Dla wszystkich mieszkańców tego kraju jest to wyjątkowo radosny czas, kiedy ludzie odrywają się od pracy, aby spotkać się z rodziną i przyjaciółmi. Chociaż same tradycyjne obchody trwają zaledwie kilka dni, Nowy Rok w Chinach świętuje się przez ponad dwa tygodnie. Święto to celebrowane jest także w innych częściach południowo-wschodniej Azji, m.in. w Wietnamie (gdzie zwane jest Tet), w Malezji, na Tajwanie oraz w Hong Kongu. Huczne i liczne uroczystości odbywają się także poza granicami tych krajów, we wszystkich dużych skupiskach emigrantów.
Tradycja Świąt Nowego Roku
Chińczycy wierzą, że im lepszy początek Nowego Roku, tym lepszy będzie cały rok. Kiedyś wierzono również, że w trakcie Nowego Roku należy koniecznie odstraszyć bestię Nian, dlatego w tym okresie jest bardzo dużo huku, muzyki, fajerwerków i koloru czerwonego, którego obawiają się wszystkie demony.
Nowy Rok w Państwie Środka to również czas wielkiego gotowania, mnogość i obfitość dań jest oznaką bogactwa gospodarza oraz zapowiedzią dobrych zbiorów. Istotne jest, aby podawane jedzenie miało symboliczne znaczenie i było dobrą wróżbą na przyszłość. W tym celu przygotowuje się takie potrawy, które według wierzeń przynoszą zdrowie, pomyślność i bogactwo. Bardzo popularne jest przygotowywanie specjalnych tac (okrągłych lub ośmiokątnych), na których układa się smakołyki o symbolicznym znaczeniu, np. nasiona lotosu i owoce liczi, które osłodzą początek Nowego Roku.
Tradycyjnie na stole powinny się znaleźć – ryba i pierogi. Co ciekawe – ryby, która została już podana na stół – nie można odwrócić. Jeśli ktoś to uczyni, cały następny rok będzie niepomyślny.
Kuchnia chińska
Jednym z charakterystycznych elementów tradycji kulinarnej Chin jest nacisk kładziony na zdrowy sposób odżywiania. Mieszkańcom tego kraju od wieków towarzyszy przekonanie, że dieta jest jednym z integralnych elementów medycyny – powinna być adekwatna do pór roku i sprzyjać utrzymaniu naturalnej harmonii sił przyrody oraz kondycji ludzkiego organizmu.
Mimo wyraźnych różnic między tradycją kulinarną czterech podstawowych regionów – pekińską, kantońską, szanghajską i syczuańską – wspólnym elementem jest stosowanie dużej ilości warzyw. Każdy z regionów posiada jednak charakterystyczne dla siebie potrawy i przyprawy. Kuchnia pekińska, zwana inaczej kuchnią północnych Chin, oparta jest na tradycjach kulinarnych prowincji Hebei i Szantung. Podstawą pożywienia są tu pszenne bułeczki gotowane na parze oraz makaron, a dania z ryżu należą do rzadkości. Tradycją kuchni kantońskiej (południowych Chin) są głównie potrawy z ryżu i drobno posiekanych składników, które w sposób szybki smaży się na woku. Dominują tu głównie potrawy z ryb i owoców morza. Podobnie jak w przypadku kuchni kantońskiej, kuchnia szanghajska również słynie z ryb i owoców morza, jednak charakteryzuje się słodkim smakiem. Do dań mięsnych często dodaje się bowiem brązowy cukier.
Kuchnia syczuańska znana jest jako kuchnia Chin Zachodnich. Jest bardzo pikantna i opiera się głównie na potrawach z wołowiny. Słynie też z potraw wędzonych.
Wśród najbardziej popularnych składników kuchni Państwa Środka znajdziemy między innymi tofu czy twarożek sojowy. Wiele chińskich potraw przyrządza się również na bazie sosu sojowego, który wytwarzany jest z ziaren soi, prażonego ziarna ryżu lub pszenicy, wody i soli. W kuchni chińskiej występuje pod postacią gęstego i słonego sosu w dwóch podstawowych rodzajach: jasny, nadający się do przyprawiania gotowych potraw i ciemny, przeznaczony do gotowania i marynowania. Nieodłącznym elementem kuchni chińskiej są także przyprawy. Do najczęściej wykorzystywanych należą: imbir, czosnek, papryka oraz mieszanka pięciu przypraw, zwana także „pięć smaków”, w której skład wchodzą pieprz syczuański, anyże gwiazdkowy, koper włoski, goździki i cynamon. W kuchni kantońskiej popularnym dodatkiem jest również słodko-pikantny sos hoisin o brązowej barwie, sporządzany na bazie soi i przypraw. Podawany jest w tym regionie do żeberek wieprzowych, drobiu i warzyw.
Do ulubionych warzyw Chińczycy zaliczają kapustę, soję, kalarepkę, cebulę i paprykę i oczywiście grzyby: Taso Gu, Hua Gu, Kuo mo, Maw Gwooh i inne. Grzyby w Chinach są cenione nie tylko za ich walory smakowe, są także symbolem długowieczności i obfitości, gdyż rozmnażają się tylko w czasach dobrych, pełnych dostatku. Preferowane mięso to wieprzowina, wołowina i baranina, oraz drób – kurczęta i kaczki. Do najbardziej popularnych dań można zaliczyć wołowinę z warzywami, do mniej – mięso węża, jaskółcze gniazda, czy stuletnie jaja.
Dania przygotowywane w Chinach zawierają sporo skrobi i tłuszczu, do ich przyrządzania używa się bardzo dużo oleju, szczególnie z ziarna sezamowego.
Chińskie smaki w polskim sklepie
Przygotowując swój sklep do obchodów Chińskiego Nowego Roku, warto pamiętać o zaopatrzeniu się w różne rodzaje produktów, po które konsumenci sięgają, chcąc przygotować prawdziwie chińską ucztę. Korzystając z okazji, producenci i dystrybutorzy chińskich specjałów przygotowują w tym czasie różnego rodzaju akcje promocyjne i kampanie reklamowe, mające na celu zwiększenie zainteresowania polskich konsumentów kuchnią azjatycką.
Do produktów, których nie powinno zabraknąć na półce z chińskimi specjałami należy niewątpliwie sos sojowy, który stosowany jest do różnego rodzaju mięs, sałatek, zup i innych dań czy przekąsek.
Na półce sklepowej nie może zabraknąć różnych odmian ryżu, który stanowi podstawowy składnik wielu chińskich potraw. Obok tradycyjnej, białej, długoziarnistej odmiany, na półce powinien znaleźć się ciemny ryż krótkoziarnisty. Ma on delikatniejszą strukturę, a po ugotowaniu jest kleisty i łatwy do zjedzenia pałeczkami. Obok ryżu, podstawą wielu dań jest makaron, a więc i jego kilka różnych rodzajów możemy zaproponować swoim klientom. Przede wszystkim nie możemy zapomnieć o trzech głównych odmianach używanych w kuchni azjatyckiej: ryżowym, sojowym i zbożowym. Na rynku dostępne są również specjalne chińskie makarony, produkowane z kiełków fasoli mung, które mają postać cienkich, przezroczystych nitek. Makaron ten idealnie komponuje się z każdą potrawą, ponieważ chłonie smak sosu, z którym jest podawany. Jego największą zaletą jest możliwość szybkiego przygotowania potrawy, bez konieczności jej gotowania. Podczas smażenia makaron chiński pęcznieje i nabiera chrupkości.
Należy też pamiętać, że składnikiem wielu chińskich potraw są warzywa, bez których większość Chińczyków nie wyobraża sobie żadnego dania. Do najbardziej popularnych należą cenione za swoją delikatną chrupkość pędy bambusa, znajdujące zastosowanie w różnego rodzaju zupach i sałatkach. Obok nich w sklepie nie powinno zabraknąć kiełków sojowych, które można dodawać do wszelkiego rodzaju sałatek, makaronów, ryżu, zapiekanek, kanapek i jarzyn oraz delikatnych i chrupiących kiełków fasoli mung, stanowiących bogate źródło wielu niezbędnych substancji odżywczych i witalnych. Niezwykłą popularnością w kuchni chińskiej cieszą się także grzyby Mun, których spożywanie według Chińczyków ma dobroczynny wpływ na zdrowie. Obok nich swoim klientom można także zaproponować mało znane w Polsce grzyby Shi-take, w tradycyjnej medycynie chińskiej nazywane również „eliksirem życia” z powodu swojego unikalnego składu, który powoduje odzyskanie wigoru i witalności, wzmacnia system odpornościowy oraz pomaga w zwalczaniu stresu.
Klientom chcącym w szybki i łatwy sposób przygotować orientalną potrawę, producenci oferują mrożone dania gotowe, będące kompozycją najbardziej popularnych warzyw, ryżu oraz mięsa z dodatkiem chińskich przypraw, a także mrożone mieszanki warzywne z popularnymi w kuchni chińskiej kiełkami fasoli mung, pędami bambusa czy grzybami mun.
Orientalne przyprawy
W przygotowaniu „orientalnej półki” nie można też zapomnieć o różnych przyprawach i ziołach, bez których z pewnością chińskie potrawy nie miałyby tak wyrazistego smaku i aromatu. Kuchnia chińska charakteryzuje się bowiem różnorodnością intensywnych smaków i z tego też względu, nie może w niej zabraknąć niezbędnych dodatków przyprawowych, na których opierają się tradycyjne, aromatyczne potrawy. Na półce sklepowej z produktami kuchni azjatyckiej możemy umieścić takie przyprawy jak czosnek, papryka oraz mieszanka „pięć smaków”. Wśród konsumentów lubiących pikantny smak potraw, dużą popularnością cieszy się pieprz cayenne oraz mielone chilli. Jednak chyba najbardziej znaną i charakterystyczną przyprawą w kuchni chińskiej jest imbir. Utarte albo zmielone kłącze wieloletniej rośliny Zingiber pochodzi z tropikalnej Azji i Oceanii. Ma mocny, nieco cytrynowy zapach i korzenny, palący smak. Według chińskiej medycyny imbir pozytywnie oddziałuje na nasz organizm: uodparnia, łagodzi bóle żołądkowe i wzmaga apetyt. W kuchniach Azji używa się imbiru świeżo utartego albo sproszkowanego, który jest niezbędnym składnikiem wielu sosów i marynat. Dzięki tej aromatycznej przyprawie potrawy nabierają charakterystycznego pikantno-słodkiego smaku. Dla klientów chcących w prosty i szybki sposób przyprawić swoją potrawę, producenci przygotowali gotowe mieszkanki do kuchni chińskiej lub przyprawę „pięć smaków”, stanowiącą mieszankę anyżu, cynamonu, goździków, owoców kopru włoskiego i pieprzu białego w równych proporcjach. Mieszanka nadaje potrawom wyrafinowany aromat i niepowtarzalny smak. Dodana do potrawy wzbogaca ją o pięć podstawowych smaków: słodki, słony, kwaśny, gorzki i ostry.
Tomasz Zasada
