Przeciętny Polak spędza na piciu kawy około 140 godzin rocznie. Zdecydowana większość osób sięga po nią codziennie – i nie chodzi wyłącznie o zastrzyk energii, ale także o chwilę przyjemności i relaksu[1]. Choć ceny kawy rosną dwucyfrowo, popyt na nią wciąż pozostaje stosunkowo wysoki. Konsumenci zmieniają nawyki zakupowe, ale nie chcą rezygnować z kawowej chwili przyjemności.
W poszukiwaniu oszczędności Polacy coraz częściej sięgają po tańsze zamienniki ulubionych produktów lub wybierają mniejsze opakowania. Równocześnie rośnie znaczenie segmentu kaw premium – konsumenci ceniący jakość i autentyczność są skłonni zapłacić więcej za produkt odpowiadający ich oczekiwaniom.
Kawa jest też popularnym wyborem na prezent świąteczny lub element zestawów upominkowych – szczególnie w wersji premium. Konsumenci coraz częściej poszukują eleganckich, a jednocześnie praktycznych upominków, które sprawdzą się w uniwersalnych sytuacjach – zarówno w relacjach prywatnych, jak i zawodowych. W tej roli idealnie sprawdzają się kawy ziarniste lub speciality, często pakowane w estetyczne opakowania lub oferowane w zestawach z filiżanką, młynkiem lub syropem smakowym.
Jaką kawę piją Polacy?
Eksperci obserwują wyraźne przesunięcia w preferencjach konsumentów. Piotr Wnuk, Insight Analyst z NielsenIQ, wskazuje, że choć wartość sprzedaży rośnie, zmiany w strukturze segmentów oraz kanałach dystrybucji wskazują na ewolucję sposobu, w jaki Polacy piją kawę.
W ostatnim roku wartość sprzedaży kategorii kawy wyniosła niemal 6,4 mld zł – to wzrost o blisko 13% w porównaniu z poprzednim analogicznym okresem. Głównym czynnikiem napędzającym te wzrosty były rosnące ceny, a wolumen pozostaje w trendzie spadkowym.
„Pozytywny trend wolumenowy obserwujemy w zasadzie wyłącznie dla kawy ziarnistej (+7% rdr.) oraz kapsułek (+8%). Na znaczeniu tracą natomiast segmenty kawy mielonej, kawy rozpuszczalnej czy miksów kawowych. Najpewniej zmiany struktury rynku wynikają ze zmiany zachowań konsumenckich – głównie z popularyzacją ekspresów oraz alternatywnych metod parzenia kawy” – dodaje Piotr Wnuk z NielsenIQ.
Badanie zrealizowane przez Coca-Cola HBC Polska dla marki Caffè Vergnano pokazuje, że najczęściej wybieranym wariantem jest kawa z mlekiem – picie jej deklaruje 64% konsumentów. Dużą popularnością cieszą się także wersje parzone oraz instant. Starsi konsumenci preferują klasyczne smaki i częściej wybierają kawę czarną, natomiast przedstawiciele młodszego pokolenia – zwłaszcza generacji Z – są bardziej otwarci na nowe doświadczenia i chętniej sięgają po warianty mrożone.
Kierunki rozwoju kategorii
Na polskim rynku rozwija się kilka wyraźnych trendów związanych z konsumpcją kawy. Polacy coraz częściej zwracają uwagę nie tylko na smak i aromat, ale również na jakość, pochodzenie surowca oraz dodatkowe właściwości napoju.
W związku z tym rośnie zainteresowanie segmentem premium. Wyróżniają go starannie wyselekcjonowane ziarna, często pochodzące z niewielkich plantacji, oraz ich wysoka jakość. Taka kawa jest również świeżo wypalana – maksymalnie w ciągu 2-3 tygodni przed zakupem – aby zachować pełnię aromatu i smaku.
Konsumenci coraz chętniej sięgają także po nowe warianty smakowe. Chcą eksperymentować z nietypowymi smakami i ciekawymi połączeniami. Popularne stają się wersje z nutami owocowymi, orzechowymi czy słonego karmelu. Coraz większym zainteresowaniem cieszą się również kompozycje kawowe z dodatkiem ziół i kwiatów.
Na znaczeniu zyskują także alternatywne wersje dopasowane do stylu życia współczesnych konsumentów. Kawy bezkofeinowe stają się świadomym wyborem osób, które nie chcą lub nie mogą spożywać kofeiny, a jednocześnie chcą delektować się smakiem kawy o każdej porze dnia. Coraz więcej marek wprowadza do oferty wersje bezkofeinowe w różnych wariantach – ziarniste, mielone czy w kapsułkach.
Rośnie zainteresowanie kawami zbożowymi, które są lekkostrawne, pozbawione kofeiny i bogate w błonnik oraz minerały. Często w parze z wariantem zbożowym konsumenci wybierają także napoje roślinne – owsiane, migdałowe czy sojowe.
Nie można pominąć również preferencji młodszego pokolenia, które chętnie sięga po napoje gotowe do spożycia oraz wersje z dodatkami funkcjonalnymi.
Warto zwrócić uwagę na rozwój kategorii kawy mrożonej (RTD). Według danych NielsenIQ wartość sprzedaży kategorii w ostatnim roku to 413 mln złotych, co oznacza wzrost o ponad 10%. Największy udział wartościowy mają produkty bez dodatkowego smaku (35%), a za nimi kawa mrożona o smaku karmelowym (18%).
Istotny pozostaje także element edukacyjny. Według danych Mintel Polacy coraz częściej chcą wiedzieć więcej na temat kawy, którą kupują. Zgodnie z badaniami instytutu, 65% konsumentów pijących kawę jest otwartych na informacje dotyczące tego, kto uprawia kawę wykorzystywaną przez daną markę. Z kolei 71% badanych chce wiedzieć więcej na temat tego, jak warunki upraw wpływają na smak ziaren.
Dlaczego kawa drożeje?
Ceny kawy w sklepach rosną dwucyfrowo. Z raportu „Indeks cen w sklepach detalicznych” UCE Research i Uniwersytetów WSB Merito2 wynika, że w lipcu br. średnie ceny kaw mielonych wzrosły o 18,3% rdr, a w przypadku kaw rozpuszczalnych – o 16,8%.
Miesiąc wcześniej, tj. w czerwcu br., podwyżki były jeszcze większe – odpowiednio o 25,1% i 20,3% rdr.
Głównymi czynnikami wpływającymi na wzrost cen kawy, według autorów analizy, są m.in. zmiany klimatyczne. Susze, przymrozki i ekstremalne warunki pogodowe w kluczowych regionach produkcji, takich jak Brazylia i Wietnam, znacząco obniżają plony i jakość zbiorów.
Zmiany klimatyczne wpływają także na zmniejszenie powierzchni terenów nadających się do uprawy. W analizie UCE Research czytamy, że według prognoz do 2050 roku ich powierzchnia może się skurczyć nawet o połowę. Niekorzystne warunki pogodowe sprawiają, że tradycyjne obszary upraw tracą odpowiednie warunki do wzrostu kawowców. Dodatkowo nieodpowiednie metody rolnicze prowadzą do wyjałowienia gleb, a część rolników rezygnuje z uprawy kawy na rzecz bardziej opłacalnych działalności.
Kolejnym czynnikiem wpływającym na ceny są rosnące koszty produkcji i transportu. Wyższe ceny energii, paliw i materiałów, a także problemy w łańcuchu dostaw, zwiększają koszty, które dystrybutorzy i detaliści zaczynają przerzucać na konsumentów.
Istotną rolę odgrywa również niski poziom globalnych zapasów. Brazylia, Wietnam, Kolumbia i Indonezja odnotowują mniejsze zbiory, co przekłada się na ograniczenie dostępnych rezerw kawy w magazynach. To dodatkowo potęguje presję cenową. Skoki cen są również wzmacniane przez spekulacje giełdowe oraz wahania kursów walut.
Wszystko to dzieje się przy jednoczesnym wzroście globalnego popytu. Według analizy Foodcom3 jednym z najszybciej rozwijających się rynków kawy jest region Azji i Pacyfiku – konsumpcja kawy w Chinach wzrosła o 15%, a w Indiach o 10%. Biorąc pod uwagę liczebność obu krajów, wzrosty te istotnie wpływają na globalny popyt.
Prognozy dla kawy
Oczekuje się, że sytuacja cenowa na rynku kawy do końca roku nadal będzie się pogarszać.
Z analizy danych Hiper-Com Poland wynika, że do grudnia średnie ceny kawy mielonej mogą wzrosnąć o kolejne 4-7%, a rozpuszczalnej – o 3-6%.
W przypadku kaw rozpuszczalnych wzrosty będą łagodniejsze, ponieważ konsumenci ograniczają ich zakup lub wybierają tańsze alternatywy. Inaczej wygląda sytuacja w przypadku kaw mielonych, szczególnie w segmencie premium – tam presja kosztowa będzie silniej odczuwalna.
W raporcie „Indeks cen w sklepach detalicznych” czytamy również, że w pierwszym półroczu br. sieci handlowe przeprowadziły jedynie o 0,1% więcej akcji promocyjnych na kawę niż w analogicznym okresie 2024 roku. Największy wzrost odnotowano w dyskontach (+13%), formacie cash & carry (+9,9%) oraz sklepach typu convenience (+7,1%). Spadki zanotowały natomiast hipermarkety (-19,7%) oraz supermarkety (-7,7%).
Według ekspertów z Grupy BLIX tak niewielki wzrost liczby promocji świadczy o tym, że sieci handlowe nie są skłonne do dalszego obniżania marż w kategorii, w której ceny surowca są rekordowo wysokie, a sprzedaż pozostaje stabilna. Promocje są ograniczane, ponieważ kawa to produkt o wysokiej lojalności konsumenckiej.
Analitycy przewidują, że dyskonty i sklepy typu convenience utrzymają wzrost liczby promocji na kawę, natomiast super- i hipermarkety skoncentrują się na ograniczonych i selektywnych akcjach.
Prognozuje się, że ewentualne spadki cen mogą nastąpić najwcześniej za dwa lata – dopiero wtedy możliwa będzie odbudowa podaży i zapasów tego surowca.
Rynek kawy w Polsce dynamicznie się zmienia pod wpływem rosnących kosztów surowców, zmiennych warunków klimatycznych i globalnego popytu. Jego wartość rośnie, ale struktura ulega wyraźnym zmianom – konsumenci częściej wybierają kawę ziarnistą i kapsułki ze względu na rosnącą popularność nowoczesnych metod parzenia. Pomimo wzrostów cen, konsumenci nie rezygnują z codziennego rytuału picia kawy. Sieci handlowe ostrożnie prowadzą politykę promocyjną, a prognozy wskazują na dalsze podwyżki cen.
Nadchodzący okres Bożego Narodzenia sprzyja sprzedaży kaw. To produkt, który gości nie tylko na świątecznych stołach, ale także często wybierany jest jako prezent. Szczególną popularnością cieszą się w tym czasie limitowane edycje, świąteczne opakowania oraz eleganckie zestawy dodatków.
Katarzyna Jurkitewicz
Redaktor
1 źródło: Badanie zostało przeprowadzone w czerwcu 2025 roku na reprezentatywnej grupie 1100 Polaków w wieku 20-65 lat, mieszkających w dużych miastach i spożywających kawę, przez dom badawczy Yotta na zlecenie Coca-Cola HBC Polska i Kraje Bałtyckie.
2 źródło: W ramach analizy wzięto pod uwagę blisko 3,6 tys. cen detalicznych kawy występujących w lipcu 2025 roku i w analogicznym okresie w ubiegłym roku. Dane pochodzą z zasobów UCE RESEARCH i Uniwersytetów WSB Merito. Są pozyskiwane w ramach projektu pt. „INDEKS CEN W SKLEPACH DETALICZNYCH”. Do tego analitycy z Hiper-Com Poland, Grupy BLIX i UCE RESEARCH porównali ilość promocji w sklepach dot. kawy mielonej i rozpuszczalnej. Analizie poddano ponad 10,3 tys. akcji promocyjnych przeprowadzonych w I półroczu 2025 roku i 2024 roku.
3 źródło: www.foodcom.pl/przeglad-rynku-kawy-w-2025-global-report/, dostęp: 09.09.2025 r.