Jak to z karnawałem było
Kolebką zabaw karnawałowych był starożytny Rzym. Następnie karnawał swoich zwolenników znalazł w Hiszpanii, Portugali i Francji. Z czasem dotarł na Bałkany, do Rosji, Niemiec i innych krajów Europy. Najstarsze opracowanie poświęcone karnawałowi polskiemu pochodzi z XVII w. Jest to komedia mieszczańska nieznanego autora zatytułowana Mięsopust albo Tragicocomedia wydana drukiem w 1622 roku.
Polski karnawał zwany był Zapustami i dotyczył on - w zależności od regionu - albo całego okresu, czyli od Trzech Króli do Środy Popielcowej, albo ostatnich dni i weekendu poprzedzającego Środę Popielcową.
Ostatnie dni karnawału nosiły również nazwę Mięsopust (opuszczenie, pożegnanie mięsa). Zarówno w Polsce, jak i w innych krajach był to czas zabaw, odwiedzin, tańców, suto zastawianych stołów, tłustego jedzenia i litrów mocnych trunków. I chociaż obecnie prawie trzy czwarte Polaków deklaruje, że nie weźmie udziału w imprezie karnawałowej, to jednak dla sporej rzeszy karnawałowa zabawa jest ważnym punktem w kalendarzu.
Obecność karnawału doceniają hipermarkety i supermarkety, które często wykorzystują tematyczne motywy karnawałowe w swoich katalogach promocyjnych, w sprzedaży pojawiają się sezonowe gadżety (papierowe czapeczki, trąbki, maski, stroje). W promocji pojawiają się również napoje bezalkoholowe i alkoholowe.
Napoje
„Dla nas jako producenta większe znaczenie ma fakt, iż po okresie Świąt Bożego Narodzenia, podczas którego notujemy największe wzrosty sprzedaży napojów gazowanych i soków, w karnawale obserwujemy spadek sprzedaży. Duża grupa konsumentów po okresie konsumpcyjnego szaleństwa - zaciska pasa i ogranicza wydatki" - komentuje Iwona Jacaszek, Dyrektor ds. Korporacyjnych Coca-Cola HBC Polska. - „W dobie spowolnienia gospodarczego koncentrujemy się bardziej na ofertach opartych o różnego rodzaju promocje cenowe, niż na działaniach wykorzystujących okazję zabaw karnawałowych. Motyw karnawału, zabawy, wykorzystywany jest przez nas jako element w grafice przygotowywanych w tym okresie materiałów POP. Dodatkowo wspieramy gratisowym produktem wyselekcjonowane imprezy tematyczne w klubach i szeroko pojętej gastronomii."
Alkohole mocne
Według danych sprzedażowych, w okresie karnawału zwiększa się ilość sprzedawanego alkoholu. Głównie dlatego, że organizowana jest w tym czasie o wiele większa ilość balów i imprez niż w innych okresach. „Patrząc na wewnętrzne dane sprzedaży do hurtu, okres luty-maj to większa sprzedaż niż okres czerwiec-wrzesień o ok. 10 proc." - komentuje Robert Kabot, Dyrektor Marketingu Grupy Sobieski. Zdaniem Roberta Kabota również sprzedaż w okresie listopad - grudzień jest zwykle wyższa o 15-20 proc. dla wódki, a w przypadku szampanów i win musujących wzrasta nawet o kilkaset procent.
Alkohol jest elementem każdej niemal imprezy, czy spotkania towarzyskiego niezależnie od stopnia zamożności konsumenta. Oferta wódek jest na tyle szeroka, że każdy znajdzie dla siebie markę w akceptowalnej cenie. „W naszej ofercie dla konsumenta są zestawy ze szklanką oraz dwupaki w niższej cenie. Ciekawą propozycją jest też dodanie do butelki wódki Sobieski gratisowego drinka Sobieski Impress. Z innych marek w specjalnie zaprojektowanym kartoniku będzie DANZKA Vodka" - dodaje Robert Kabot.
Zdaniem Grzegorza Chojnackiego, Prezesa Nemiroff Polska Sp. z o.o. - okres świąteczno - noworoczny, a także karnawału jest najlepszym okresem sprzedaży alkoholi. Trunki kupują wtedy konsumenci na potrzeby „własne", jak też jako prezent pod choinkę. Z natury rzeczy ten okres sprzedaży alkoholi wpływa znacznie na wzrost sprzedaży, a w niektórych kategoriach alkoholi sprzedaż wzrasta nawet o 50 proc. Konsumenci, zależnie od sytuacji materialnej, kupują alkohole z niższej półki cenowej, jednakże znaczna część konsumentów decyduje się na zakup alkoholi droższych tj. wódek z klasy Premium, whisky, brandy i koniaków. Bogata oferta alkoholi w opakowaniach świątecznych z wartością dodaną przyczynia się do wzrostu sprzedaży produktów przeznaczonych na prezenty świąteczne.
„Oferta promocyjna spółki Nemiroff na okres świąteczno-noworoczny, to wódka LEX a także Honey Pepper i Brzozówka w estetycznym opakowaniu z kieliszkami. Nasza oferta obejmuje także nowy produkt Nemiroff Citron - wprowadzony ostatnio do sprzedaży. W sprzedaży promocyjnej pojawiły się także pozostałe wódki Nemiroff z wartością dodaną, tj. miniaturką Nemiroff Citron lub Pepsi" - mówi Grzegorz Chojnacki.
To, że karnawał dla handlu alkoholami to ważny okres podkreśla również Aneta Jóźwicka, Public Relations Manager z Diageo Polska Sp. z o.o. „Przeważnie szczyt sprzedażowy tej kategorii produktowej przypada na okres przedświąteczny, jednak jest to czas, w którym konsumenci kupują alkohol głównie na prezenty, a także aby w gronie rodziny i przyjaciół celebrować uroczyste spotkania. W Polsce najczęściej to spotkania przy rodzinnym stole. W karnawale motywacją do zakupów alkoholi jest już zabawa z przyjaciółmi, znajomymi. Konsumenci poszukują również alkoholi, które są doskonałą bazą do drinków" - mówi Aneta Jóźwicka. - „W tym względzie w dalszym ciągu prym wiedzie kategoria wódki, jednak coraz częściej wybierana jest nie tylko wódka z segmentu mainstream, ale i premium - taka jak Smirnoff Vladimir oraz jego wersje smakowe - Smirnoff Vladimir Citrus i Smirnoff Vladimir Berry. Najbardziej wymagający konsumenci sięgają również po produkty z segmentu top-premium - jak ekskluzywny, produkowany w małych partiach produkcyjnych Smirnoff Black."
Pozostali producenci również starają się wykorzystać nadchodzący okres karnawału, co pozwoli nie tylko im zarobić na zabawie Polaków, ale i detalistom, właścicielom sieci handlowych wszystkich formatów. „Podczas karnawału dużym zainteresowaniem powinna cieszyć się wprowadzona niedawno do Polski marka J&B - najbardziej imprezowa whisky świata, do której dołączyliśmy wyjątkową wartość dodaną - płytę z muzyką i filmem z Sunrise festival 2009. Karnawał to jednak nie tylko czas hucznych przyjęć i imprez, ale również kameralnych spotkań w gronie przyjaciół - w takich sytuacjach Panowie często wybierają whisky Johnnie Walker, a Panie - likier Baileys" - mówi Aneta Jóźwicka.
Panująca w tym okresie zimowa aura powoduje także wzrost konsumpcji ciepłych napojów, takich jak kawa, czy herbata - kosztem napojów zimnych. Dlatego w ofercie Coca-Coli zaproponowana została herbata mrożona Nestea Snowy Orange, która może być spożywana zarówno na zimno, jak i na gorąco. „W okresie karnawału nasza firma przygotowuje oferty promocyjne głównie na napoje gazowane w opakowaniach 1L i 2L PET" - mówi Iwona Jacaszek.
Piwo
Dla producentów piwa okres świąt i karnawału jest raczej czasem przygotowań do sezonu wiosennego, kiedy działania promocyjne są znacznie intensyfikowane. Piwo jest produktem sezonowym, ale zdecydowanie najlepiej sprzedaje się w miesiącach letnich, a także bezpośrednio przed i po sezonie.
Sprzedaż piwa w maju jest większa od średniej miesięcznej sprzedaży w roku o ok. 20%. W miesiącach kwiecień - wrzesień sprzedaż piwa wynosi prawie dwie trzecie całej sprzedaży rocznej. Trudno jest wyznaczyć konkretną datę rozpoczęcia i zakończenia „sezonu na piwo". Tę datę wyznacza tak naprawdę pogoda - sprzedaż piwa rośnie w okresie letnim, kiedy jest ciepło, jest sezon urlopowy.
„Na przestrzeni ostatnich lat zaobserwowaliśmy dodatkowo zjawisko rozciągania się sezonu sprzedaży piwa - nie kończy się on wraz z końcem lata, ale trwa jeszcze dłużej - nawet do końca października, oprócz tego zaczyna się także nieco wcześniej, tj. już w kwietniu. Obserwujemy w naszym kraju trendy zmian społecznych zachowań - wiosna z zasady, niekoniecznie z powodu rosnącej temperatury, ale na przykład ze względu na wydłużający się dzień jest momentem, w którym spotkania towarzyskie zaczyna organizować się częściej, startujemy np. z grillowaniem" - mówi Katarzyna Wilczewska, Kierownik ds.Public Affairs z Kompanii Piwowarskiej.
Natomiast Mieszko Musiał, Dyrektor ds. Rozwoju Kluczowych Klientów w Carlsberg Polska uważa, że większe zainteresowanie klientów piwem i co za tym idzie, wzrost jego sprzedaży można zaobserwować pod koniec czwartego kwartału, niedługo przed świętami, kiedy konsumenci robią duże, świąteczne zakupy. Z kolei zaraz po okresie świątecznym widoczna jest większa sprzedaż piwa, z powodu zakupów dokonywanych przez konsumentów z myślą o imprezach sylwestrowych, zapowiadających czas karnawału.
W tym czasie wzrasta zainteresowanie opakowaniami typu multi-pack, ocenianymi jako wygodniejsze przy większych zakupach jednorazowych i z reguły będące atrakcyjniejsze cenowo. „Na okres świąteczno - noworoczny Carlsberg już od kilku lat przygotowuje dla swoich konsumentów limitowane 10-paki piwa z charakterystycznym kalendarzem marki na Nowy Rok, zawierającym unikatowe zdjęcia. Kalendarze cieszą się ogromnym zainteresowaniem, a nasi konsumenci każdego roku czekają na kolejne jego edycje" - mówi Mieszko Musiał. - „W tym roku kalendarz ilustrowany jest zdjęciami z różnych zakątków ziemi. Na kartach kalendarza widnieją zdjęcia m.in. egzotycznych wysp - Malediwów, Tajlandii, Brazylii, Argentyny, Francji, Antarktydy, a także nietypowych sportów uprawianych przez cały rok na wielu krańcach świata - od skoków narciarskich z klifów czy windsurfingu, po lot balonem i spadochronowe akrobacje."
Mieszko Musiał podkreśla, że początek roku, a więc rozpoczęcie karnawału, jest zazwyczaj okresem spadku wartości sprzedaży, zwłaszcza w porównaniu do grudnia. Widoczna jest wtedy zmiana w strukturze zakupów. Po świąteczno-noworocznych szaleństwach zakupowych konsumenci częściej zwracają uwagę na cenę produktu i wybierają nieco tańsze marki piwne.
Nadchodzący karnawał dla większości producentów, jak i dla właścicieli sklepów zapowiada się obiecująco. Klienci w tym czasie będą poszukiwać alkoholi, zwłaszcza tych mocnych oraz produktów, z których przyrządzą poczęstunki dla swoich karnawałowych gości. Warto zatem posiadać w ofercie sklepu wspomniane artykuły, w ciekawej i szerokiej gamie - klient będzie zadowolony, a zarobek dla sklepu większy.
Maja Święcka
