Jak zaprojektować opakowanie, które nie tylko chroni żywność, ale też odpowiada na oczekiwania konsumentów, wyzwania środowiskowe i zmieniające się regulacje prawne? Tetra Pak, światowy lider w dziedzinie rozwiązań opakowaniowych i przetwórczych, inwestuje w technologie przyszłości. O innowacjach oraz partnerstwie z producentami opowiada Joanna Hecht, dyrektor ds. portfolio opakowań na rynek Europy Wschodniej w Tetra Pak.
Jakie najważniejsze zmiany w oczekiwaniach konsumentów dotyczących opakowań obserwują Państwo na rynku?
Zmiany obserwujemy na wielu poziomach, ponieważ dla konsumentów istotnych jest wiele aspektów. Między innymi ważne jest, aby opakowanie było łatwe w użyciu, wygodne i estetyczne. Przejawia się to też w zmieniających się modelach konsumpcji, takich jak silnie wpływający ostatnio na rynek trend „on the go”. Dlatego projektujemy nasze opakowania tak, aby sprostać tym oczekiwaniom. Konsumenci mają być zadowoleni nie tylko z jego zawartości, ale również formy i kształtu: z tego, jak leży w dłoni, czy łatwo się otwiera i zamyka oraz czy cały ten proces jest wygodny dla użytkownika.
Oprócz właściwości funkcjonalnych konsumenci coraz częściej zawracają uwagę na kwestie związane z tym, jak opakowanie, czyli sam surowiec, z jakiego jest wykonane, wpływa na planetę. W 2023 roku przeprowadziliśmy badania1, z których wyraźnie wynika, że 76% konsumentów na całym świecie wyraża zaniepokojenie stanem środowiska, a zmiany klimatyczne pozostają dla nich istotnym problemem. Aż 74% badanych zadeklarowało większą chęć zakupu produktów od marek, które komunikują swoje działania na rzecz planety, a 42% badanych było skłonnych zapłacić wyższą cenę za produkt w opakowaniu zrównoważonym środowiskowo. Dlatego również w tym obszarze odpowiadamy na te zmieniające się preferencje konsumentów, opracowując konkretne innowacje – takie jak opakowania z barierą na bazie papieru, surowce zawierające certyfikowane polimery z recyklingu czy certyfikowane polimery pochodzące z trzciny cukrowej. Naszą ambicją jest stworzenie najbardziej zrównoważonego opakowania na żywność na świecie, wykonanego wyłącznie z odpowiedzialnie pozyskiwanych surowców odnawialnych lub pochodzących z recyklingu, w pełni nadającego się do ponownego przetworzenia i neutralnego pod względem emisji dwutlenku węgla. To nasz sposób na budowanie gospodarki o obiegu zamkniętym.
Opracowaliście barierę na bazie papieru, która jest alternatywą dla aluminium w kartonach aseptycznych. Na jakim etapie jest projekt i czy już funkcjonuje w komercyjnych wdrożeniach?
Intensywnie rozwijamy technologie umożliwiające zastąpienie aluminium w opakowaniach aseptycznych barierą na bazie papieru. W 2023 roku wprowadziliśmy na rynek pierwsze takie opakowanie. Ta innowacja pozwoliła zwiększyć zawartość materiałów odnawialnych w opakowaniu do 90% i zmniejszyć jego ślad węglowy o 33% w porównaniu z tradycyjnymi opakowaniami aseptycznymi2. Wyniki badań potwierdziły też, że nowa bariera zapewnia taką samą ochronę przed tlenem, światłem, wilgocią i bakteriami, gwarantując bezpieczeństwo żywności oraz porównywalny okres trwałości w stosunku do tradycyjnych opakowań aseptycznych.
Wprowadziliście na rynek m.in. papierowe zakrętki, które mają ograniczyć zużycie plastiku. Jakie są dotychczasowe doświadczenia z tym rozwiązaniem – czy konsumenci i producenci zauważają realne korzyści?
Papierowe zakrętki wprowadziliśmy jako element strategii zwiększania udziału surowców odnawialnych w opakowaniach, a pierwsze komercyjne testy odbywają się w Hiszpanii, we współpracy z naszym klientem – firmą Aneto. Zwiększenie udziału papieru w naszych opakowaniach to ambitny cel, który wymaga odpowiedniego zrównoważenia wielu czynników, takich jak integralność opakowania, kompatybilność z linią produkcyjną, a także funkcjonalność samego opakowania i jego zamknięcia z perspektywy konsumenta. Stworzenie zakrętki z papieru to nie tylko zmiana materiałowa, lecz także zupełnie nowe podejście do projektowania i produkcji opakowań. Nie dokonujemy drobnej zmiany w opakowaniu – wprowadzamy innowację wertykalną, ponieważ papier co do zasady stosujemy do tworzenia bazowej części opakowania, a nie zakrętek. Dlatego tak ważne jest przeprowadzenie testów w warunkach rzeczywistych – pozwalają one zebrać dane dotyczące parametrów i efektów zastosowanego rozwiązania przed jego wdrożeniem do produkcji na skalę przemysłową.
Jakie innowacje w obszarze bezpieczeństwa żywności i napojów w opakowaniach są obecnie priorytetem dla Tetra Pak?
Chronimy to, co dobre – chronimy żywność, ludzi i środowisko. Jesteśmy pionierem technologii bezpieczeństwa żywności, który stawia sobie za cel zapewnienie bezpiecznych produktów najwyższej jakości oraz wspiera klientów w podnoszeniu standardów tej jakości. Koncentrujemy się na projektowaniu bezpiecznych opakowań i urządzeń, które spełniają wymagania branżowe oraz zapewniają ochronę zdrowia konsumentów.
Innowacje w dziedzinie bezpieczeństwa żywności wdrażamy poprzez podejście oparte na współpracy, badaniach naukowych i ciągłym doskonaleniu procesów. Łączymy nasze doświadczenia w dziedzinie technologii aseptycznej z nowoczesnymi rozwiązaniami cyfrowymi, a wszystko to przekłada się na zapewnienie bezpieczeństwa żywności na każdym etapie łańcucha wartości. Współpracujemy także z wiodącymi uniwersytetami, instytucjami i partnerami, aby stale tworzyć przełomowe rozwiązania dla branży spożywczej – łącząc wiedzę naukową z praktycznymi zastosowaniami.
Czy rozwijając bardziej ekologiczne i funkcjonalne formaty opakowań bierzecie też pod uwagę kwestie estetyczne – np. nowe kształty, większą powierzchnię do komunikacji z konsumentem?
Zdecydowanie tak. W procesie opracowywania bardziej zrównoważonych i funkcjonalnych formatów opakowań uwzględniamy aspekty estetyczne i funkcjonalne. Oferujemy szeroką gamę efektów wizualnych w ramach programu Tetra Pak® Artistry, w tym także naturalny wygląd surowego papieru. Te rozwiązania pozwalają producentom wyróżnić swoje produkty na półce, zwiększając ich atrakcyjność bez konieczności inwestowania w nowe formaty opakowań czy zmiany linii produkcyjnych. Warto przy tym wspomnieć o serii opakowań Tetra Recart® – naszej alternatywie dla puszek i słoików – które łączą zrównoważony materiał z atrakcyjnym wyglądem oraz łatwością otwierania i przechowywania.
Obecnie kartony Tetra Pak wykorzystywane są do pakowania wielu różnych kategorii żywności: od mleka i soków, przez napoje roślinne, kawy i herbaty, wina i napoje alkoholowe, oleje, aż po zupy, sosy gotowe i warzywa konserwowe, a nawet pokarm dla zwierząt. Podczas projektowania bierzemy pod uwagę zarówno charakter samego produktu – jego wrażliwość na światło czy tlen – jak i sposób jego użycia lub konsumpcji przez odbiorców, co ma istotny wpływ na kształt opakowania, jego pojemność oraz sposób otwierania i zamykania. Do tego wszystkiego dochodzą aspekty kosztowe, logistyczne i transportowe. Dlatego w naszej ofercie mamy kilka tysięcy możliwych konfiguracji opakowań – różnych kształtów, pojemności i zamknięć. Stale też wprowadzamy rozwiązania, które oferują elastyczność w doborze rozmiaru i kształtu opakowania na jednym urządzeniu produkcyjnym. Dzięki temu producenci żywności mogą korzystać z naszych maszyn do przetwarzania i pakowania wyrobów kierowanych do różnych grup odbiorców, zwiększając w ten sposób efektywność kosztową.
W jaki sposób współpracujecie z producentami żywności i napojów, aby wspólnie odpowiadać na rosnące wymagania konsumentów?
Z naszymi klientami współpracujemy na kilku poziomach, które obejmują m.in. reagowanie na oczekiwania konsumentów w zakresie zrównoważonego rozwoju, wygody i jakości opakowań, a także zapewnienie zgodności z zapowiadanymi zmianami legislacyjnymi, takimi jak PPWR. Wspólnie prowadzimy badania i testy nowych opakowań, ale też angażujemy się w procesy współtworzenia produktów żywnościowych, oferując wsparcie w zakresie rozwoju receptur i opracowania technologii produkcji. Nie pomijamy również aspektu marketingowego – zlecamy analizy dotyczące zachowań i preferencji konsumentów, dzięki czemu wspólnie z producentami możemy tworzyć odpowiednie rozwiązania. Na przykład nasze badanie z maja 2025 roku3 potwierdziło, że konsumenci są gotowi zapłacić więcej, jeśli produkt wpisuje się w ich potrzeby zdrowotne i styl życia, a także skłonni są zmienić dietę z troski o środowisko naturalne. Dla producentów to ważny sygnał – wskazujący na dużą szansę rozwoju w nowym obszarze, możliwość ulepszenia kategorii oraz umocnienia pozycji konkurencyjnej. To kompleksowe podejście partnerskie łączymy z naszymi innowacyjnymi technologiami w zakresie tworzenia opakowań zgodnych z oczekiwaniami rynku i nadchodzącymi regulacjami – aby zapewnić producentom możliwość poszerzenia przewagi konkurencyjnej.
Pracujecie nad „opakowaniem przyszłości” – wyprodukowanym z odnawialnych materiałów i łatwego w recyklingu. Jakie postępy odnotowaliście w tym obszarze?
Tak, aktywnie pracujemy nad takimi opakowaniami. Naszym celem jest tworzenie rozwiązań, które wspierają zrównoważony system żywnościowy – od surowców, przez produkcję, aż po recykling. Co roku inwestujemy ok. 100 mln euro w badania w zakresie rozwoju nowych opakowań i technologii, które pomogą nam stworzyć jeszcze bardziej zrównoważone rozwiązania – bez uszczerbku dla bezpieczeństwa zawartej w nich żywności. Od strony technologicznej kluczowym elementem jest maksymalne wykorzystanie papieru, a krokiem milowym – rozwój wspomnianej już bariery na bazie papieru, która stanowi alternatywę dla tradycyjnej warstwy aluminium. Ograniczenie liczby warstw w opakowaniu z trzech do dwóch ma istotne przełożenie nie tylko na obniżenie emisji CO₂, ale także na usprawnienie procesu recyklingu oraz podniesienie jakości odzyskanego materiału. Dlatego inwestujemy też w rozwój infrastruktury do zbiórki i ponownego przetwarzania surowców użytych do produkcji kartonów do płynnej żywności – w 2024 roku przeznaczyliśmy na ten cel 42 mln euro. Wszystkie te działania to przemyślana strategia, która przyczynia się do realizacji naszej ambicji, o której wspominałam na wstępie – stworzenia najbardziej zrównoważonego opakowania na żywność na świecie.
Dziękuję za rozmowę.
Katarzyna Kwaśna
1 źródło: www.tetrapak.com/en-us/about-tetra-pak/news-and-events/newsarchive/Tetra-Pak-and-Lactalis-shape-the-future-of-packaging-with-recycled-material-linked-to-used-beverage-cartons
2 źródło: www.tetrapak.com/en-us/solutions/packaging/packaging-material/paper-based-barrier
3 źródło: Badanie konsumenckie na zlecenie Tetra Pak, maj 2025 – Lexis Research; Polska / Węgry / Słowacja / Chorwacja / Serbia / N = ok. 600 na kraj.