Polska jest jednym z największych producentów serów w Unii Europejskiej. Obecnie zajmujemy 5. miejsce. Liderem we Wspólnocie są Niemcy, gdzie produkcja w 2020 roku osiągnęła poziom 2,4 mln ton. Przed nami są jeszcze Francja – 1,9 mln ton, Włochy – 1,3 mln ton oraz Holandia z wynikiem 1 mln ton. Jak wynika z raportu o rynku serowym przygotowanego przez Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa, w latach 2004-2020 produkcja serów i twarogów w naszym kraju wzrosła o 65% i osiągnęła rekordowy wynik 960 tys. ton1.
Popularne warianty
Sery typu holenderskiego są tymi, które cieszą się największą i niesłabnąca popularnością. Chętnie kupowane są gouda, edamski czy maasdamer, a także inne rodzaje. Czym się charakteryzują?
Ser typu gouda stanowi według szacunków ekspertów aż 50% globalnej sprzedaży serów. Gouda to ser półtwardy. Ma idealnie zrównoważoną konsystencję – jest na tyle miękka, że rozpływa się w ustach i na tyle twarda, by łatwo można było pokroić ją w plastry. Wyróżnia ją zwarty, jednolity miąższ. To ser o pełnym bukiecie smaku, z nutami słodkimi i orzechowymi. Poziom kwasowości, między 5,1 a 5,4 pH plasuje go w jednej kategorii z serem cheddar. Ale te atrybuty mogą zmieniać się w zależności od rodzaju mleka oraz okresu leżakowania. Metoda jej wytwarzania w świecie serowarskim nazywana jest holenderską. W produkcji stosowane są tu nieco niższe temperatury, a dodatkowo wypłukiwany jest nadmiar laktozy. Dzięki temu sery zyskują delikatny, lekko słodkawy smak. Pełne mleko, którego używa się w procesie produkcji, dodaje z kolei charakterystycznych, maślanych nut.
Kuzyn goudy to ser edamski. Ma łagodny smak i doskonale się topi. Stanowi perfekcyjny duet z domowym pieczywem, doskonale pasuje do słodkich owoców. Naturalna łagodność smaku pozwala łączyć go z niemal każdym składnikiem. To klasyczny holenderski półtwardy ser, którego popularność nie ustaje od niemal pięciu wieków. Edammer, bo tak brzmi jego oryginalna nazwa, to typowy przedstawiciel podpuszczkowych serów holenderskich, który swoją międzynarodową rozpoznawalność zawdzięcza epoce wielkich odkryć geograficznych. Ser ten (jako jeden z niewielu) świetnie sprawdzał się w trakcie wielomiesięcznego przechowywania.
Ser Maasdam to półtwardy ser podpuszczkowy dojrzewający, przygotowywany z pasteryzowanego mleka krowiego. Ma kremowy, słodki, maślany smak i lekko owocowy aromat. Ma półtwardy, delikatny i sprężysty miąższ z dużymi okrągłymi oczkami. Jest formowany i dojrzewa w ok. 13-kilogramowych blokach o kształcie kręgu. Zawartość tłuszczu w suchej masie wynosi ok. 45%. Stosowany jest jako przekąska, dodatek do kanapek, sałatek.
Emmentaler z kolei to ser twardy, z charakterystycznymi, równomiernie rozmieszczonymi dziurami wielkości oliwki. Ma wyraźny, owocowy i lekko słodkawy smak z delikatną orzechową nutą. Sery bardziej dojrzałe mają lekko pikantny smak.
Ser Podlaski to łagodny smak z lekko wyczuwalną, pikantną nutą. To ser, który swoim smakiem podkreśli każde wyszukane danie oraz nada wyjątkowego charakteru nawet prostym przekąskom. Jego jasnożółty kolor i sprężysta konsystencja to cechy, wyróżniające Podlaski z okazałej rodziny holenderskich serów2.
Sery żółte paczkowane3
Sery żółte paczkowane to zdecydowanie największa ze wszystkich kategorii serów paczkowanych w Polsce. Jej wartość sprzedaży w 2022 r. w sklepach w naszym kraju była chociażby czterokrotnie większa od wartości sprzedaży serków kanapkowych czy pięciokrotnie większa od wartości sprzedaży serków wiejskich.
Według danych CMR, paczkowane sery żółte to kategoria, w której sprzedaży zdecydowanie największe znaczenie mają dyskonty, które w 2022 r. wygenerowały aż 74% obrotów całej kategorii. W tym samym czasie maleje, już i tak niewielkie, znaczenie supermarketów i sklepów małoformatowych do 300 mkw. które łącznie odpowiadają za 17% wartości sprzedaży kategorii paczkowanych serów żółtych.
Co warte zauważenia, paczkowane sery żółte znajdowały się na 12% wszystkich paragonów z dyskontów i 11% paragonów z hipermarketów, podczas gdy w supermarketach było to 3%, a w sklepach małoformatowych zaledwie 1%. Te różnice nie powinny jednak dziwić – klienci supermarketów i mniejszych sklepów częściej sięgają po produkty na wagę, z lad chłodniczych, wciąż bardzo rzadko spotykanych w dyskontach, których klienci muszą sięgać po sery czy wędliny w paczkach.
W 2022 r. wzrosła względem 2021 r. nie tylko wartość sprzedaży kategorii paczkowanych serów żółtych – co nie powinno dziwić, biorąc pod uwagę wzrosty cen. W górę, o 8%, podskoczyła także liczba sprzedanych opakowań serów żółtych, choć za ten wzrost odpowiadają wyłącznie dyskonty i hipermarkety, bo w tym samym czasie w sklepach małoformatowych i supermarketach spadek wyniósł 4%.
Na zdrowie
Bogaty w białko i wapń, jest doskonałym źródłem fosforu, cynku, witaminy A i B12.
Ser żółty zawiera dużo białka, które buduje przede wszystkim nasz układ mięśniowy, oraz skoncentrowane ilości wapnia, który wzmocni nasz układ kostny.
Ser żółty zawiera białka, które są głównym elementem budulcowym wszystkich komórek organizmu. W składzie tych związków są znaczne ilości tryptofanu – aminokwasu będącego prekursorem serotoniny, czyli tzw. hormonu szczęścia. To nie jedyny związek, który czyni z sera żółtego produkt korzystny dla samopoczucia. Na prawidłową pracę układu nerwowego wpływają dodatkowo witaminy z grupy B. Zmniejszają one napięcie nerwowe, regulują pracę mózgu, m.in. takie funkcje, jak myślenie, zapamiętywanie, zdolność koncentracji. Witaminy te wspomagają również pracę układu sercowo-naczyniowego, uczestniczą w procesach metabolicznych, produkcji hemoglobiny, przeciwciał, hormonów4. Jak zgodnie podkreślają dietetycy, ze względu na wysoką kaloryczność powinien być spożywany z umiarem.
Monika Górka
Zastępca Redaktora Naczelnego
1 źródło: www.wiadomoscispozywcze.pl
2 źródło: MSM Mońki
3 źródło: Dane CMR
4 źródło: zdrowietvn.pl
Fot: AdobeStock
Popularne warianty
Sery typu holenderskiego są tymi, które cieszą się największą i niesłabnąca popularnością. Chętnie kupowane są gouda, edamski czy maasdamer, a także inne rodzaje. Czym się charakteryzują?
Ser typu gouda stanowi według szacunków ekspertów aż 50% globalnej sprzedaży serów. Gouda to ser półtwardy. Ma idealnie zrównoważoną konsystencję – jest na tyle miękka, że rozpływa się w ustach i na tyle twarda, by łatwo można było pokroić ją w plastry. Wyróżnia ją zwarty, jednolity miąższ. To ser o pełnym bukiecie smaku, z nutami słodkimi i orzechowymi. Poziom kwasowości, między 5,1 a 5,4 pH plasuje go w jednej kategorii z serem cheddar. Ale te atrybuty mogą zmieniać się w zależności od rodzaju mleka oraz okresu leżakowania. Metoda jej wytwarzania w świecie serowarskim nazywana jest holenderską. W produkcji stosowane są tu nieco niższe temperatury, a dodatkowo wypłukiwany jest nadmiar laktozy. Dzięki temu sery zyskują delikatny, lekko słodkawy smak. Pełne mleko, którego używa się w procesie produkcji, dodaje z kolei charakterystycznych, maślanych nut.
Kuzyn goudy to ser edamski. Ma łagodny smak i doskonale się topi. Stanowi perfekcyjny duet z domowym pieczywem, doskonale pasuje do słodkich owoców. Naturalna łagodność smaku pozwala łączyć go z niemal każdym składnikiem. To klasyczny holenderski półtwardy ser, którego popularność nie ustaje od niemal pięciu wieków. Edammer, bo tak brzmi jego oryginalna nazwa, to typowy przedstawiciel podpuszczkowych serów holenderskich, który swoją międzynarodową rozpoznawalność zawdzięcza epoce wielkich odkryć geograficznych. Ser ten (jako jeden z niewielu) świetnie sprawdzał się w trakcie wielomiesięcznego przechowywania.
Ser Maasdam to półtwardy ser podpuszczkowy dojrzewający, przygotowywany z pasteryzowanego mleka krowiego. Ma kremowy, słodki, maślany smak i lekko owocowy aromat. Ma półtwardy, delikatny i sprężysty miąższ z dużymi okrągłymi oczkami. Jest formowany i dojrzewa w ok. 13-kilogramowych blokach o kształcie kręgu. Zawartość tłuszczu w suchej masie wynosi ok. 45%. Stosowany jest jako przekąska, dodatek do kanapek, sałatek.
Emmentaler z kolei to ser twardy, z charakterystycznymi, równomiernie rozmieszczonymi dziurami wielkości oliwki. Ma wyraźny, owocowy i lekko słodkawy smak z delikatną orzechową nutą. Sery bardziej dojrzałe mają lekko pikantny smak.
Ser Podlaski to łagodny smak z lekko wyczuwalną, pikantną nutą. To ser, który swoim smakiem podkreśli każde wyszukane danie oraz nada wyjątkowego charakteru nawet prostym przekąskom. Jego jasnożółty kolor i sprężysta konsystencja to cechy, wyróżniające Podlaski z okazałej rodziny holenderskich serów2.
Sery żółte paczkowane3
Sery żółte paczkowane to zdecydowanie największa ze wszystkich kategorii serów paczkowanych w Polsce. Jej wartość sprzedaży w 2022 r. w sklepach w naszym kraju była chociażby czterokrotnie większa od wartości sprzedaży serków kanapkowych czy pięciokrotnie większa od wartości sprzedaży serków wiejskich.
Według danych CMR, paczkowane sery żółte to kategoria, w której sprzedaży zdecydowanie największe znaczenie mają dyskonty, które w 2022 r. wygenerowały aż 74% obrotów całej kategorii. W tym samym czasie maleje, już i tak niewielkie, znaczenie supermarketów i sklepów małoformatowych do 300 mkw. które łącznie odpowiadają za 17% wartości sprzedaży kategorii paczkowanych serów żółtych.
Co warte zauważenia, paczkowane sery żółte znajdowały się na 12% wszystkich paragonów z dyskontów i 11% paragonów z hipermarketów, podczas gdy w supermarketach było to 3%, a w sklepach małoformatowych zaledwie 1%. Te różnice nie powinny jednak dziwić – klienci supermarketów i mniejszych sklepów częściej sięgają po produkty na wagę, z lad chłodniczych, wciąż bardzo rzadko spotykanych w dyskontach, których klienci muszą sięgać po sery czy wędliny w paczkach.
W 2022 r. wzrosła względem 2021 r. nie tylko wartość sprzedaży kategorii paczkowanych serów żółtych – co nie powinno dziwić, biorąc pod uwagę wzrosty cen. W górę, o 8%, podskoczyła także liczba sprzedanych opakowań serów żółtych, choć za ten wzrost odpowiadają wyłącznie dyskonty i hipermarkety, bo w tym samym czasie w sklepach małoformatowych i supermarketach spadek wyniósł 4%.
Na zdrowie
Bogaty w białko i wapń, jest doskonałym źródłem fosforu, cynku, witaminy A i B12.
Ser żółty zawiera dużo białka, które buduje przede wszystkim nasz układ mięśniowy, oraz skoncentrowane ilości wapnia, który wzmocni nasz układ kostny.
Ser żółty zawiera białka, które są głównym elementem budulcowym wszystkich komórek organizmu. W składzie tych związków są znaczne ilości tryptofanu – aminokwasu będącego prekursorem serotoniny, czyli tzw. hormonu szczęścia. To nie jedyny związek, który czyni z sera żółtego produkt korzystny dla samopoczucia. Na prawidłową pracę układu nerwowego wpływają dodatkowo witaminy z grupy B. Zmniejszają one napięcie nerwowe, regulują pracę mózgu, m.in. takie funkcje, jak myślenie, zapamiętywanie, zdolność koncentracji. Witaminy te wspomagają również pracę układu sercowo-naczyniowego, uczestniczą w procesach metabolicznych, produkcji hemoglobiny, przeciwciał, hormonów4. Jak zgodnie podkreślają dietetycy, ze względu na wysoką kaloryczność powinien być spożywany z umiarem.
Monika Górka
Zastępca Redaktora Naczelnego
1 źródło: www.wiadomoscispozywcze.pl
2 źródło: MSM Mońki
3 źródło: Dane CMR
4 źródło: zdrowietvn.pl
Fot: AdobeStock
