Święta Wielkanocne to dla rynku alkoholi mocnych czas wzmożonej sprzedaży. Producenci i dystrybutorzy alkoholi z dużym wyprzedzeniem planują i wprowadzają świąteczne promocje, zachęcające konsumentów do wybrania odpowiednich trunków. Planowanie działań marketingowych w tym okresie wiąże się z czasochłonnym zatowarowaniem sieci hurtowni alkoholi i supermarketów, tak aby produkty pojawiły się w sklepach najpóźniej na miesiąc przed rozpoczęciem Wielkiego Tygodnia. Tak więc przygotowania do przedświątecznego okresu zaczynają się już pod koniec lutego, a największą sprzedaż notuje się w dwa ostatnie weekendy poprzedzające Wielkanoc. Niektóre promocyjne opakowania pojawiają się na półkach sklepowych już na 2 miesiące przed samymi świętami.
Choć sprzedaż procentowych trunków nie dochodzi do poziomu sprzed okresu Bożonarodzeniowo-Sylwestrowego, producenci nie ukrywają, że Wielkanoc to dla nich równie ważny czas. Dzięki „świątecznej gorączce” wzrost sprzedaży niektórych kategorii sięga nawet kilkudziesięciu procent. Największa dynamika sprzedaży jest widoczna w super- i hipermarketach, a także dużych sklepach spożywczych ze stoiskami alkoholowymi.
W związku z poprawiającą się sytuacją ekonomiczną polskich gospodarstw domowych na świątecznym stole coraz częściej pojawiają się alkohole z tzw. „półki premium”. I chociaż nadal liderem sprzedaży pozostają wódki z kategorii ekonomicznej, to grubsze portfele polskich konsumentów pozwalają na coraz częstsze sięganie po produkty markowe i lepszej jakości. Zdaniem wielu producentów przyszłość alkoholi mocnych w Polsce należeć będzie właśnie do marek premium.
W okresie przedświątecznym konsumenci starają się robić bardziej przemyślane zakupy, stawiając głównie na jakość i gwarancję dobrego, wyszukanego smaku. Święta sprawiają, że jesteśmy skłonni wydać na alkohol nieco więcej niż zwykle. Wielkanoc, to jedno z najważniejszych świąt dla Polaków, z tego też względu obchodzone jest bardzo uroczyście. To również okazja do spotkań – w gronie rodziny, przyjaciół i znajomych – podczas których chętnie degustujemy różne wyszukane alkohole.
Królowa alkoholi mocnych
W okresie tym można zaobserwować wzrost sprzedaży wódek czystych, których nie może zabraknąć podczas obchodów Lanego Poniedziałku. Według danych Instytutu MillwardBrown SMG/KRC (za okres: styczeń – grudzień 2011) spożywanie wódki deklaruje ponad 50% Polaków, co potwierdza jej wysoką popularność wśród wszystkich grup alkoholi dostępnych na polskim rynku. Polska należy do krajów o najwyższym jej spożyciu, a nasz rodzimy rynek – zaraz po Rosji, USA i Ukrainie – należy do największych na świecie.
Wódki czyste konsumowane są najczęściej w tradycyjny sposób – w kieliszkach, co przyczynia się jeszcze bardziej do wzrostu znaczenia tej kategorii w rynku. Największa grupa badanych osób deklaruje jej spożywanie kilka razy w roku (50,73%), 18,53% spożywa ją przynajmniej raz w miesiącu, natomiast ponad 16% badanych osób deklaruje spożycie tego trunku 2-3 razy w miesiącu. Obserwując tę kategorię można zauważyć, że Polacy głównie kupują wódki krajowe, jednak coraz większą popularnością cieszą się wódki importowane, premium i top premium.
Tendencja ta zauważalna jest zwłaszcza w okresach przedświątecznych, kiedy z półek znikają polskie marki. Konsumenci wybierając wódkę z segmentu ekonomicznego kierują się przede wszystkim ceną, natomiast kupując wódkę luksusową, kierują się zwykle ciekawością i znaną marką, zwracając jednocześnie uwagę na ładny wygląd opakowania. Według badania TGI Instytutu MillwardBrown SMG/KRC do najchętniej wybieranych przez polskich konsumentów marek wódek czystych należą: Finlandia, Żołądkowa Biała Deluxe, Absolwent, Wyborowa, Bols Vodka, Luksusowa, Sobieski, Smirnoff, Soplica, Pan Tadeusz oraz Absolut Vodka.
Białą wódkę coraz częściej pijemy w postaci drinków. Moda na koktajle przerodziła się już w trwały trend, który otwiera nowe horyzonty dla producentów wódek, a także jest czynnikiem podnoszącym atrakcyjność oferty. Dzięki temu, że Polacy chętniej miksują drinki, częściej też sięgają po inne alkohole. Silnie rozwija się rynek wódek smakowych, wykazując jeszcze większą dynamikę wzrostu niż rynek wódek czystych.
W perspektywie ostatnich lat kategoria wódek smakowych zyskała duże uznanie wśród polskich konsumentów. Na świątecznym stole obok białej wódki coraz częściej pojawiają się jej czyste aromatyzowane i kolorowe odmiany, z przewagą tych pierwszych. Do najbardziej popularnych smaków należą przede wszystkim wódki o smaku cytrynowym, które mają największy udział w sprzedaży produktów z tej kategorii. Dużą popularnością cieszą się również trunki o smaku żurawinowym, czarna porzeczka, wanilia i owoce leśne. Warto też zwrócić uwagę na pojawiające się na półkach sklepowych trunki o bardziej egzotycznych smakach, jak guarana, grejpfrut, mandarynka, mango czy np. limonka.
Producenci wprowadzają coraz to nowe kombinacje smaków, ale nie nadają im oddzielnych nazw, a tylko rozszerzają ofertę swoich sztandarowych marek czystej wódki o jej wersje aromatyzowane. Smakowe odmiany klasycznych wódek mają charakterystyczne etykiety w odpowiadających poszczególnym smakom kolorach, dzięki którym butelki wyróżniają się na półkach. Liderem wśród wódek czystych pozostają wódki słodko–gorzkie, bazujące na tradycyjnej polskiej recepturze. Do najchętniej wybieranych marek należy Żołądkowa Gorzka, Żubrówka, Krupnik oraz Wiśniówka.
Brandy, whisky czy koniak?
Z roku na rok rośnie także grono miłośników mocnych i wyrazistych trunków z segmentu Brown Spirits – whisky, brandy i koniaków. Produkty te coraz częściej znajdują się w koszyku zakupowym przeciętnego Polaka. Konsumenci starają się wprowadzić nieco świeżości i urozmaicenia na świątecznym stole – zastępując polską wódkę innym alkoholem, który wcześniej nie kojarzył się ze świętami Wielkanocnymi.
W Polsce konsumpcja whisky, koniaków i brandy nie jest jeszcze na takim poziomie, jak w innych krajach Europy Zachodniej z uwagi na wódczane tradycje, ale wyraźnie widać trend wzrostowy w tym segmencie rynku alkoholi. Wejście Polski do Unii Europejskiej skutecznie wpłynęło na obniżenie ceł, a co za tym idzie, obniżenie cen alkoholi importowanych, ekskluzywnych marek, w tym właśnie whisky, brandy i koniaków. Na dzisiejszy wzrost sprzedaży mają wpływ przede wszystkim działania marketingowe firm dystrybuujących marki premium na polskim rynku, a dzięki nim Polacy coraz chętniej sięgają po alkohole z tzw. wyższej półki.
Poprawa sytuacji finansowej Polaków przekłada się na wybór przez nich na świąteczny trunek alkoholi droższych i lepszych gatunkowo. Na spotkania w gronie rodziny, przyjaciół i znajomych polscy konsumenci wybierają często produkty, które łączą się z poczuciem prestiżu – takie jak mocne alkohole luksusowe. Nie boimy się już eksperymentować z nowymi smakami, jesteśmy bardziej otwarci na alkoholowe nowości rynkowe i oryginalne połączenia.
Whisky, brandy i koniak konsumenci często traktują jako bazę do przygotowania drinków dla świętujących gości.
Do najczęściej wybieranych marek whisky należą Johnie Walker, Ballentine’s, Jack Daniel’s, Chivas regal, Jim Beam, Jamesom oraz Grants. Najchętniej wybieranymi markami brandy i koniaku jest Napoleon Brandy, grecka Metaxa, Stock, Napoleon Cognac, Słoneczny brzeg, Martell oraz koniak Hennessy.
Z mniej popularnych trunków, które można zaserwować swoim wielkanocnym gościom należy jeszcze wymienić rum, gin i tequile, których udział w polskim rynku alkoholi mocnych jest najmniejszy. Alkohole te mogą być spożywane zarówno w kieliszkach, a tak że jako składnik wielu bardzo popularnych i kolorowych drinków. Produkty te dzięki rosnącej modzie na drinki i koktajle, coraz częściej wybierane są przez polskich konsumentów. Do najbardziej znanych na polskim rynku marek rumu należy Bacardi Rum, Malibu rum, Captain Morgan, Golden Rum oraz Havana Club, a najchętniej przyrządzanymi drinkami są Mojito i Cuba Libre. Spośród dostępnych na rynku marek ginu, dużym uznaniem cieszą się marki zarówno polskie, jak i zagraniczne: Gin Lubuski, Gordon’s Gin, Hendrick's Gin oraz London Hill Gin. Do najchętniej kupowanych marek tequili należy Olmeca, Sierra, Sauza i El Jimador
Kobiece trunki
Jeśli mowa o wielkanocnych trunkach, nie sposób pominąć wszelkiego rodzaju likierów i kremów w różnych smakach, które z uwagi na mniejszą zawartość alkoholu, wybierane są najczęściej przez kobiety. Choć produkty te zajmują dalszą pozycję na rynku alkoholi, zarówno pod względem sprzedaży wartościowej, jak i ilościowej, z roku na rok widoczny jest trend wzrostowy tej kategorii. Najważniejszymi smakami na rynku likierów są likiery jajeczne, dla których z uwagi na swój kolor i tradycję, Wielkanoc to niewątpliwie najlepszy okres w roku.
Polacy chętnie sięgają też po napoje o smaku kawowym oraz Irish Cream. Produkty te najczęściej spożywane są w małych ilościach, jako dodatek do kawy, ciasta lub innego deseru. Asortyment dostępny w polskich sklepach jest bardzo bogaty, a znaczna część obecnych na rynku likierów i kremów pochodzi z importu. Do najbardziej znanych należy oczywiście jajeczny advocaat, migdałowy amaretto, brzoskwiniowy archers, ziołowa benedyktynka i Becherovka, kawowe – Kahlúa i Sheridan’s, miętowy Peppermint, pomarańczowo–ziołowe Campari, pomarańczowe Curaçao, miodowy Krupnik, orzechowy Nocino, śliwkowy Prunelle, anyżowy Sambuca, Malibu z rumu i mleka kokosowego, oraz produkowane na bazie śmietanki i whisky likiery Baileys i Carolans.
Tomasz Zasada
