazowane wiodą prym
Najważniejszą kategorią napojową dla małego formatu pod kątem wartości są napoje gazowane i odpowiadają one za 33% sprzedaży wszystkich napojów bezalkoholowych. W przypadku udziałów wolumenowych największe znaczenie ma woda – 46%.
Sprzedaż napojów podlega wahaniom sezonowym, najwięcej produktów kupowanych jest w okresie letnim, popyt słabnie zimą. W miesiącach wakacyjnych kupujemy średnio o ok. 50% napojów więcej (wolumenowo) niż w początkowych miesiącach roku (styczeń-luty). Największą sezonowość wykazują izotoniki (wzrost sprzedaży w w/w okresach o ok. 160%), a najniższą syropy (wzrost tylko o ok. 20%).
Szeroka dostępność
Napoje są szeroko dostępne, odpowiadają w sklepach małoformatowych za około 8% obrotów i występują średnio na co czwartym paragonie. Znajdziemy je w każdym sklepie małoformatowym, a na półce znajduje się, w co ciężko uwierzyć, średnio aż 220 różnych produktów tej kategorii (najszerszą półkę raportują soki/nektary/napoje niegazowane ok. 70 różnych sku na sklep, najwęższą syropy około 6 różnych sku na sklep). Dwa najpopularniejsze typy opakowań to butelka pet oraz puszka (odpowiadają za 63% i 26% wartości sprzedaży napojów bezalkoholowych). Przy czym w poszczególnych segmentach CMR obserwuje zróżnicowanie tych udziałów, przykładowo w napojach energetycznych wiodącym opakowaniem jest puszka z 97% udziałem, a syropy są zmonopolizowane przez butelkę szklaną z 98% udziałem. Również odmienne preferencje są widoczne w pojemnościach wybieranych napojów. Przy zakupie energetyka klient najchętniej sięga po opakowanie małe 250 ml (62% sprzedaży wartościowej tej kategorii), a wkładając do koszyka wodę czystą najczęściej wybiera duże opakowanie 1,5 l (udział 63%).
W odpowiedzi na rosnące ceny
Warto zauważyć, że w ostatnich latach nastąpił znaczący spadek wskaźnika średniego wolumenu opakowania z poziomu 960 ml w 2020 roku do poziomu 870 ml w roku 2023. Jest to składowa zmian w zachowaniach pocovidowych klientów (częstsze wizyty sklepowe, częstsze zakupy impulsowe mniejszych opakowań), w strukturze sprzedaży napojów (rosnące udziały sprzedaży kategorii energetyków i izotoników, czyli tych sprzedawanych w mniejszych opakowaniach oraz spadające wód czystych czy soków, sprzedawanych znacząco w opakowaniach dużych), ale również odpowiedzi producentów na rosnące ceny i stosowanie np. downsize’ingu opakowań.
Rok 2023 pod znakiem nowości
W 2023 roku na rynku pojawiło się sporo napojowych nowości (ponad 90 różnych sku). „Patrząc na ich liczbę najwięcej z nich raportujemy w segmencie napojów energetycznych (28 sku z dostępnością w min. 10% sklepów), trochę mniej w sokach/nektarach/napojach niegazowanych (19 sku, czy w napojach gazowanych (16 sku). Najczęściej top 3 wybierane nowości w energetykach to produkty firmy Monster (warianty Monster Zero Lewis Hamilton i Monster Juiced Aussie Lemonade) oraz Red Bull (wariant Summer Edition Juneberry), w sokach i napojach niegazowanych królował Tymbark Po Prostu Kompotowy (wariant agrest/cytryna/jabłko) oraz napoje Zozole firmy Zbyszko (Rainbow, Sticks, czy Wild Cherry), a w napojach gazowanych najczęściej wybierano nowości od Coca Cola (Fanta Wtf fioletowa i Kinley Tonic Zero Sugar), czy od Hortex (napoje Ovoc)” – podsumowuje analityk CMR.
Rok 2023 był obfity pod względem nowych produktów napojowych. Nie inaczej zapowiada się również zbliżający się sezon. Warto na bieżąco uzupełniać ofertę o pojawiające się nowości w kategorii napojów bezalkoholowych. To będzie kolorowy sezon!
Monika Górka
Zastępca Redaktora Naczelnego
Rynek sklepów małych (do 300 mkw.) jest niezmiennie kluczowym kanałem dla sprzedaży napojów bezalkoholowych, odpowiada za 47% obrotów detalicznych tej makrokategorii, drugą siłą są dyskonty z 35% udziałem. To znaczenie sklepów małoformatowych jest zróżnicowane dla poszczególnych kategorii napojowych – zauważa Tomasz Rydzewski z CMR. Z jednej strony mamy energetyki, produkt wysoce impulsowy, sprzedażowo zmonopolizowany przez sklepy mniejsze (udział 69% w sprzedaży wszystkich sklepów detalicznych), a z drugiej syropy, których głównym kanałem dystrybucji są jednak dyskonty, a przez mały format przepływa jedynie ok. 29% sprzedaży rynkowej.
„Na przestrzeni lat (porównanie 2023 rok vs. 2020) obserwujemy spadek sprzedaży wolumenowej w małym formacie o 10% (sam rok 2023 r. vs. 2022 to spadek 5,3%), przy drastycznie rosnących cenach średnio aż o 53% (z poziomu 3,01 zł do 4,59 zł za litr, w samym 2023 r. vs. 2022 wzrost wyniósł 13,9%). Najmocniej przy wspomnianych zmianach ucierpiały wody smakowe oraz napoje gazowane (czyli kategorie objęte opłatą cukrową), których spadki wolumenowe w 2023 r. vs. 2022 osiągnęły odpowiednio 30% i 21% (przy najwyższych wzrostach cen za litr, odpowiednio 79% i 61%). Najlepiej sprzedażowo poradziła sobie kategoria wyłączona z opłaty cukrowej – napoje izotoniczne – z rosnącym wolumenem w 2023 r. vs. 2022 o 68% przy relatywnie niskim 26% wzroście cen” – komentuje Tomasz Rydzewski.
Napoje gazowane wiodą prym
Najważniejszą kategorią napojową dla małego formatu pod kątem wartości są napoje gazowane i odpowiadają one za 33% sprzedaży wszystkich napojów bezalkoholowych. W przypadku udziałów wolumenowych największe znaczenie ma woda – 46%.
Sprzedaż napojów podlega wahaniom sezonowym, najwięcej produktów kupowanych jest w okresie letnim, popyt słabnie zimą. W miesiącach wakacyjnych kupujemy średnio o ok. 50% napojów więcej (wolumenowo) niż w początkowych miesiącach roku (styczeń-luty). Największą sezonowość wykazują izotoniki (wzrost sprzedaży w w/w okresach o ok. 160%), a najniższą syropy (wzrost tylko o ok. 20%).
Szeroka dostępność
Napoje są szeroko dostępne, odpowiadają w sklepach małoformatowych za około 8% obrotów i występują średnio na co czwartym paragonie. Znajdziemy je w każdym sklepie małoformatowym, a na półce znajduje się, w co ciężko uwierzyć, średnio aż 220 różnych produktów tej kategorii (najszerszą półkę raportują soki/nektary/napoje niegazowane ok. 70 różnych sku na sklep, najwęższą syropy około 6 różnych sku na sklep). Dwa najpopularniejsze typy opakowań to butelka pet oraz puszka (odpowiadają za 63% i 26% wartości sprzedaży napojów bezalkoholowych). Przy czym w poszczególnych segmentach CMR obserwuje zróżnicowanie tych udziałów, przykładowo w napojach energetycznych wiodącym opakowaniem jest puszka z 97% udziałem, a syropy są zmonopolizowane przez butelkę szklaną z 98% udziałem. Również odmienne preferencje są widoczne w pojemnościach wybieranych napojów. Przy zakupie energetyka klient najchętniej sięga po opakowanie małe 250 ml (62% sprzedaży wartościowej tej kategorii), a wkładając do koszyka wodę czystą najczęściej wybiera duże opakowanie 1,5 l (udział 63%).
W odpowiedzi na rosnące ceny
Warto zauważyć, że w ostatnich latach nastąpił znaczący spadek wskaźnika średniego wolumenu opakowania z poziomu 960 ml w 2020 roku do poziomu 870 ml w roku 2023. Jest to składowa zmian w zachowaniach pocovidowych klientów (częstsze wizyty sklepowe, częstsze zakupy impulsowe mniejszych opakowań), w strukturze sprzedaży napojów (rosnące udziały sprzedaży kategorii energetyków i izotoników, czyli tych sprzedawanych w mniejszych opakowaniach oraz spadające wód czystych czy soków, sprzedawanych znacząco w opakowaniach dużych), ale również odpowiedzi producentów na rosnące ceny i stosowanie np. downsize’ingu opakowań.
Rok 2023 pod znakiem nowości
W 2023 roku na rynku pojawiło się sporo napojowych nowości (ponad 90 różnych sku). „Patrząc na ich liczbę najwięcej z nich raportujemy w segmencie napojów energetycznych (28 sku z dostępnością w min. 10% sklepów), trochę mniej w sokach/nektarach/napojach niegazowanych (19 sku, czy w napojach gazowanych (16 sku). Najczęściej top 3 wybierane nowości w energetykach to produkty firmy Monster (warianty Monster Zero Lewis Hamilton i Monster Juiced Aussie Lemonade) oraz Red Bull (wariant Summer Edition Juneberry), w sokach i napojach niegazowanych królował Tymbark Po Prostu Kompotowy (wariant agrest/cytryna/jabłko) oraz napoje Zozole firmy Zbyszko (Rainbow, Sticks, czy Wild Cherry), a w napojach gazowanych najczęściej wybierano nowości od Coca Cola (Fanta Wtf fioletowa i Kinley Tonic Zero Sugar), czy od Hortex (napoje Ovoc)” – podsumowuje analityk CMR.
Rok 2023 był obfity pod względem nowych produktów napojowych. Nie inaczej zapowiada się również zbliżający się sezon. Warto na bieżąco uzupełniać ofertę o pojawiające się nowości w kategorii napojów bezalkoholowych. To będzie kolorowy sezon!
Monika Górka
Zastępca Redaktora Naczelnego
